Ứng viên đảng Cộng hòa Donald Trump tỏ ra thắng thế trước bà Kamala Harris trước các cuộc thăm dò ý kiến nhưng diễn biến tranh luận lạ cho thấy kết quả khác.
Cựu Tổng thống Donald Trump và Phó tổng thống Kamala Harris bước vào cuộc tranh luận trực tiếp đầu tiên vào tối 10/9 với sự đối lập hoàn toàn về cả phong cách, chính sách và tầm nhìn. Phó tổng thống đảng Dân chủ đã buộc ứng viên đảng Cộng hòa phải thu mình trong cuộc đối đầu với hàng loạt đòn công kích về hàng loạt vấn đề gây tranh cãi.
Theo CNN, bà Harris đã có màn thể hiện tốt trong cuộc tranh luận đầu tiên với ông Trump.
Màn hình chia đôi và góc máy quay trong cuộc tranh luận trực tiếp đã tạo không ít lợi thế cho Phó tổng thống Harris. (Ảnh: Reuters)
Phó tổng thống Mỹ tỏ ra tràn đầy năng lượng và đưa ra tầm nhìn tích cực về tương lai. Trái ngược hoàn toàn ông Trump tỏ ra cau có, càu nhàu và chỉ trích nước Mỹ dưới thời của Tổng thống Joe Biden đã đánh mất đi "phong độ" vốn có.
"Bà Harris rõ ràng đang cố gắng thể hiện quyền lực, thái độ nghiêm túc và trưởng thành, tôi nghĩ bà ấy đã làm điều đó khá tốt", Martha Johnson, Phó Giáo sư ngành quản lý chính phủ tại Đại học Northeastern bình luận.
Vấn đề tuổi tác giữa Phó tổng thống 59 tuổi và cựu Tổng thống 78 tuổi cũng được thể hiện rõ trên màn hình chia đôi. Ông Trump từng có lợi thế trước ông Biden về khía cạnh này, nhưng giờ đây gió đã đổi chiều.
"Donald Trump hôm nay trông thật già khi đứng trước Kamala Harris", nhà báo Dana Bash của CNN bình luận.
Còn theo Reuters, bà Harris bắt đầu cuộc tranh luận bằng cách chỉ trích "thuế bán hàng của Trump" đối với tầng lớp trung lưu. Bà ám chỉ kế hoạch tăng thuế đối với hàng hóa nhập khẩu mà cựu Tổng thống theo đuổi, cho rằng nó sẽ khiến giá sản phẩm tăng, tạo gánh nặng cho các hộ gia đình.
Vấn đề phá thai đã thúc đẩy một cuộc trao đổi kéo dài giữa hai ứng viên. Đỉnh điểm của màn đấu khẩu là khi người điều phối Linsey Davis phải vào cuộc để bác bỏ tuyên bố thiếu chính xác từ ông Trump rằng một số bang cho phép giết trẻ sơ sinh ngay sau khi chào đời.
Khi được hỏi liệu bà có ủng hộ bất kỳ biện pháp hạn chế nào đối với việc phá thai hay không, Harris cho biết bà ủng hộ "khôi phục các biện pháp bảo vệ của phán quyết Roe chống lại Wade" vốn đã bị Tòa án Tối cao Mỹ bác bỏ vào năm 2022.
"Donald Trump chắc chắn không có quyền bảo phụ nữ phải làm gì với cơ thể mình", bà nhấn mạnh.
Những người điều phối tranh luận hỏi Trump liệu ông có hối hận về vụ bạo loạn Đồi Capitol ngày 6/1/2021 hay không. Cựu Tổng thống không nghĩ rằng ông phải hành động khác đi vào ngày hôm đó, cho rằng những người tham gia cuộc bạo loạn đã bị truy tố một cách bất công.
Giới chuyên gia nhận định ông Trump đã bình tĩnh trong những phút đầu tranh luận nhưng nhanh chóng trở nên kích động trước loạt đòn công kích từ đối thủ. Bà Harris, người từng là công tố viên và tổng chưởng lý, đã nhắc đến những chủ đề nhạy cảm với ông, khiến ông Trump phải tung ra một loạt lời đáp trả mơ hồ và gây tranh cãi.
Bà Harris mỉa mai các cuộc mít tinh của Trump, khiêu khích ông bằng cách nói rằng mọi người thường bỏ về sớm "vì kiệt sức và buồn chán". Trump, người thường xuyên ám ảnh bởi quy mô đám đông ủng hộ mình và Harris tại các sự kiện vận động tranh cử, đáp lại rằng "chúng tôi có những cuộc mít tinh lớn nhất, đáng kinh ngạc nhất lịch sử chính trị".
Bà Harris và ông Trump bắt tay trước khi tranh luận (Ảnh: Reuters).
Ông Trump sau đó cố gắng xoay chuyển chủ đề sang một tuyên bố chưa được kiểm chứng rằng những người nhập cư Haiti ở Springfield, Ohio, "ăn thịt thú cưng" của cư dân.
Bà Harris đã bật cười và lắc đầu khi nghe ông Trump nhắc đến vấn đề này, phản bác lại rằng kiểu phát ngôn này của Trump là lý do nhiều người thuộc đảng Cộng hòa chuyển sang ủng hộ bà.
Nick Beauchamp, Phó Giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Northeastern, đánh giá chiến lược tranh luận của Harris có hai điểm chính: "Đầu tiên là thể hiện rõ sự khác biệt với Trump và sau đó là chọc giận ông ấy nhằm khiến cựu Tổng thống tung ra những lời chỉ trích không mấy hấp dẫn".
Một số đảng viên Cộng hòa phải thừa nhận cựu Tổng thống đã gặp khó khăn. "Trump đã bỏ lỡ cơ hội tập trung công kích Biden - Harris về kinh tế và biên giới, thay vào đó mắc bẫy và đi sâu vào việc phủ nhận kết quả bầu cử hay việc người nhập cư đang làm hại đến thú cưng của chúng ta", Marc Short, cựu chánh văn phòng cho phó tổng thống Mike Pence, nhận xét.
Chuyên mục dự đoán bầu cử tổng thống trên trang PredictIt cho thấy khả năng chiến thắng của Trump đã giảm từ 52% xuống còn 47% sau cuộc tranh luận. Tỷ lệ này của bà Harris trong khi đó tăng từ 53% lên 55%.
Trong một động thái thể hiện tự tin, chiến dịch của Phó tổng thống Harris đã ngay lập tức thách thức cựu Tổng thống Trump tham gia cuộc tranh luận thứ hai. Chiến dịch cũng nhận cú hích lớn khi siêu sao nhạc pop Taylor Swift thông báo trên tài khoản Instagram 283 triệu người theo dõi rằng cô sẽ bầu cho bà. Bài đăng đã nhận được gần hai triệu lượt "like" trong vòng 25 phút.
