Thời đại 4.0 phát triển, tình trạng lừa đảo qua mạng diễn ra như nấm sau mưa. Có vô vàn chiêu thức khác nhau để đối tượng lừa đảo. Thay vì trình báo cơ quan chức năng thì nhiều người đã chọn đến dịch vụ truy tìm lừa đảo với mong muốn sớm tìm ra kẻ đã lừa mình để lấy lại tài sản nhanh chóng nhất. Từ đây, xuất hiện nhiều câu chuyện cười ra nước mắt…

Dịch vụ định vị, khoanh vùng

Lần thứ hai dính quả lừa qua mạng, chị Nguyễn Thúy V., 33 tuổi, ngụ Q. Bình Tân, TP Hồ Chí Minh đã nghe lời khuyên của bạn bè không trình báo cơ quan chức năng mà tìm đến dịch vụ chuyên truy tìm lừa đảo qua mạng được quảng cáo rầm rộ… trên mạng. Chị V. gọi điện đến số đường dây nóng của “công ty” trình bày việc mình bị lừa. Nhân viên chăm sóc khách hàng ân cần hỏi thăm và chia sẻ mất mát với chị V. Sau đó, nhân viên đề nghị chị V. tường thuật lại toàn bộ diễn biến việc chị bị đối tượng lừa đảo mua trọn gói du lịch Đà Lạt một tuần với giá 9 triệu.

21
Một đối tượng lừa đảo gói combo du lịch Đà Lạt bị bắt hồi tháng 7.

Sau khi tóm tắt sơ qua về vụ việc, nhân viên nghe điện thoại đề nghị chị V. cung cấp số điện thoại, email, nick Facebook, Zalo, trang web… của đối tượng lừa đảo để các thám tử của công ty xử lý. Trước khi vào việc, nhân viên hẹn chị V. một buổi gặp mặt tại văn phòng công ty để ký hợp đồng dịch vụ. Cuộc gặp diễn ra tại một phòng họp kín đáo và yên tĩnh của một quán cà phê trên đường Phan Xích Long, quận Phú Nhuận, TP Hồ Chí Minh.

Tại buổi làm việc, có hai nhân viên của công ty hướng dẫn chị V. viết một bản tường trình sự việc, cam kết sự thật về nội dung, cung cấp những thông tin của đối tượng lừa đảo sau đó thì yêu cầu đóng tiền phí.  Họ đưa giấy hẹn cùng cam kết thực hiện dịch vụ trong vòng một tháng. Tuy nhiên, gói dịch vụ này chỉ giới hạn trong việc công ty sẽ tìm kiếm cho khách hàng đúng đối tượng lừa đảo, khoanh vùng vị trí, còn việc vào “hang ổ” tóm cổ kẻ lừa đảo thì công ty không chịu trách nhiệm.

Vì quá điên tiết việc bị lừa, chỉ cần tóm sống được đối tượng chị V. nghĩ mình sẽ xử lý được nên chấp nhận gói dịch vụ của công ty. Chỉ một tuần sau, công ty thông báo đã tìm ra đối tượng ở Bảo Lộc, Lâm Đồng và cho vị trí để chị V. tự tìm đến xử lý. Chị V. có việc đột xuất nên không đi được, hơn nữa cũng phải chuẩn bị một vài thủ tục cần thiết thì mới đi bắt kẻ lừa đảo được. Vậy là lỡ hẹn, công ty sẽ tiếp tục theo dõi đối tượng và cung cấp tọa độ cho chị V. ngay khi chị rảnh.

22
Dịch vụ thám tử quảng cáo có thể tìm được mọi thứ trên đời.

Lần này, đối tượng đang ở Biên Hòa, Đồng Nai. Vị trí thuận tiện để chị V. di chuyển, chị lập tức về Biên Hòa theo vị trí khoanh vùng của công ty kèm số điện thoại liên hệ. Số điện thoại đối tượng mở chuông nhưng không nghe máy, lần theo sự chỉ dẫn của các thám tử công ty, chị V. tới một quán cà phê gần bến xe Biên Hòa được cho là kẻ lừa đảo đang ở trong. Quán cà phê đông đúc vài chục người, nam nữ nhốn nháo ngồi có đôi có cặp, tất cả đều đang thư thái nói chuyện hoặc làm việc, không thấy ai khả nghi cả. Chị V. yêu cầu thám tử chỉ đích danh đối tượng để chị nhào vào tóm cổ. Tuy nhiên, thám tử bảo chỉ có thể khoanh vùng, việc còn lại chị phải tự xử lý, điều này đã có trong bản cam kết dịch vụ.

Chị V. ngồi trong quán cà phê mấy tiếng đồng hồ, cố gắng tìm xem kẻ nào khả nghi nhất nhưng thực sự rất khó, vì bản thân chị chưa từng gặp mặt kẻ lừa đảo.

Hết một ngày đi bắt kẻ lừa đảo không được, chị V. bơ phờ mệt mỏi trở về và lại được công ty hứa sẽ khoanh vùng vào dịp khác. Sau vài lần khoanh vùng, định vị, lúc thì ở chợ, lúc ở quán cà phê, khi lại ở sân bay… giữa trùng điệp con người biết đâu mà lần.

Quá nản, chị V. không còn hứng thú đi bắt kẻ lừa đảo nữa. Cuối cùng, lại mất thêm một khoản tiền vào trò chơi “trốn tìm” vô nghĩa.

Không chỉ chị V. tìm đến dịch vụ chuyên tìm kẻ lừa đảo qua mạng, khi thực hiện bài viết này, chúng tôi gặp nhiều người có cùng ý nghĩ như chị V. và chưa một ai thành công qua việc khoanh vùng, định vị như thế.

Chiêu “bịt mắt bắt người”

Không có nhiều thông tin của kẻ lừa đảo như chị V., ông Lê Minh T., ngụ quận 8, TP Hồ Chí Minh chỉ có số điện thoại của đối tượng lừa đảo. Vụ việc xảy ra vào khoảng cuối tháng 7, ông T. nhân được cuộc gọi giới thiệu là tổng công ty S.O ở Nhật Bản chuyên sản xuất, kinh doanh mặt hàng năng lượng mặt trời. Nay công ty mở rộng thị phần sang Việt Nam và muốn tặng gói combo năng lượng cho một vài cá nhân may mắn. Theo đó, gói combo năng lượng gồm hệ điện năng lượng mặt trời hòa lưới bám tải 3Kwp trị giá 45.000.000. Ông T. không phải nộp bất cứ một khoản tiền nào cho công ty, khi nào hàng về Việt Nam ông chỉ việc nộp phí vận chuyển.

23
Chị V. trong một lần đi tìm đối tượng lừa đảo theo gói dịch vụ định vị, khoanh vùng tại khu vực Cần Giuộc, Long An.

Ngày hôm sau, ông T. nhận được cuộc gọi khác giới thiệu là bên vận chuyển combo điện mặt trời, yêu cầu ông T. nộp 12 triệu đồng tiền vận chuyển. Ông T. bảo giá quá cao, thiết bị ở đâu ông thuê xe tới chở thì đầu dây bên kia trả lời, thiết bị đặc thù, nặng hơn 1 tấn nên ông không thể tự chở được, phải có xe chuyên dụng. Ông T. nói nhà không có đủ tiền, chỉ còn hơn 8 triệu đồng, đối tượng bên kia bảo cứ chuyển 8 triệu tiền ứng trước, khi nào tới nhà sẽ nộp nốt.

Ông T. được hướng dẫn nộp tiền vào tài khoản, nộp xong thì ở nhà chờ đầu giờ chiều có hàng. Chờ mãi không thấy hàng đâu, đến tối cũng không thấy nên ông T. gọi điện lại cho số điện thoại ban đầu thì không liên lạc được, đúng y như kịch bản lừa đảo thường thấy.

Ông tìm đến công ty truy tìm kẻ lừa đảo. Cũng như bao khách hàng khác, ông T. được yêu cầu cung cấp tất cả các thông tin có được của kẻ lừa đảo rồi đóng phí chờ ngày giao định vị. Ông T. thắc mắc, đây là công ty nước ngoài, liệu có định vị được không? Nhân viên đáp ngay: “Công ty nước ngoài nhưng điện thoại thì gọi ở Việt Nam nên rất dễ tìm, không thể trốn đi đâu được”.

Cũng chỉ vài ngày sau, ông T. được cho mã định vị bí mật, chính là địa chỉ tại một chung cư ở quận 7, TP Hồ Chí Minh. Ông T. dẫn theo hai người bạn tìm đến chung cư hỏi thăm bảo vệ về đối tượng như mô tả của các thám tử.

Tuy nhiên, không ai biết về “mã người” bí mật này. Ngày hôm sau, thám tử tiếp tục chỉ điểm cho ông T. vị trí ở Bệnh viện Q.1, với mã tên và mô tả hình dạng qua bản vẽ. Tại vị trí định vị, gần chợ, gần bệnh viện với hàng trăm người qua lại, ông T. không thể tìm ra đối tượng lừa đảo. Buồn chán, những lần sau, ông không đi tìm nữa. Hợp đồng chưa kết thúc, công ty  hứa sẽ định vị đến khi nào ra mặt hung thủ thì thôi, nhưng ông T. đã bỏ cuộc sớm. “Tôi chẳng biết đến bao giờ nữa. Thám tử thì động viên, chờ khi nào định vị, khoanh vùng nhỏ nhất là phòng trọ hay nhà ở là bắt được ngay nhưng tôi thấy mông lung quá. Ban đầu tôi lầm tưởng định vị là chính xác chỗ đó, người đó, tới đó mình chộp ngay được, ai dè làm ăn kiểu này như trò “bịt mắt bắt dê”, ông T. than thở.

Tìm hiểu trên các trang giới thiệu “dịch vụ truy tìm kẻ lừa đảo”, chúng tôi ngạc nhiên bởi cách quảng cáo rất uy tín và chuyên nghiệp của các công ty. Lần theo lời quảng cáo hấp dẫn về dịch vụ, chúng tôi gọi vào số điện thoại đường dây nóng của công ty H.K thì được nhân viên tiếp đón rất nhiệt tình.

Đầu tiên, nhân viên giới thiệu về tiềm năng của công ty như: Dịch vụ tìm người lừa đảo qua mạng sẽ giúp người bị hại nhanh chóng tìm ra chính xác cá nhân hoặc tổ chức lừa đảo, có thể lấy lại tài sản đã mất và hỗ trợ pháp luật trừng trị kẻ lừa đảo, giữ gìn an ninh của xã hội… Sau màn quảng cáo quá hoành tráng, nhân viên hẹn chúng tôi tới công ty để ký kết hợp đồng, sau đó các thám tử sẽ chính thức bước vào công cuộc điều tra.

24
Các hình thức quảng cáo chuyên nghiệp tràn lan trên mạng của dịch vụ truy tìm người bỏ trốn

“Thật ra đây chỉ là trò lừa đảo thôi, làm gì có chuyện định vị, khoanh vùng rồi bắt khách hàng đi tìm kiếm kẻ lừa đảo mình chưa từng gặp mặt giữa một biển người như thế. Chiêu thức của chúng rất tinh vi, là chỉ định vị, tìm kiếm đối tượng trong một không gian nhất định chứ không trực tiếp xử lý. Nạn nhân thì lầm tưởng là định vị được tức chỉ ra mặt kẻ lừa đảo, tức là tóm sống được. Thật ra, chúng không hề làm gì cả, chúng lên mạng tra vào app vệ tinh miễn phí rồi chỉ bừa vậy thôi. Mục đích là khiến khách hàng chán nản mà bỏ cuộc, sau đó thì kết thúc hợp đồng”, anh Nguyễn Văn Thắng - Phó giám đốc Trung tâm Đào tạo và ứng dụng thông tin mạng Á Châu phân tích.

Luật sư Nguyễn Thị Hồng Thắm - Đoàn luật sư TP Hồ Chí Minh cho biết, với tất cả các trường hợp lừa đảo hoặc có dấu hiệu lừa đảo qua mạng hoặc qua điện thoại thì nơi tiếp nhận và xử lý chính là cơ quan công an, chứ không phải một đơn vị tư nhân nào đó. Mặt khác, pháp luật quy định, thông tin cá nhân phải được bảo mật, không ai được xâm phạm. Các công ty truy tìm kẻ lừa đảo không được cấp phép để đi điều tra, truy tìm một ai đó và người dân cũng không có quyền tự ý xử lý kẻ lừa đảo mình mà cần thông báo cho cơ quan công an gần nhất tiếp nhận, xử lý theo đúng quy định pháp luật, tránh tình trạng giận quá mất khôn, vô tình đẩy bản thân vào vòng lao lý.

Ngọc Thiện / CAND