Bí quyết giúp một thị trấn Italia dập dịch Covid-19 chỉ sau vài tuần

Một thị trấn nhỏ ở miền bắc Italia có thể cung cấp manh mối về cách chống dịch Covid-19 hiệu quả sau khi địa phương tuyên bố đã chặn đứng được sự lây lan của virus corona chủng mới nhờ một thử nghiệm thành công.

Ca tử vong đầu tiên vì virus corona chủng mới ở Italia được ghi nhận ở Vò, thị trấn nhỏ với vẻn vẹn 3.300 dân thuộc tỉnh Padua, vùng Veneto, cách thành phố Venice 50km.

Theo tạp chí Financial Times, Vò từng là một trong 11 thị trấn và ngôi làng tạo thành tâm chấn của dịch Covid-19 ở quốc gia Italia với số ca nhiễm mới tăng chóng mặt hàng ngày trước khi nhà chức trách cho tiến hành một thử nghiệm mạnh mẽ tại đây. Các nhà khoa học tham gia thử nghiệm mô tả đó là một sáng kiến giúp họ tạo ra "một bức tranh dịch tễ học" hoàn chỉnh về dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus corona gây ra.

bi quyet giup mot thi tran italia dap dich covid 19 chi sau vai tuan

Các binh sĩ kiểm soát chặt người ra vào thị trấn Vò trong thời gian xúc tiến thử nghiệm ngăn chặn dịch Covid-19 tại đây. Ảnh: Sky

Kể từ khi dịch bắt đầu bùng phát, nhà chức trách y tế đã cho xét nghiệm và tái xét nghiệm mọi cư dân trong thị trấn. Các cuộc kiểm tra được áp dụng với tất cả mọi người, bất kể họ có bộc lộ triệu chứng nhiễm mầm bệnh nguy hiểm hay không. Một số báo cáo thậm chí quả quyết, khoảng một nửa đến 2/3 số người nhiễm Covid-19 ở Vò không có triệu chứng sốt, ho hay khó thở.

Bất kỳ ai được phát hiện đã nhiễm virus corona chủng mới sau đó được đưa đi cách ly lập tức. Tất cả những cá nhân tiếp xúc với họ cũng vậy.

Biện pháp thử nghiệm trên bắt đầu từ cuối tháng Hai, khi gần 3% số cư dân Vò có kết quả xét nghiệm dương tính với Covid-19. Đợt xét nghiệm kiểm dịch thứ hai sau đó vài ngày hé lộ tỉ lệ nhiễm virus đã giảm xuống còn 0,3%.

"Vào đợt kiểm tra thứ hai, chúng tôi ghi nhận việc giảm tới 90% số trường hợp dương tính với virus corona chủng mới. Trong tất cả các trường hợp dương tính này có 8 người không bộc lộ triệu chứng", giáo sư Andrea Crisanti, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm thuộc Đại học Hoàng gia London (Anh) tham gia dự án ở Vò trong thời gian thỉnh giảng ở Đại học Padua (Italia) phát biểu trên kênh truyền hình Sky.

Cho đến hiện tại, nhà chức trách y tế ở Vò khẳng định, thị trấn này không có thêm bất kỳ ca nhiễm mới Covid-19 nào. Giáo sư Crisanti kêu gọi các nước đang giới hạn việc xét nghiệm virus corona chủng mới, kể cả Mỹ và Anh cũng nên học hỏi kinh nghiệm của thị trấn nhỏ bé này.

"Ở Anh, có rất nhiều ca nhiễm virus đang bị phớt lờ hoàn toàn. Chúng tôi đã có thể kiểm soát được sự bùng phát dịch ở đây (Vò) vì chúng tôi đã xác định được và loại bỏ các ca nhiễm "ẩn giấu" và cô lập chúng. Đó là những gì tạo nên sự khác biệt", ông Crisanti nhấn mạnh.

Mọi cư dân ở thị trấn Vò đều được xét nghiệm Covid-19 bất kể họ có triệu chứng nhiễm bệnh hay không. Ảnh: AP

Thành công của Vò đã nêu bật tầm quan trọng của việc xét nghiệm và cách ly những người mang mầm bệnh có vẻ ngoài khỏe mạnh. Chiến lược này đã được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ủng hộ mạnh mẽ.

Trong tuần này, WHO kêu gọi tất cả các quốc gia trên thế giới tích cực xét nghiệm kiểm dịch, trích dẫn ví dụ Hàn Quốc và Đài Loan (Trung Quốc) đã thành công trong việc hạn chế việc lây lan Covid-19 bằng cách đó. "Thông điệp then chốt của chúng tôi là: xét nghiệm, xét nghiệm và xét nghiệm", Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus phát biểu hôm 16/3.

Theo Financial Times, thay vì xét nghiệm Covid-19 sâu rộng, một số quốc gia như Anh và Hà Lan từng theo đuổi chiến lược "miễn dịch bầy đàn", để nhiều người nhiễm virus hơn và phát triển miễn dịch với mầm bệnh như một cách rốt cuộc sẽ tạo nên miễn dịch của cả cộng đồng.

Một bác sĩ WHO ngày 17/3 cho hay, việc nhắm đến "miễn dịch bầy đàn" hay "miễn dịch cộng đồng" như trên có thể không phải là cách đúng đắn để ngăn chặn Covid-19. Dorit Nitzan, đồng điều phối viên các tình huống y tế khẩn cấp của WHO lưu ý, hiện thế giới vẫn chưa hiểu rõ về virus corona chủng mới nên đây "không phải lúc thích hợp để chúng ta đề xuất" cách tiếp cận về "miễn dịch bầy đàn".

Anh từng không xét nghiệm kiểm dịch với những người có triệu chứng bệnh nhẹ mà chỉ tập trung vào các bệnh nhân bị viêm đường hô hấp nặng. Tuy nhiên, chính phủ của Thủ tướng Anh Boris Johnson đã đột ngột thay đổi chính sách từ tuần này, áp dụng việc tăng cường xét nghiệm Covid-19 trong một nỗ lực nhằm ngăn chặn số ca nhiễm mới cũng như số trường hợp tử vong vì virus và giảm bớt gánh nặng cho hệ thống y tế trong nước vốn đang quá tải vì dịch hoành hành.

Trong khi đó, ở vùng Veneto của Italia, nhà chức trách đã lên kế hoạch nhân rộng mô hình thành công của Vò và tiến hành xét nghiệm kiểm dịch Covid-19 trên toàn địa bàn. Dự kiến các cơ quan y tế địa phương sẽ phải thu lấy ít nhất 11.000 mẫu bệnh phẩm mỗi ngày để phục vụ quá trình này. Luca Zaia, lãnh đạo vùng Veneto lạc quan rằng, việc này có thể giúp cứu mạng nhiều người.

Tuấn Anh