Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ ngày 1/10, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải lý giải nguyên nhân mức chiết khấu của các doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu thấp.
- Đề xuất giảm 50% thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng, giảm 50% thuế GTGT với xăng, dầu
- Cước vận tải giảm nhiệt theo giá xăng dầu
Thị trường xăng dầu trong nước những ngày gần đây nóng lên bởi câu chuyện “chiết khấu 0 đồng”, tức hoa hồng đại lý giảm về 0, khiến càng bán càng lỗ.
Theo ông Hải, mức chiết khấu là mức giảm giá của đơn vị bán xăng dầu (có thể là các doanh nghiệp đầu mối, đại lý, tổng đại lý, thương nhân phân phối...). Hiện nay, không có quy định về mức chiết khấu trong kinh doanh xăng dầu. "Nhà nước điều hành giá xăng dầu theo nguyên tắc thị trường, có sự quản lý của Nhà nước và Nhà nước không điều chỉnh mức chiết khấu trong kinh doanh xăng dầu, chỉ quản lý giá bán lẻ xăng dầu.
Ta hiểu rằng, đây là mức giá trần, khi các doanh nghiệp bán xăng dầu thì họ sẽ bán bằng giá này nhưng chiết khấu một mức độ nào đó cho người mua. Khi nguồn cung xăng dầu dồi dào hoặc giá thế giới giảm thì các doanh nghiệp đầu mối và doanh nghiệp bán xăng dầu có xu hướng tăng mức chiết khấu để đẩy lượng bán ra. Ngược lại, khi giá tăng lên thì họ sẽ giảm mức chiết khấu đi", ông Hải nói.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải tại họp báo Chính phủ thường kỳ ngày 1/10. (Ảnh: Đắc Huy)
Theo ông Hải, thời gian vừa qua, mức chiết khấu kinh doanh xăng dầu thấp vì hai lý do.
Thứ nhất là từ đầu năm 2022 đến nay, thị trường xăng dầu thế giới diễn biến phức tạp, nguồn cung không ổn định, giá biến động với biên độ lớn. Những yếu tố trên đã ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh xăng dầu của các doanh nghiệp. Trong giai đoạn quý 2, do lo ngại thiếu nguồn cung, các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu tăng mạnh lượng nhập khẩu. Tuy nhiên sang quý 3, giá xăng dầu thế giới liên tục giảm, nhiều doanh nghiệp đã thua lỗ do nhập khẩu lượng xăng dầu tương đối lớn với giá cao. Và để tiết giản chi phí, giảm thiệt hại trong kinh doanh, các doanh nghiệp phải giảm mức chiết khấu trong phân phối.
Lý do thứ 2 là từ cuối năm 2021 đến nay, các chi phí kinh doanh xăng dầu rất tăng, ví dụ chi phí vận tải, vận chuyển...nhưng để kiểm chế lạm phát, những chi phí này chưa được Bộ Tài chính - đơn vị trực tiếp quản lý giá các mặt hàng này - công bố điều chỉnh. Để đảm bảo duy trì kinh doanh, các doanh nghiệp đầu mối buộc phải cắt giảm các khoản chi phí, trong đó có mức chiết khấu.
Bộ Công Thương đã nhiều lần đề xuất với các cấp có thẩm quyền và Chính phủ. Ngày 23/9 vừa qua, Văn phòng Chính phủ có công văn truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương thực hiện đúng quy định của pháp luật để đảm bảo nguồn cung xăng dầu và quyền lợi của các doanh nghiệp liên quan trong kinh doanh xăng dầu.
Nói về vai trò chính của liên bộ Công Thương và Bộ Tài chính trong điều hành thị trường xăng dầu, ông Hải nhấn mạnh hai nhiệm vụ quan trọng là đảm bảo nguồn cung xăng dầu, phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp cũng như người tiêu dùng. "Điều này có thể khẳng định Việt Nam làm khá tốt. Chúng ta vẫn đảm bảo đủ nguồn cung trong bối cảnh cả thế giới và khu vực (kể cả những nước xung quanh) gặp nhiều khó khăn về đảm bảo nguồn cung về xăng dầu", ông Hải khẳng định.
Nhiệm vụ thứ hai là điều hành giá xăng dầu. Chính phủ đã chỉ đạo rất rõ là phải bám sát vào giá trên thị trường thế giới; sử dụng quỹ bình ổn linh hoạt. Vì vậy, tại kỳ điều hành gần nhất, giá các loại xăng tương đương giá tháng 7 /2021. Giá dầu cũng tương đối phù hợp với bối cảnh hiện nay.
"Khi điều hành thì có ba nhóm lợi ích. Thứ nhất là doanh nghiệp sử dụng xăng dầu làm đầu vào và 100 triệu người tiêu dùng Việt Nam; thứ hai là các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu và thứ ba rất quan trọng là nền kinh tế vĩ mô (chỉ số giá tiêu dùng, lạm phát, GDP). Vừa qua, dưới sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, liên bộ bám sát vào ba lợi ích này để điều hành một cách hài hòa, hợp lý và phù hợp với điều kiện thực tế", ông Hải nói.
