Bộ trưởng Xây dựng: 168.000 căn nhà xã hội chậm tiến độ do thiếu vốn

Lãnh đạo ngành xây dựng kiến nghị Chính phủ bổ sung 3.000 tỷ đồng vốn cho nhà ở xã hội.

Bộ trưởng Xây dựng Phạm Hồng Hà vừa có văn bản kiến nghị Chính phủ về việc bổ sung vốn cho lĩnh vực nhà ở xã hội.

Theo ông, đến nay, việc phát triển nhà ở xã hội vẫn tiến triển rất chậm, nhiều khó khăn, ách tắc. Hiện mới hoàn thành bàn giao 186 dự án với 75.700 căn hộ, tương đương 3,78 triệu m2 sàn nhà. Với diện tích đó, việc phát triển nhà ở xã hội mới chỉ đạt khoảng 30% so với mục tiêu đề ra trong Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030.

Bộ trưởng Xây dựng cho biết, kể từ khi gói tín dụng 30.000 tỷ đồng kết thúc vào cuối năm 2016, không có nguồn vốn để tiếp tục cho vay nhà ở xã hội. Vì thế, báo cáo của các địa phương cho thấy, có 206 dự án nhà ở xã hội với quy mô xây dựng khoảng 168.700 căn hộ, tổng diện tích khoảng 8,4 triệu m2 đang bị chậm tiến độ hoặc tạm dừng thi công, trong đó có một số chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội có nhu cầu xin chuyển đổi sang dự án nhà ở thương mại.

Số lượng nhà ở xã hội hoàn thành, đưa vào sử dụng trong thời gian gần đây rất hạn chế. Bên cạnh đó, chính quyền tại một số địa phương chưa quan tâm đến việc phát triển nhà ở xã hội, chủ đầu tư cũng chưa chủ động đầu tư xây dựng loại nhà ở có diện tích nhỏ, giá thấp, cơ cấu nguồn cung căn hộ nhà ở bị mất cân đối, các hộ nghèo, thu nhập thấp không đủ khả năng và điều kiện để cải thiện chỗ ở.

Trong các nguyên nhân trên, việc không bố trí được nguồn vốn ngân sách để thực hiện chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội theo quy định là chủ yếu. Bộ trưởng cho biết, lượng vốn ngân sách bố trí cho Ngân hàng Chính sách xã hội trong giai đoạn 2018-2020 là hơn 1.262 tỷ đồng, chỉ đáp ứng khoảng 13% so với yêu cầu của nhà băng này.

Riêng năm 2018, ngân hàng này chỉ được giao 500 tỷ đồng nhưng đến nay vẫn chưa được giải ngân. Theo quy định, với số vốn được giao 500 tỷ đồng thì Ngân hàng Chính sách xã hội chỉ huy động thêm được 500 tỷ đồng để thực hiện chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội và chỉ cho vay đối với hộ gia đình, cá nhân, các chủ đầu tư dự án không được vay nguồn vốn này. Trong khi đó, nguồn vốn để cấp bù lãi suất cho các tổ chức tín dụng để cho vay thực hiện chính sách nhà ở xã hội đến nay vẫn chưa được bố trí.

Người đứng đầu ngành xây dựng đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, bổ sung kế hoạch đầu tư công giai đoạn 2016-2020 để thực hiện chính sách nhà ở xã hội. Biện pháp cụ thể gồm bổ sung vốn cho Ngân hàng Chính sách xã hội 3.000 tỷ đồng để thực hiện cho giai đoạn đến năm 2020, cấp cho các tổ chức tín dụng theo đề nghị của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam để bù lãi suất cho vay trong năm 2018 là 3.431 tỷ đồng.

Liên quan đến tình trạng thiếu vốn của dự án nhà ở xã hội, gần đây hơn 700 khách hàng mua nhà ở xã hội tại dự án có đơn kêu cứu gửi Chính phủ, Bộ Xây dựng về tình trạng chậm tiến độ, trong khi người mua nhà vừa phải gánh lãi ngân hàng, vừa phải trả tiền thuê nhà hàng tháng. Dự án được hứa bàn giao vào cuối năm 2017, song đến nay vẫn chưa xây xong phần thô.

Chủ đầu tư khẳng định không lừa dối cư dân mà do khó khăn về tài chính sau khi gói 30.000 tỷ đồng kết thúc. Trong khi đó, cơ chế cho vay tiếp theo của dự án dưới dạng thương mại lại không thực hiện được theo hợp đồng tín dụng mà đơn vị này đã ký với nhà băng trước đây.

Nguyễn Hà