Canh bạc của Thủ tướng Boris Johnson để giải quyết khủng hoảng Brexit

Anh sẽ tổ chức cuộc bầu cử sớm trong 6 tuần nữa - cuộc bầu cử quan trọng này có thể giải quyết dứt khoát vấn đề Anh rời Liên minh Châu Âu (EU) hay còn gọi là Brexit, vốn đã bị hoãn tới 3 lần.

Cuộc bầu cử thứ 3 trong hơn 4 năm

Thủ tướng Boris Johnson đã nhận được sự ủng hộ của Quốc hội để tổ chức cuộc bầu cử sớm nhằm phá vỡ thế bế tắc đã khiến nền chính trị của đất nước bị tê liệt, đè nặng lên nền kinh tế cũng như khiến công dân nước này giận dữ và chia rẽ. Dự luật chấp thuận bầu cử của Hạ viện hôm 29.10 được chuyển lên Thượng viện để tranh luận hôm 30.10 và khả năng cao sẽ được phê chuẩn, mở đường cho việc giải tán Quốc hội Anh vào đầu tuần tới.

Cuộc bầu cử ngày 12.12 sẽ là lần thứ ba Anh tổ chức bầu cử để chọn ra chính phủ mới trong vòng 4 năm rưỡi. Hiện, Anh vẫn chưa thể hoàn tất vụ ly hôn với EU và ông Boris Johnson cũng chưa có được sự chấp thuận của Nghị viện với thỏa thuận ly hôn mà ông đạt được với EU.

Cuộc bầu cử sớm này có thể chuyển thành một cuộc trưng cầu dân ý về Brexit, cơ hội cuối cùng cho cử tri Anh lựa chọn giữa các chính trị gia tranh cử về việc ở lại hay rời khỏi EU ngay lập tức.

“Chỉ có một con đường để Brexit được thực hiện trong bối cảnh đối mặt với sự cản trở nghị trường không ngừng này. Đó là, thưa Chủ tịch, làm mới lại Quốc hội này và cho nhân dân lựa chọn” - ông Boris Johnson phát biểu trước Hạ viện hôm 29.10.

Ngày 28.10, EU đã đồng ý lùi thời hạn Brexit tới ngày 31.1.2020 để ông Boris Johnson có thêm thời gian thuyết phục Quốc hội Anh phê chuẩn thỏa thuận mà ông đạt được hôm 17.10. “Gửi những người bạn Anh của tôi, EU 27 đã chính thức thông qua việc gia hạn. Đây có thể là lần cuối cùng. Hãy tận dụng tốt nhất thời gian này” - Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Donald Tusk công bố.

Những “át chủ bài”

AFP cho hay, các chuyên gia cảnh báo, hơn 3 năm sau cuộc trưng cầu dân ý, chính trường Anh vẫn biến động sâu sắc và kết quả bầu cử rất khó đoán định. Có sự thay đổi đáng kể về cử tri so với cuộc bầu cử năm 2015 và 2017.

Trong cuộc bầu cử sắp tới, trong khi đương kim Thủ tướng Boris Johnson, người ủng hộ Brexit tập trung vào cam kết trong cuộc bỏ phiếu Anh rời EU năm 2016 thì lãnh đạo Công đảng đối lập Jeremy Corbyn đưa ra phương án tăng thuế với người giàu và quốc hữu hóa đường sắt và các phương tiện dịch vụ công, theo Bloomberg.

Chuyên gia bầu cử John Curtice - Đại học Strathclyde ở Glasgow nhận định, ông Boris Johnson đang ở vị thế vững chắc để giành được đa số, nhưng một cuộc bầu cử vẫn là một canh bạc và nếu đương kim Thủ tướng Anh thất bại, liên minh do Công đảng lãnh đạo sẽ tiếp quản.

Lần gần đây nhất Anh tổ chức bầu cử năm 2017, Công đảng và Đảng Bảo thủ đã giành hơn 80% số phiếu ủng hộ của cử tri trong khi các đảng nhỏ khác bị lu mờ. Lần này, với những bất ổn tiếp diễn của Brexit, cả hai chính đảng lớn đối mặt với những thách thức khi các phong trào nhỏ đã trở nên lớn mạnh hơn.

Về phía ủng hộ ở lại EU, đảng Dân chủ Tự do, với quan điểm phản đối Brexit rõ ràng, đã nhận được nhiều sự ủng hộ hơn trong các cuộc thăm dò gần đây. Điều này được xem là mối đe dọa đặc biệt với ông Corbyn bởi lẽ nhiều cử tri ủng hộ ông, mong muốn ông có lập trường chống Brexit rõ ràng hơn.

Về phần mình, mối đe dọa với đương kim Thủ tướng Boris Johnson là chính trị gia kỳ cựu Nigel Farage - người theo chủ nghĩa hoài nghi Châu Âu. Ông đã ra mắt Đảng Brexit hồi tháng 1 năm nay để vận động cho việc rời EU nhanh chóng, quyết liệt. Đảng Brexit đã giành được nhiều sự ủng hộ trong cuộc bầu cử Nghị viện Châu Âu hồi tháng 5. Với việc ông Boris Johnson thất bại trong việc thực hiện sứ mệnh cơ bản là hoàn tất Brexit vào ngày 31.10, cơ hội mở ra cho ông Nigel Farage giành được những lá phiếu từ đảng Bảo thủ.