Dải Ngân hà 'ăn thịt' hàng xóm cách đây 10 tỷ năm

Những thiên hà nhỏ hơn đang bị dải Ngân hà hấp thụ rồi dùng lượng vật chất này để tạo ra những ngôi sao và hành tinh mới.

$Dải Ngân hà \'ăn thịt\' hàng xóm cách đây 10 tỷ năm$

Dải Ngân hà, thiên hà chứa hệ Mặt Trời, từng hấp thụ một số thiên hà nhỏ hơn. Ảnh: NASA.

Các nhà nghiên cứu phát hiện dải Ngân hà từng hấp thụ thiên hà nhỏ bằng 25% mang tên Gaia-Enceladus, Smithsonian hôm 2/11 đưa tin. Nhóm nghiên cứu quan sát dữ liệu do kính viễn vọng không gian Gaia của Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) thu thập và phân tích thông tin về hàng chục nghìn ngôi sao trong bán kính 33.000 năm ánh sáng quanh Mặt Trời.

Dữ liệu cho thấy có một nhóm khoảng 30.000 ngôi sao không di chuyển quanh tâm dải Ngân hà như bình thường. Thay vào đó, chúng có xu hướng di chuyển ngược lại. "Đây là dấu hiệu đầu tiên. Việc những ngôi sao chuyển động ngược giúp bạn biết rằng chúng không sinh ra ở cùng nơi với đa số sao trong dải Ngân hà", nhà thiên văn Amina Helmi tại Đại học Groningen cho biết.

Amina cùng các đồng nghiệp tìm hiểu kỹ hơn cấu tạo của những ngôi sao này nhờ Đài quan sát APOGEE. Thành phần hóa học của nhóm sao chuyển động ngược không gồm các nguyên tố nặng như những sao khác trong dải Ngân hà. Điều này cho thấy nhóm sao này có vẻ rất cổ xưa. Chúng hình thành trước khi những nguyên tố nặng phân tán khắp vũ trụ do những ngôi sao lớn sinh ra và chết đi.

Ban đầu, các nhà nghiên cứu xác định nhóm sao chuyển động ngược đến từ nơi khác nhưng chưa rõ nguyên nhân chúng dừng chân ở dải Ngân hà. Sau khi sử dụng mô hình máy tính, họ kết luận, một thiên hà cổ xưa kích thước nhỏ hơn đã di chuyển quanh dải Ngân hà khoảng 10 tỷ năm trước. Hai thiên hà xảy ra va chạm. Dải Ngân hà "ăn thịt" thiên hà nhỏ hơn và hấp thụ khối lượng vật chất bằng khoảng 600 triệu lần khối lượng Mặt Trời.

Gaia-Enceladus không phải thiên hà duy nhất bị nuốt chửng, theo nhà thiên văn Kathryn Johnston tại Đại học Columbia. "Dải Ngân hà là một kẻ ăn thịt, trước đây nó đã ăn nhiều thiên hà lùn", Johnston cho biết. Một nghiên cứu đầu năm nay chỉ ra, dải Ngân hà đang hút khí từ Thiên hà Đám Mây Magellan nhỏ, dùng lượng vật chất này để tạo ra những ngôi sao và hành tinh mới.

$Dải Ngân hà \'ăn thịt\' hàng xóm cách đây 10 tỷ năm$