Vấn đề Mỹ - Iran đang trên đà leo thang khi cả hai quốc gia này đều thực hiện các chiến lược nhằm "dằn mặt" nhau.
Eo biển chiến lược
Mới đây, lực lượng vũ trang của Hồi giáo Iran (IRGC) được cho là đang chuẩn bị cho một chiến lược quân sự mới tại eo biển Hormuz. Đây là lối thoát duy nhất từ Vịnh Ba Tư đến biển mở. Một chiến lược mới của Iran về việc thực hiện đóng cửa đường thủy quan trọng này.
Trước vấn đề đó, Bộ tư lệnh Trung ương Hoa Kỳ đã đưa ra lời tuyên bố rằng các lực lượng Mỹ đang theo dõi chặt chẽ tình hình tại khu vực này. Được biết, cuộc diễn tập tên lửa đạn đạo của Iran sẽ bắt đầu trong 48h tới.
“Chúng tôi nhận thấy được sự gia tăng các hoạt động quân sự của hải quân tại Vịnh Ả Rập, eo biển Hormuz và vịnh Oman. Chúng tôi đang tiến hành giám sát chặt chẽ và đàm phán với Iran để đảm bảo rằng các vấn đề về tự do hàng hải và sự tự do thương mại trong các tuyến đường thủy quốc tế vẫn được diễn ra bình thường.
Chúng tôi cũng sẽ luôn ủng hộ các lực lượng hải quân nếu họ thực hiện theo đúng quy định của luật Hải quan quốc tế”, một bài phát biểu của Bill Urban – người đại diện phát ngôn của Bộ tư lệnh CENTCOM Mỹ.
Vùng eo vịnh Hormuz Iran đang tiến hành đóng cửa khi Mỹ cấm vận vận chuyển dầu thô.
Được biết, eo biển Hormuz là một tuyến thương mại quan trọng, với 20% tuyến vận chuyển dầu thô trên thế giới đi qua khu vực này, điểm hẹp nhất của eo biển này chỉ rộng khoảng 29 hải lý.
Theo đó, Iran là nước giáp với khu vực này nhiều nhất, nhưng Iran không có quyền kiểm soát hoàn toàn các vấn đề thương mại ở đây, một nửa khác vẫn thuộc quyền kiểm soát của Oman.
Cả hai nước đã khẳng định chủ quyền của mình trong nhiều thập kỷ để chặn các tàu chiến sử dụng đường thủy mà họ không coi là "hành lang vô tội" và Iran hàng năm vẫn tổ chức các diễn tập quân sự ở eo biển.
Tờ CNN cho biết, hiện tại, IRGC đã điều ra đây hơn một trăm tàu thuyền, nhiều tàu trong số đó là các tàu di chuyển nhanh, gần eo biển.
Không quân Iran và lực lượng mặt đất, cũng như các tên lửa phòng thủ ven biển sẽ có thể tham gia.
Các quan chức Mỹ đã cho biết, họ không thấy các dấu hiệu của ý định thù địch mà Iran đang đáp trả lại Mỹ. Tuy nhiên, họ vẫn phải nâng cao cảnh giác bởi gần đây, Iran đang có động thái thách thức đối với Mỹ. Họ cũng nhận thấy, các bài diễn tập của Iran trên eo biển Hormuz thường được Iran tiến hành vào tháng 1 và tháng 2, thế nhưng lần này, sau vụ Mỹ yêu cầu Iran thực hiện việc gỡ bỏ vũ khí hạt nhân Iran bắt đầu cho hải quân ra khu vực này để diễn tập quân sự.
Điều đó khiến Mỹ ngày càng phải nâng cao cảnh giác đối với chiến lược này của Iran.
Theo đó, gần đây, các cuộc mâu thuẫn nảy lửa giữa Iran và Mỹ đang trở nên căng thẳng hơn, khi Tổng thống Iran Hassan Rouhani đưa ra lời tuyên bố vào hôm 22 tháng 7 rằng, Mỹ nên biết rằng "hòa bình với Iran là mẹ của tất cả hòa bình và chiến tranh với Iran là mẹ của tất cả các cuộc chiến tranh".
Đáp trả lại điều đó, ông Trump đã lên tiếng răn đe Iran rằng, Iran sẽ phải chịu hoàn toàn hậu quả như trong lịch sử mà Iran đã từng gặp… Hãy thận trọng.
Diễn biến càng trở nên căng thẳng khi hai ngày sau, tức vào 24/7, Iran đã lên tiếng mang tính chất đáp trả Mỹ: “Là cường quốc thống trị trong vịnh Ba Tư và eo biển Hormuz, đồng thời Iran trong nhiều năm gần đây đã luôn là quốc gia bảo lãnh an ninh cho việc vận chuyển các hàng hóa, đây cũng là nơi trung chuyển của nền kinh tế toàn cầu và cho biết, sẽ không khoan nhượng bất kỳ hành động nào gây áp lực tại khu vực này”, Thiếu tướng Mohammad Bagheri - Tổng tư lệnh lực lượng vũ trang Iran cho biết, tờ Reuters đưa tin.
Căng thẳng leo thang
Sau đó, ngày 27/7, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis nói với các phóng viên tại Lầu Năm Góc: "Iran đã đe dọa sẽ đóng eo biển Hormuz. Họ đã làm điều đó trước đây trong nhiều năm qua.
Họ đã thấy quốc tế luôn có hàng chục quốc gia vận chuyển hàng hóa qua đây. Đây có thể sẽ là một cuộc tấn công vào vận tải quốc tế, và rõ ràng là cần phải mở lại tuyến đường này bằng mọi giá. Bởi các tuyến dầu thô vận chuyển qua đây thế giới đang rất cần”.
Mặc dù Iran đã tuyên bố ý định đóng cửa đường thủy nếu chính quyền Mỹ lên kế hoạch trừng phạt các quốc gia mua dầu Iran, các biện pháp trừng phạt kinh tế có hiệu lực bắt đầu từ ngày 6/8 không bao gồm các sản phẩm dầu mỏ của Iran, bán ô tô và tài trợ của các quốc gia khác, Sputnik đưa tin.
Các biện pháp trừng phạt của Mỹ đối với người mua dầu Iran sẽ diễn ra trước tháng 11 tới.
Theo CNN cho biết, hoạt động hải quân Iran đã tăng đều trong những tuần gần đây tại vịnh Oman và Biển Đỏ, cả hai khu vực này đều giáp biên giới với Yemen, nơi mà các đại diện Iran, Ảrập Xêút và những người khác đã tham gia vào cuộc nội chiến tàn bạo của đất nước kể từ năm 2015.
Saudi Arabia thông báo tuần trước, họ đã dừng các chuyến hàng dầu qua eo biển Bab al-Mandeb nối Biển Đỏ với Biển Oman sau khi lực lượng Houthi từ Yemen tấn công hai tàu chở dầu của Saudi đi qua đường thủy.
"Nếu Iran cố gắng ngăn chặn các eo biển Bab al-Mandeb, Iran sẽ phải đối mặt với một liên minh quốc tế được xác định để ngăn chặn Iran làm như vậy và liên minh này cũng sẽ bao gồm Nhà nước Israel và tất cả các đồng minh của Iran", Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nói, Haaretz đưa tin.
Ông Benjanmin Netanyahu cho biết thêm: "Tôi muốn nhấn mạnh, quân đội Israel sẵn sàng phản ứng đồng thời trên hai mặt trận trên biển và trên bộ"...
EU tung gói áp thuế 3,4 tỷ USD đáp trả Mỹ Liên minh châu Âu đưa ra mức thuế có hiệu lực ngay lập tức với một loạt hàng hoá của Mỹ, nhằm đáp trả đòn ... |
Trung Quốc đáp trả Mỹ bằng thuế 3 tỷ USD Trung Quốc vừa áp thuế 25% lên 128 mặt hàng nhập khẩu của Mỹ, trị giá đến 3 tỷ USD để đáp trả việc Mỹ ... |