Viện kiểm sát cho rằng cựu Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương và các bị cáo liên quan đã vi phạm pháp luật gây thất thoát hơn 5.775 tỷ đồng, nên cần phải áp dụng án tù thích đáng. Về dân sự, các khu đất 43ha và 145ha cần phải tuyên trả cho chủ sở hữu.
- Số phận hai khu đất “vàng” 43ha và 145ha trong đại án cựu Bí thư Tỉnh uỷ Bình Dương ra sao?
- Cựu Bí thư Bình Dương Trần Văn Nam và đồng phạm hầu toà
Truy tố các bị cáo là đúng người, đúng tội
Theo đó, chiều 19-8, phiên tòa xét xử cựu Bí thư tỉnh Bình Dương và 27 bị cáo liên quan do có hành vi gây thất thoát hàng nghìn tỷ đồng, xảy ra tại tỉnh Bình Dương chuyển sang phần tranh luận. Đại diện Viện KSND TP Hà Nội thực hành quyền công tố tại phiên tòa đã bày tỏ quan điểm về vụ án.
Đại diện Viện kiểm sát (VKS) cho rằng, Tổng công ty Sản xuất - Xuất nhập khẩu Bình Dương (Tổng công ty SX - XNK Bình Dương) do bị cáo Trần Văn Minh làm Chủ tịch HĐQT, là doanh nghiệp vốn Nhà nước. Năm 2006, doanh nghiệp này được nhận quản lý các khu đất 43ha và 145ha tại Bình Dương.
Năm 2011, Tổng công ty SX-XNK Bình Dương chính thức được giao quyền sử dụng 2 khu đất trên. Tuy nhiên, bị cáo Trần Văn Nam (cựu Bí thư tỉnh Bình Dương) và một số thuộc cấp áp giá thu tiền theo khung giá năm 2006, gây thiệt hại hơn 761 tỷ đồng.
Tại khu 43ha, sau khi được giao đất, Nguyễn Văn Minh mang đi góp vốn vào Công ty Tân Phú – doanh nghiệp sân sau của gia đình bị cáo này. Khi Tổng công ty SX-XNK Bình Dương phải cổ phần hóa, Tỉnh ủy yêu cầu chuyển khu đất 43ha nói trên về Công ty Impco (trực thuộc Tỉnh ủy).
Tuy nhiên, Nguyễn Văn Minh và một số bị cáo trong vụ án đã làm ngược lại với “động cơ chiếm đoạt, hưởng lợi từ các khu đất”. Nguyễn Văn Minh thống nhất với con rể là Nguyễn Đại Dương cùng các đồng phạm bán trái phép, gây thiệt hại hơn 984 tỷ đồng.
Sai phạm tiếp theo tại khu 145ha, VKS xác định Nguyễn Văn Minh và và đồng phạm cũng tìm cách thâu tóm bằng cách mang đi liên doanh, góp vốn vào Công ty Tân Thành – doanh nghiệp của chính bị cáo Minh.
Tỉnh ủy yêu cầu khu đất 145ha phải để lại Tổng công ty SX – XNK Bình Dương sử dụng sau khi cổ phần hóa nhưng bị cáo Minh lại đưa khu đất này từ “tài sản đang dùng” vào danh mục “tài sản chờ thanh lý”. Cổ phần hóa Tỏng công ty SX-XNK Bình Dương, bị cáo Minh và đồng phạm cũng không xác định giá trị sử dụng đất để tính vào giá trị doanh nghiệp, dẫn tới thất thoát hơn 4.030 tỷ đồng của Nhà nước.
Ngoài ra, năm 2018, bị cáo Minh còn chỉ đạo Tổng công ty SX – XNK Bình Dương mua cổ phần của Công ty Tân Thành. Tuy nhiên, giá mua bán thay vì 16.000 đồng/cổ như thực tế được nâng lên thành hơn 105.000 đồng/cổ. Qua đó, Nguyễn Văn Minh và đồng phạm đã tham ô 815 tỷ đồng.
Án phạt bảo đảm nghiêm minh và nhân văn
Đánh giá về vụ án, đại diện VKS cho rằng sai phạm của các bị cáo đã gây thất thoát số tiền đặc biệt lớn, làm giảm sút, sói mòn niềm tin của nhân dân vào Đảng và Nhà nước. Vụ án được quyết tâm đưa ra xét xử đã phản ánh đúng với tinh thần phòng, chống tham nhũng để bảo vệ tài sản công.
Trong vụ, bị cáo Nguyễn Văn Minh phạm tội với vai trò chủ mưu, vì “động cơ vụ lợi”. Cáo trạng của VKSND Tối cao truy tố bị cáo là đúng người đúng tội và cần phải có bản án răn đe, nghiêm khắc. Tuy nhiên, bị cáo Minh được ghi nhận tình tiết giảm nhẹ là có nhiều thành tích trong công tác.
Đối với cựu Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương, bị cáo Trần Văn Nam với vai trò lãnh đạo tại tỉnh, đáng lẽ bị cáo phải gương mẫu, chấp hành nghiêm quy định của nhà nước để đảm bảo tài sản nhà nước. Thế nhưng bị cáo này đã không thực hiện đúng chức trách nhiệm vụ được giao mà còn cố ý thực hiện hành vi sai phạm nghiêm trọng.
"Khi phát hiện việc chuyển nhượng trái pháp luật lô đất 43ha, bị cáo Nam không ngăn chặn, thu hồi mà còn bao che, dẫn đến gây thất thoát tài sản cho Nhà nước. Việc bị cáo Nam bị truy tố là đúng" - theo VKS giữ quyền công tố tại phiên tòa.
Bị cáo Nam được ghi nhận các tình tiết giảm nhẹ là có nhiều thành tích trong công tác; thành khẩn khai báo tại giai đoạn điều tra cũng như tại phiên tòa. Từ đó, VKS đề nghị tòa tuyên bị cáo Trần Văn Nam một mức án “vừa đảm bảo tính nghiêm minh, vừa đảm bảo tính nhân văn của pháp luật”.
Cũng theo đại diện VKS, các bị cáo khác là cán bộ Nhà nước hoặc lãnh đạo doanh nghiệp, đủ sức nhận biết các sai phạm nhưng vì các động cơ khác nhau vẫn giúp sức cho Nguyễn Văn Minh phạm tội, gây thất thoát hơn 5.775 tỷ đồng hoặc tham ô 815 tỷ đồng.
Con gái bị cáo Minh là bị cáo Nguyễn Thục Anh bị xác định giúp bố trong hành vi tham ô tài sản nhưng với vai trò thứ yếu, phạm tội do “tình cảm”. Bị cáo Thục Anh cũng được ghi nhận nhiều tình tiết giảm nhẹ nên VKS đề nghị tòa phạt mức án tương ứng.
Từ những phân tích trên, kiểm sát viên đề nghị tòa phạt tù cựu Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Bình Dương và 27 bị cáo liên quan.
Về dân sự, với các khu đất 43ha và 145ha, đại diện VKS đề nghị tòa tuyên theo hướng trả lại cho chủ sở hữu là Tỉnh ủy Bình Dương và các bị cáo trong vụ án không phải liên đới bồi thường.
Với sai phạm trong việc xác định nghĩa vụ tài chính gây thiệt hại hơn 761 tỷ đồng, kiểm sát viên cho rằng Tổng cong ty SX-XNK Bình Dương là doanh nghiệp Nhà nước nên doanh nghiệp này phải chịu trách nhiệm phần tiền còn thiếu theo quy định (hơn 500 tỷ đồng).
Mức án Viện kiểm sát đề nghị
1. Bị cáo Nguyễn Văn Minh (cựu Chủ tịch HĐQT Tỏng công ty SX-XNK Bình Dương) từ 14 - 15 năm tù về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và từ 15 - 16 năm tù về tội “Tham ô tài sản”. Tổng hợp hình phạt cả 2 tội danh là từ 29 - 30 năm tù.
2. Bị cáo Trần Nguyên Vũ (cựu Tổng giám đốc Tổng công ty SX-XNK Bình Dương) từ 12 - 13 năm tù về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và từ 12 - 13 năm tù về tội “Tham ô tài sản”. Tổng hợp hình phạt cả 2 tội danh là từ 24 - 26 năm tù giam.
3. Bị cáo Huỳnh Thanh Hải (cựu Tổng giám đốc Công ty Đầu tư và Quản lý dự án Bình Dương) từ 10 - 11 năm tù về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và từ 11 - 12 năm tù về tội “Tham ô tài sản”. Tổng hợp hình phạt cả 2 tội danh là từ 21 - 23 năm tù.
4. Bị cáo Võ Hồng Cường (Chủ tịch HĐQT, kiêm Giám đốc Công ty Hưng Vượng) từ 6 - 7 năm tù vềt tội “Tham ô tài sản”.
5. Bị cáo Nguyễn Thục Anh (con gái Nguyễn Văn Minh, nghề nghiệp tự do) từ 3 - 4 năm tù về tội "Tham ô tài sản"
6. Bị cáo Trần Đình Như Ý (vợ bị cáo Võ Hồng Cường, nghệ nghiệp nội trợ) từ 3 - 4 năm tù về tội "Tham ô tài sản".
Với tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí":
7. Bị cáo Trần Văn Nam (cựu Bí thư tỉnh Bình Dương) từ 9 - 10 năm tù.
8. Bị cáo Trần Thanh Liêm (cựu Chủ tịch tỉnh Bình Dương) từ 9 - 10 năm tù.
9. Bị cáo Ngô Dũng Phương (cựu Trưởng phòng Tài chính Văn phòng Tỉnh ủy Bình Dương) từ 6 - 7 năm tù.
10. Bị cáo Huỳnh Công Phát (cựu Phó giám đốc Tổng công ty SX-XNK Bình Dương) từ 6 - 7 năm tù.
11. Bị cáo Lý Thanh Châu (cựu Phó giám đốc Tổng công ty SX-XNK Bình Dương) từ 6 - 7 năm tù.
12. Bị cáo Nguyễn Thế Sự (cựu Kiểm soát viên Tổng công ty SX-XNK Bình Dương) từ 7 - 8 năm tù.
13. Bị cáo Lê Văn Trang (cựu Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Bình Dương) từ 8 - 9 năm tù.
14. Bị cáo Võ Thanh Bình (cựu Cục phó Cục Thuế tỉnh Bình Dương) từ 7 - 8 năm tù.
15. Bị cáo Nguyễn Thái Thanh (cựu Phó phòng thuộc Cục Thuế tỉnh Bình Dương) từ 6 - 7 năm tù.
16. Bị cáo Nguyễn Thanh Trúc (cựu Phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương) từ 6 - 7 năm tù.
17. Bị cáo Võ Văn Lượng (cựu Chánh VP UBND tỉnh Bình Dương) từ 5 - 6 năm tù.
18. Bị cáo Trần Xuân Lâm (cựu Chánh thanh tra tỉnh Bình Dương) từ 5 - 6 năm tù.
19. Bị cáo Hồ Đắc Hiếu (cựu Tổng giám đốc Công ty tư vấn và thẩm định giá Đông Nam) từ 6 - 7 năm tù.
20. Bị cáo Phạm Hữu Hiền (cựu Phó giám đốc Công ty tư vấn và thẩm định giá Đông Nam) từ 6 - 7 năm tù.
21. Bị cáo Hồ Hoàng Nam (cựu Phó tổng giám đốc Công ty tư vấn và thẩm định giá Đông Nam) từ 5 - 6 năm tù.
22. Bị cáo Nguyễn Kim Liên (cựu Chi cục trưởng Tài chính doanh nghiệp, Sở Tài chính tỉnh Bình Dương) từ 6 - 7 năm tù.
23. Bị cáo Hà Văn Thuận (cựu Phó giám đốc Sở Tài chính tỉnh Bình Dương) từ 6 - 7 năm tù.
24. Bị cáo Nguyễn Đại Dương (con rể bị cáo Nguyễn Văn Minh, nghề nghiệp tự do) từ 6 - 7 năm tù.
25. Bị cáo Nguyễn Quốc Hùng (cựu Tổng giám đốc Công ty Âu Lạc) từ 4 - 5 năm tù.
26. Bị cáo Phạm Văn Cành (cựu Phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy Bình Dương) từ 4 - 5 năm tù.
27. Bị cáo Đỗ Thị Thanh Thuý (cựu Kế toán trưởng Tổng công ty SX-XNK Bình Dương) từ 4 năm đến 5 năm tù.
28. Bị cáo Vũ Thị Lợi (cựu Phó phòng Tài chính doanh nghiệp, Sở Tài chính tỉnh Bình Dương) từ 3 - 4 năm tù.
