Ngày 10-9, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen đã có bài phát biểu quan trọng đề cập đến những thách thức mà 27 nước thành viên đang phải đối mặt và nêu rõ tầm nhìn của bà trong việc giải quyết những khó khăn này.
Trong bài phát biểu thường niên, trình bày trước các nhà lập pháp Nghị viện châu Âu ở Strasbourg (Pháp), bà von der Leyen đã đề xuất đình chỉ thỏa thuận thương mại giữa Liên minh châu Âu (EU) và Israel, nhằm phản đối tình trạng "thảm khốc" do cuộc chiến ở Gaza gây ra.
Bà von der Leyen cho biết, EU "không thể để bị tê liệt" trước cuộc khủng hoảng nhân đạo đang diễn ra tại vùng đất Palestine bị chiến tranh tàn phá. “Chúng tôi sẽ đề xuất các biện pháp trừng phạt đối với các bộ trưởng cực đoan và những người định cư bạo lực, đồng thời chúng tôi cũng sẽ đề xuất đình chỉ một phần hiệp định về các vấn đề liên quan đến thương mại”, Chủ tịch EC nhấn mạnh.
EU cũng sẽ tạm dừng “hỗ trợ song phương” cho Israel. Việc đóng băng các khoản thanh toán và hỗ trợ tài chính sẽ không ảnh hưởng đến việc EU tài trợ cho các tổ chức xã hội dân sự Israel hoặc Yad Vashem, tổ chức tưởng niệm chính thức dành cho các nạn nhân của cuộc diệt chủng Holocaust.
Hiện, EU là đối tác thương mại lớn nhất của Israel, chiếm gần 1/3 tổng kim ngạch thương mại hàng hóa quốc tế của nước này năm 2024.
Ngoài ra, Chủ tịch EC cũng cho biết về gói trừng phạt thứ 19 của EU nhằm vào Nga, đang được tích cực thảo luận với Mỹ.
Gói trừng phạt mới này sẽ nhằm vào "hạm đội tàu bóng tối của Nga" - một mạng lưới tàu mà Mátxcơva sử dụng để xuất khẩu dầu, lách lệnh trừng phạt của phương Tây. Ngoài ra EU cũng dự định loại bỏ thêm nhiều ngân hàng Nga khỏi hệ thống giao dịch tài chính SWIFT và áp dụng các biện pháp trừng phạt thứ cấp đối với các công ty riêng lẻ vì đã giúp tài trợ hoạt động quân sự của Mátxcơva ở Ukraine...
Để giải quyết những thách thức của EU trong thời gian tới, trọng tâm trong tầm nhìn của bà von der Leyen là việc củng cố năng lực quốc phòng của châu Âu thông qua một lộ trình rõ ràng để đảm bảo sự sẵn sàng vào năm 2030.
Bà cam kết đầu tư vào "bức tường máy bay không người lái" dọc theo sườn phía Đông và giám sát không gian theo thời gian thực để theo dõi các hoạt động quân sự. Hơn nữa, EC sẽ thiết lập chương trình hỗ trợ tài chính cho Ukraine trong thời gian tới.
Về các vấn đề kinh tế, bà von der Leyen đã vạch ra các sáng kiến nhằm giảm bớt chi phí sinh hoạt cho người dân và thúc đẩy ngành công nghiệp nội khối. Bà đề xuất "Lộ trình thị trường đơn nhất đến năm 2028" để giảm bớt thủ tục hành chính, "Sáng kiến xe hơi giá rẻ nhỏ" để thúc đẩy ngành công nghiệp xe điện châu Âu, "Kế hoạch nhà ở giá rẻ châu Âu" và chiến dịch "Mua thực phẩm châu Âu". Thông điệp bao trùm của Chủ tịch EC nhấn mạnh một châu Âu tự cường và vững mạnh, sẵn sàng cho những thách thức địa chính trị trong tương lai.
Bài phát biểu của bà Ursula von der Leyen được đưa ra trong bối cảnh EU phải đối mặt với những bất ổn do chính sách thuế quan của Mỹ gây ra, căng thẳng địa chính trị toàn cầu gia tăng và những chia rẽ nội bộ liên tục về vấn đề di cư.
Các nhà lãnh đạo của EC đã chỉ ra 3 thách thức cần giải quyết gồm: khả năng phục hồi kinh tế, an ninh và chính sách đối ngoại, và quản lý di cư. Đây là những áp lực mà liên minh cần phải vượt qua trong thời gian tới.
