Tăng trưởng kinh tế Trung Quốc nhiều khả năng giảm xuống mức thấp nhất trong vòng một năm trong quý III, khi đà suy yếu kéo dài của thị trường bất động sản cùng căng thẳng thương mại với Mỹ tiếp tục làm giảm nhu cầu, qua đó duy trì áp lực buộc Bắc Kinh phải tung thêm các biện pháp kích thích để củng cố niềm tin và đà phục hồi.
 |
| GDP quý III của Trung Quốc dự kiến chậm lại xuống mức thấp nhất trong một năm |
Chính phủ Trung Quốc trong năm nay đã đưa ra một số gói hỗ trợ có giới hạn nhằm giữ dư địa chính sách cho những cú sốc tiềm ẩn trong tương lai. Tuy nhiên, căng thẳng thương mại Mỹ - Trung đang gia tăng và dù còn không gian để nới lỏng chính sách, các chuyên gia vẫn chia rẽ về khả năng Bắc Kinh sẽ hành động trong năm nay.
Theo khảo sát của Reuters, dữ liệu sẽ được công bố vào thứ Hai dự kiến cho thấy GDP Trung Quốc tăng 4,8% so với cùng kỳ trong quý III (tháng 7-9), tốc độ chậm nhất kể từ quý III/2024, và giảm so với mức 5,2% của quý II. Tăng trưởng quý IV được dự báo sẽ giảm tiếp xuống 4,3%, kéo mức tăng cả năm xuống còn 4,8%, thấp hơn mục tiêu chính thức “khoảng 5%”. Năm 2026, tăng trưởng được dự báo giảm nhẹ còn 4,3%.
“Chúng tôi không kỳ vọng các gói kích thích mạnh trong ngắn hạn”, chiến lược gia cấp cao tại ANZ, Xing Zhaopeng nhận định và thêm rằng: “Mục tiêu 5% vẫn trong tầm tay với mức tăng 5,3% đã đạt được trong nửa đầu năm 2025, Trung Quốc chỉ cần tăng 4,6% trong nửa cuối năm để đạt mục tiêu”.
Ông Robin Xing, chuyên gia kinh tế trưởng phụ trách Trung Quốc tại Morgan Stanley, dự báo các biện pháp kích thích sắp tới sẽ giới hạn ở mức 500 tỷ đến 1 nghìn tỷ nhân dân tệ (tương đương 70-140 tỷ USD), với tăng trưởng nửa cuối năm chỉ đạt khoảng 4,5% hoặc thấp hơn.
Căng thẳng thương mại mới với Washington làm nổi bật sự dễ tổn thương của nền kinh tế Trung Quốc vốn phụ thuộc nhiều vào sản xuất và xuất khẩu, làm dấy lên kỳ vọng rằng Bắc Kinh sẽ phải thực hiện những cải cách để chuyển hướng tăng trưởng sang tiêu dùng trong nước.
Theo dự báo, GDP theo quý tăng 0,8% trong quý III, giảm so với mức 1,1% của quý II. Dữ liệu công bố cùng ngày cũng được kỳ vọng cho thấy sản lượng công nghiệp và doanh số bán lẻ tháng 9 đều chậm lại.
Theo giới thạo tin, từ thứ Hai đến thứ Năm tuần này, các nhà lãnh đạo Trung Quốc sẽ họp kín để thảo luận kế hoạch 5 năm lần thứ 15, dự kiến tập trung vào phát triển công nghệ cao và sản xuất tiên tiến trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược với Mỹ ngày càng gay gắt. Các nhà đầu tư cũng đang chờ cuộc họp Bộ Chính trị và Hội nghị Kinh tế Trung ương vào tháng 12 để tìm manh mối về định hướng chính sách năm 2026.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đe dọa tăng gấp đôi thuế nhập khẩu đối với hàng hóa Trung Quốc kể từ ngày 1/11, song các quan chức Mỹ cho biết hai bên vẫn để ngỏ khả năng hạ nhiệt căng thẳng thuế quan.
Mặc dù xuất khẩu Trung Quốc phục hồi trong tháng 9, nhiều chỉ báo khác cho thấy nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang mất đà, và áp lực giảm phát vẫn kéo dài dù Bắc Kinh đã nỗ lực cắt giảm công suất dư thừa và giảm cạnh tranh khốc liệt giữa các doanh nghiệp.
Tái cân bằng đầy thách thức
Các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc đang phải đối mặt với bài toán khó đó là vừa thúc đẩy tăng trưởng, vừa giải quyết tình trạng mất cân đối cung - cầu thể hiện qua xu hướng giảm phát kéo dài. Để đạt tăng trưởng bền vững dài hạn, Trung Quốc cần thúc đẩy tiêu dùng tư nhân, điều này đòi hỏi những cải cách sâu rộng và đau đớn.
Theo truyền thống, các gói kích thích của Bắc Kinh vẫn tập trung vào đầu tư cơ sở hạ tầng và sản xuất, dù gần đây chính phủ đã tăng trợ cấp cho người tiêu dùng.
Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) - vốn giữ nguyên lãi suất chính sách suốt bốn tháng qua - được dự báo sẽ tiếp tục nới lỏng nhẹ trong vài tuần tới. Các chuyên gia dự báo giảm 10 điểm cơ bản đối với lãi suất repo đảo chiều 7 ngày - công cụ điều hành chính của PBOC - trong quý IV, cùng mức giảm tương tự với lãi suất cho vay cơ bản (LPR).
Vào tháng 8, Bắc Kinh đã công bố chính sách trợ lãi suất cho các khoản vay hộ gia đình và doanh nghiệp nhằm kích cầu tiêu dùng. Ngoài ra, chính phủ cũng dự kiến triển khai 500 tỷ nhân dân tệ công cụ tài chính chính sách để thúc đẩy các dự án đầu tư, hỗ trợ nền kinh tế đang chững lại.
