Từ đầu năm 2023 đến nay, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao CATP Hà Nội tiếp nhận trình báo của gần 200 nạn nhân liên quan đến tham gia các quỹ đầu tư với tổng số tiền bị chiếm đoạt hơn 320 tỷ đồng.

Muôn kiểu lừa từ thủ đoạn kêu gọi đầu tư

Chỉ huy Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao CATP Hà Nội cho biết, từ đầu năm đến nay, hoạt động kêu gọi, mời chào đầu tư qua gọi điện hay qua các nền tảng mạng xã hội bằng hình thức gửi đường link, tải app giả mạo để giao dịch mua bán chứng khoán, kinh doanh tiền ảo, tiền điện tử, sàn vàng, sàn ngoại hối, đầu tư tài chính huy động vốn sau đó chiếm đoạt tiền vẫn diễn ra phức tạp, số lượng bị hại ngày càng lớn, tài sản bị chiếm đoạt cũng tăng lên.

Trong 9 tháng đầu năm, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao - Công an thành phố Hà Nội tiếp nhận trình báo của gần 200 nạn nhân liên quan đến tham gia các quỹ đầu tư vàng, quỹ đầu tư dầu thô, quỹ phúc lợi, sàn thương mại điện tử… với tổng số tiền bị chiếm đoạt hơn 320 tỷ đồng.

5
Hàng trăm hội nhóm online dẫn dụ người dùng tham gia các sàn giao dịch ảo

Trong đơn trình báo gửi cơ quan công an, chị P, trú tại quận Hà Đông, Hà Nội cho biết mình được tự động thêm vào nhóm trên mạng xã hội zalo “MUA BÁN VÀNG - DẦU”.

Các đối tượng giới thiệu đây là nhóm giao lưu và hỗ trợ anh em “mua bán vàng dầu các cặp ngoại tệ online; kiếm lợi nhuận trên sự chênh lệch tỷ giá”. Trong nhóm có nhiều “cò mồi” xác nhận đã thu được lợi nhuận và rút được tiền đúng như giới thiệu ban đầu. Chị P thấy đây là thủ đoạn đã được tuyên truyên trên các phương tiện thông tin đại chúng nên đã rời khỏi nhóm Zalo lừa đảo trên và may mắn không bị mất tiền.

Không như chị P, anh T trú tại Hà Nội đã rơi vào bẫy của những kẻ lừa đảo. Tương tự như chị P, anh cũng được một tài khoản mạng Zalo có tên “Phương Anh” kết bạn và trò chuyện; sau đó là “dụ dỗ” đầu tư qua mạng, thông qua Quỹ đầu tư DF. Sau khi giao dịch, anh T muốn rút tiền thì được đối tượng yêu cầu nộp các khoản phí và thuế. Thực hiện tổng số 40 lần giao dịch chuyển tiền với số tiền 2,4 tỷ đồng; anh T mới hay mình đã bị “lừa” và đến cơ quan công an trình báo.

Hệ lụy tiền ảo

Cũng với thủ đoạn kêu gọi đầu tư, các đối tượng lại sử dụng một chiêu trò lừa đảo chiếm đoạt tài sản khác - mở bán gói đầu tư bất động sản, nhưng sử dụng đồng tiền được mã hóa. Theo đó, các đối tượng yêu cầu người mua nạp tiền vào tài khoản và tiền đó sẽ được mã hóa để mua gói bất động sản online. Sau khi đẩy giá trị tiền mã hóa lên cao, các đối tượng sẽ tìm cách hạ giá về bằng 0 để người chơi mất số tiền đã nạp.

6
NFT chỉ là quyền sở hữu sản phẩm ảo và chỉ giao dịch trong cộng đồng sử dụng tiền ảo đã được quy định trước đó

Thượng tá Phạm Khắc Hà, Phó trưởng Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao CATP Hà Nội cho biết, mới đây đơn vị đã xác minh và khởi tố chuyển cơ quan điều tra vụ việc sử dụng thủ đoạn này.

Theo tài liệu của cơ quan điều tra, giữa năm 2021, Công ty BXX được thành lập với mục đích là huy động vốn của khách hàng thông qua việc khách hàng mua đồng tiền ảo BXX để chuyển đổi thành NFT dự án bất động sản. NFT thực chất là quyền sở hữu sản phẩm chứ không phải ở bản thân sản phẩm đó. Theo đó, mua NFT dự án bất động sản, tức là đang mua quyền sở hữu bất động sản ảo đó chứ không phải sở hữu bất động sản ngoài đời thật và chỉ có thể sử dụng, khai thác, bán lại chúng trên môi trường ảo này.

Để huy động vốn của khách hàng, Công ty BXX đã phát hành 4 đợt bán đồng tiền ảo BXX và đưa ra tài liệu để cho các nhân viên kinh doanh đi tư vấn với khách hàng. Nội dung các tài liệu nêu về đồng tiền ảo BXX và các dự án bất động sản mà Công ty BXX dự kiến thực hiện chuyển đổi số thành các NFT để bán cho khách hàng.

Khách hàng đầu tư thì phải mở tài khoản trên trang web công ty, chuyển “USDT” vào ví để mua tiền ảo BXX và chờ đợi để được mua NFT bất động sản. Từ năm 2021 đến 15-6-2022, tổng số tiền khách hàng đầu tư vào công ty là khoảng trên 700.000 USDT (tương đương 14 tỷ đồng).

Quá trình điều tra xác định, tiền đầu tư của khách hàng dùng để chi trả các khoản tiền cho hoạt động của Công ty BXX và chia cho các cá nhân lãnh đạo, nhân viên công ty theo tỷ lệ chia hoa hồng. Còn giá của đồng tiền ảo BXX giảm dần về 0, không có thanh khoản. Các dự án mà công ty BXX đưa ra để chuyển đổi NFT bán cho khách hàng cũng không được thực hiện, thông tin các BĐS không chính xác, không có thật và không thuộc sở hữu của công ty. Hậu quả là các bị hại đầu tư vào công ty không rút được tiền ra, đồng tiền ảo BXX không có giá trị, không còn thanh khoản.

Các quy định pháp luật xử lý các tổ chức cá nhân tham gia, vận động người tham gia đầu tư thông qua các sàn đầu tư tài chính đã có từ lâu. Cụ thể theo Nghị định 40/2018/NĐ-CP ngày 12/3/2018 của Chính phủ các sàn đầu tư tài chính hiện nay đều không được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp.

7
Cảnh giác khi tham gia các nhóm đầu tư trên mạng xã hội

Đối với các sàn đầu tư tài chính online có hành vi kinh doanh đa cấp thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 217a. Theo đó, dụ dỗ lôi kéo chơi tài chính đa cấp, tiền ảo, ngoại hối có thể bị phạt tù lên đến 5 năm tù hoặc phạt tiền lên tới 5 tỷ đồng. Đối với trường hợp thông qua trang mạng để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của những người tham gia thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản.

Theo chỉ huy Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao thì hình thức hoạt động của các quỹ đầu tư, website, app đầu tư tiền ảo vô cùng đa dạng. Những chiêu trò thường lôi kéo đầu tư tiền mua một đồng tiền nào đó, sau đó giao dịch bằng đồng tiền điện tử này, hoặc đầu tư tiết kiệm, tích lũy…

Để phòng tránh lừa đảo, Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đề nghị người dân cần cảnh giác với các đầu tư tài chính. Không làm theo những hướng dẫn, “dẫn dụ”, “mời chào” của các tài khoản cá nhân, nhóm trên các nền tảng mạng xã hội không xác thực danh tính. Khi gặp các trường hợp có dấu hiệu lừa đảo, người dân cần liên hệ cơ quan công an để giải quyết kịp thời vụ việc theo quy định và hãy luôn nhớ, tiền đã nạp vào tài khoản đầu tư lừa đảo sẽ không bao giờ lấy lại được.

Trường Văn / ANTĐ