Hai giờ khủng khiếp của Facebook, Mark Zuckerberg đối mặt hiểm nguy

Cú tụt giảm chưa từng có của cổ phiếu Facebook cho thấy những khó khăn lớn mà CEO Mark Zuckerberg sẽ phải đối mặt trong tương lai. Mark không dễ dàng thoát hiểm trong 10 giờ đồng hồ như cuộc điều trần tại Thượng viện Mỹ hồi tháng 4.

Cú giảm sốc

Chỉ trong vòng chưa đầy 2 giờ đồng hồ, cổ phiếu Facebook đã bất ngờ tụt giảm 24% khiến vốn hóa của Facebook giảm 150 tỷ USD. Giới đầu tư lo ngại chi phí của Facebook sẽ tăng vọt do mạng xã hội lớn nhất thế giới sẽ phải chi những khoản tiền khổng lồ để giải quyết những lo ngại về việc quản lý yếu kém các thông tin cá nhân người dùng.

Tổng chi phí trong quý 2/2018 của Facebook đã tăng vọt 50% so với cùng kỳ năm trước lên 7,4 tỷ USD.

hai gio khung khiep cua facebook mark zuckerberg doi mat hiem nguy

Cú sốc cổ phiếu giảm mạnh xảy ra trong bối cảnh doanh thu và tốc độ tăng trưởng người dùng của Facebook thấp hơn so với kỳ vọng của giới đầu tư. Sự việc trở nên tồi tệ hơn khi Giám đốc Tài chính David Wehner thừa nhận về triển vọng không mấy tươi sáng của Facebook, tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận sẽ suy giảm.

Theo ông David Wehner, tăng trưởng doanh thu sẽ tiếp tục giảm trong quý 2/2018 và tổng chi phí tăng trưởng sẽ vượt quá mức tăng trưởng doanh thu trong năm 2019. Chi phí tăng mạnh là do Facebook phải đầu tư vào hoạt động đảm bảo an ninh, marketing và việc quản lý nội dung.

Trên thực tế, số lượng người dùng Facebook vẫn tăng, tính tới cuối tháng 6/2018 đạt 2,23 tỷ người dùng thực tế hàng tháng, tăng 11% so với cùng kỳ năm trước. Nhưng đây là mức tăng thấp nhất trong vòng hơn 2 năm qua.

Trong khi chi phí tăng vọt, mạng xã hội lớn nhất thế giới đối mặt với nhiều đáng lo ngại khác. Đó là những khó khăn từ sự biến động rất mạnh của đồng USD trên thị trường thế giới. Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, qua đó có thể trở thành cuộc chiến tiền tệ khiến doanh thu nước ngoài của Facebook bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Theo New York Times, chỉ 1 ngày sau khi được cấp phép tại Trung Quốc, Facebook lại bị cấm ở thị trường tỷ dân. Trước đó, sau nhiều năm bị cấm, Facebook đã trở lại quốc gia này khi nhận được giấy phép để mở văn phòng đại diện tại thành phố Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc.

Tuy nhiên, thông tin cấp phép nói trên đã nhanh chóng biến mất khỏi hệ thống thông tin điện tử của Trung Quốc. Facebook bị rút giấy phép do bất đồng giữa các quan chức tỉnh Chiết Giang và cơ quan quản lý Internet Trung Quốc.

Khó khăn chồng chất

Một vấn đề khác mà Mark Zuckerberg phải đối mặt là Faecbook chưa kiếm được nhiều tiền từ các câu chuyện trên New Feed và các tính năng khác trên trang của mình. Bài và ảnh của người dùng chia sẻ với bạn bè và người thân biến mất 24 tiếng sau khi được đăng tải.

Trong khi đó, để có thể bảo vệ quyền riêng tư người dùng cao hơn, Facebook cũng sẽ phải “hy sinh” rất nhiều doanh thu, qua đó lợi nhuận của ông lớn mạng xã hội trong tương lai sẽ tụt giảm. Trên thực tế, việc bảo vệ chặt chẽ dữ liệu người dùng sẽ khiến các nhà quảng cáo sẽ có ít dữ liệu hơn để khai thác.

Gần đây, giới đầu tư còn lo ngại Facebook có thể sẽ bị lật đổ bởi một mạng xã hội phi tập trung, một mạng xã hội dựa trên nền tảng công nghệ blockchain. Lo ngại có thể còn quá sớm nhưng lịch sử đã cho thấy, những biểu tượng trong làng công nghệ thế giới như America Online hay Yahoo! cũng đã từng phát triển bùng nổ rồi sụp đổ.

Sự phát triển chóng mặt của công nghệ có thể sẽ khiến những doanh nghiệp thống trị trên thế giới ở một khoảng thời gian nào đó có thể biến mất sau đó. Yahoo từng cung cấp những công cụ không thể thiếu cho con người tương tác với nhau qua tín nhắc hoặc cuộc gọi, nhưng giờ đã trở thành dĩ vãng.

Cú rò rỉ dữ liệu cá nhân của 87 triệu người dùng Facebook trong vụ Cambridge Analytica khiến cho niềm tin vào mạng xã của Mark Zuckerberg tụt giảm nghiêm trọng, bất chấp vị tỷ phú trẻ tuổi này có 10 giờ đồng hồ điều trần lấn lướt trước Quốc hội Mỹ hồi tháng 4.

Sự thận trọng của người dùng khi chia sẻ thông tin lên Facebook được dự báo sẽ ngày càng gia tăng và dĩ nhiên sẽ tác động tiêu cực tới hoạt động kinh doanh của Facebook.

Đây cũng là thời điểm mà một số nhà dự báo tương lai nghĩ tới một công cụ có thể thay thế cho Facebook. Đó có thể là 1 mạng xã hội phi tập trung sử dụng công nghệ blockchain (công nghệ vận hành đồng tiền ảo Bitcoin), nơi không có cơ sở dữ liệu trung tâm như Facebook đang làm hiện nay.

Một mạng xã hội mà mọi người cùng kết nối nhưng không có ai sở hữu các kết nối. Mọi người tham gia thực sự có thể kiểm soát việc chia sẻ thông tin cá nhân của mình. Một khi công nghệ tiên tiến hơn cho phép người dùng có thể dễ dàng sử dụng một mạng xã hội như vậy thì tương lai của Facebook có lẽ rất u ám.

Trên thực tế, mỗi khi có tin xấu đến với một doanh nghiệp thì làn sóng bán tháo là tất yếu. Cổ phiếu Facebook đã từng bị bán tháo sau vụ rò rỉ thông tin người dùng Cambridge Analytica, nhưng sau đó đã tăng trở lại.

Trong cú sốc hồi tháng 4, ông trùm thương mại điện tử Trung Quốc Jack Ma cho rằng, không nên "giết" Facebook vì bê bối bảo mật. Ông Jack Ma cho rằng những vấn đề mà Facebook không lường trước đã xảy đến và nguyên nhân là sự tăng trưởng nhanh chưa từng thấy của mạng xã hội này.

Theo ông Jack Ma, thế giới không nên giết công ty này chỉ bởi những vấn đề phát sinh có nguyên nhân từ sự phát triển quá mạnh ngoài dự đoán của Facebook. Nhưng ông cũng cho rằng, đã đến lúc Facebook phải sửa chữa, đã đến lúc CEO của Facebook phải làm việc này thật nghiêm túc.

Cú sốc lần này cũng vậy, đã có những nhà đầu tư hàng đầu trên thế giới tính tới chuyện bắt đáy cổ phiếu Facebook. Cú sốc có thể sẽ khiến Facebook phát triển chậm hơn nhưng sẽ bền vững hơn trong tương lai, đáp ứng được nhu cầu của người dùng cũng như người nhà quảng cáo, bán hàng.

Các công ty công nghệ hay công ty sử dụng công nghệ lớn như Facebook, Google, Wikipedia, Amazon, Uber… có lẽ không nên nghĩ tới việc chi phối thế giới nhờ vào việc sở hữu lượng dữ liệu cá nhân vô cùng lớn. Khái niệm ai sở hữu, kiểm soát được tài nguyên dữ liệu khổng lồ sẽ có thể chi phối mọi hoạt động, đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế chính trị… có thể sẽ thay đổi khi mà người dùng đang ngày càng tỉnh táo và thận trọng hơn.

V. Hà