Nhiều nước tham gia Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) đang nợ Trung Quốc tổng cộng hơn 1.000 tỷ USD, khiến Bắc Kinh trở thành nhà thu hồi nợ lớn nhất thế giới.
Theo thống kê của Bắc Kinh, hơn 150 quốc gia trải dài từ Uruguay (Nam Mỹ) đến Sri Lanka (Nam Á) đã tham gia sáng kiến Vành đai và Con đường do Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình công bố vào một thập kỷ trước.
Theo hãng tin AFP, trong 10 năm đầu tiên khi triển khai sáng kiến, Trung Quốc đã phân bổ các khoản vay khổng lồ để rót vốn xây dựng cầu, cảng, cao tốc tại các quốc gia thu nhập thấp và trung bình.
Theo báo cáo công bố ngày 6/11 của viện nghiên cứu AidData thuộc Đại học William and Mary, bang Virginia (Mỹ), hơn 50% số khoản vay này hiện đã bước vào giai đoạn thanh toán nợ gốc. Tới cuối thập kỷ này, con số trên sẽ tăng lên thành 75% số khoản vay.
Dựa trên dữ liệu tổng hợp về hỗ trợ tài chính của Trung Quốc cho 21.000 dự án tại 165 quốc gia, tổ chức AidData cho biết Bắc Kinh cam kết hỗ trợ và cho vay tín dụng khoảng 80 tỷ USD/năm cho các quốc gia thu nhập thấp và trung bình.
Từ những dữ liệu trên, AidData kết luận Bắc Kinh đang đảm nhiệm “vai trò không mấy dễ chịu" là "chủ nợ" lớn nhất thế giới. Tổng nợ chưa thanh toán (chỉ tính nợ gốc, chưa tính lãi) của các nước đang phát triển vay Trung Quốc ở mức ít nhất 1.100 tỷ USD”.
AidData cũng ước tính 80% các khoản cho vay nước ngoài của Trung Quốc là nhằm hỗ trợ các nước đang phát triển gặp khó khăn về tài chính.
Tuy vậy, tổ chức nghiên cứu của Mỹ nhận định Trung Quốc đã “rút kinh nghiệm và trở thành nhà quản lý khủng hoảng lão luyện” khi tìm cách giảm thiểu rủi ro cho các dự án thuộc sáng kiến Vành đai và Con đường qua việc điều chỉnh hoạt động cho vay phù hợp hơn với tiêu chuẩn quốc tế.
Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng thực hiện các biện pháp tự bảo vệ trước nguy cơ không được trả nợ.
Tại hội nghị thượng đỉnh kỷ niệm 10 năm sáng kiến Vành đai và Con đường diễn ra tại Bắc Kinh tháng trước, ông Tập thông báo Trung Quốc sẽ bơm thêm hơn 100 tỷ USD các khoản vốn mới vào dự án BRI.
