Thủ lĩnh nhóm phiến quân Hayat Tahrir al-Sham (HTS) al-Jolani đặt mục tiêu chiếm các sân bay quân sự quan trọng nhất của Syria để ngăn quân đội Syria thực hiện các cuộc không kích.
- Phiến quân tiếp đà tấn công, tứ phía bủa vây chính phủ Syria
- Quân nổi dậy Syria kiểm soát thành phố quan trọng Hama
Trong cuộc phỏng vấn với New York Times được công bố ngày 7/12 (giờ Hà Nội), thủ lĩnh cao nhất phiến quân HTS dẫn đầu cuộc nổi loạn ở Tây Bắc Syria thừa nhận việc các nhóm phiến quân mở chiến dịch tấn công quân đội Syria có thể gây thương vong cho dân thường, nhưng khẳng định sẽ tiếp tục giao tranh với mục tiêu loại bỏ chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad.
HTS và đồng minh bắt đầu tấn công quân đội Syria từ ngày 27/11, hiện đã chiếm được thành phố lớn thứ hai và lớn thứ tư đất nước là Aleppo và Hama. Các tay súng phiến quân tuyên bố đang trên đà tiến công về thành phố Homs chiến lược nằm trên trục đường nối thủ đô Damascus và vùng Tây Bắc.
Thủ lĩnh HTS quả quyết rằng nhóm của ông ta đã chuẩn bị chiến dịch tấn công này suốt một năm bằng cách tăng cường huấn luyện, cải thiện kỷ luật đội ngũ và trang bị vũ khí tốt cho các tay súng.
Bất chấp kêu gọi của cộng đồng quốc tế, trên New York Times, thủ lĩnh HTS al-Jolani thông báo phiến chưa sẵn sàng tham gia đàm phán. al-Jolani cho biết, các nhóm phiến quân đang theo đuổi chiến lược là chiếm các sân bay ở Syria để ngăn quân đội Syria mở các đợt không kích lớn.
Theo New York Times, HTS đã giành được sân bay quốc tế ở Aleppo và ít nhất 5 căn cứ quân sự khác. Tuy nhiên, quân đội Syria vẫn đang nắm giữ hầu hết các sân bay quan trọng trên khắp đất nước, bên cạnh căn cứ không quân Hmeymim quy mô lớn do Nga nắm giữ ở tỉnh Latakia bên bờ Địa Trung Hải.
Hiện chưa rõ liệu HTS có thể tiến xa hơn về phía Nam hay không. Quân đội Syria sáng 7/12 tuyên bố mở một chiến dịch phản công phiến quân ở phía Bắc tỉnh Homs, khiến hàng chục tay súng thiệt mạng hoặc "bỏ chạy trong hoảng loạn".
HTS tự tuyên bố mình là lực lượng vũ trang đối lập, nhưng nhóm này bị Liên hợp quốc (LHQ) coi là một tổ chức khủng bố. Mỹ năm 2013 đưa thủ lĩnh HTS al-Jolani vào danh sách khủng bố và treo thưởng 10 triệu USD cho bất cứ ai bắt được ông ta.
New York Times thông tin, al-Jolani 42 tuổi. Ông ta sinh ở Arab Saudi với tên Ahmed Hussein al-Shara, có cha mẹ là người gốc Syria. Cuối những năm 1980, gia đình al-Jolani chuyển từ Arab Saudi sang Syria. Năm 2003, al-Jolani đến Iraq và gia nhập al-Qaeda và từng chiến đấu chống lại lực lượng Mỹ.
al-Jolani phải ngồi tù nhiều năm trong một nhà tù của Mỹ ở Iraq. FinancialTimes nói rằng al-Jolani được thả năm 2011, khi nội chiến nổ ra ở Syria. Ông ta sau đó vượt biên vào Syria "với những chiếc túi chứa đầy tiền mặt và nhiệm vụ mở rộng al-Qaeda".
Tại Syria, al-Jolani thành lập Mặt trận al-Nusra, một chi nhánh trực thuộc trực tiếp al-Qaeda. Tổ chức này từng bị cáo buộc tiến hành nhiều vụ tấn công đẫm máu.
Năm 2016, al-Jolani tuyên bố từ bỏ quan hệ với al-Qaeda và lập ra HTS với nòng cốt là các thành viên Mặt trận al-Nusra. Tuy nhiên, các hành động cực đoan mà HTS từng thực hiện trong quá khứ cùng phong cách hiếu chiến là lí do khiến nhóm này không thể nhận được sự ủng hộ từ các bên.
Nhiều nhà quan sát bày tỏ quan ngại trước việc việc HTS mở rộng kiểm soát lãnh thổ ở Syria không chỉ khiến người dân đối mặt nguy cơ thương vong do chiến sự mà còn đẩy nhiều người khác vào nghịch cảnh do nhóm này thường áp đặt các luật lệ rất hà khắc với dân chúng.
