Kịch bản mới cho giá bán lẻ điện sinh hoạt: Chỉ còn 5 bậc?

Báo cáo chi tiết của Bộ Công Thương trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIV nhắc đến việc có thể giảm bậc thang cho cách tính giá bán điện sinh hoạt.

Cụ thể, theo báo cáo, Bộ Công Thương xem xét, kiểm tra, tính toán điều chỉnh cơ cấu giá bán lẻ điện sinh hoạt theo các kịch bản giảm từ 6 bậc xuống 5, 4, 3 bậc. Kết quả tính toán các kịch bản cho thấy việc điều chỉnh số bậc sẽ ảnh hưởng đến nhóm khách hàng thu nhập trung bình, thấp dưới 100 kWh và từ 201 - 300 kWh/tháng (năm 2018 tổng số các hộ này là khoảng 12,97 triệu hộ chiếm tới 50,1% trên tổng số 25,89 triệu hộ sinh hoạt).

Theo số liệu thống kê năm 2018 của EVN thì trên cả nước, số hộ có mức sử dụng dưới 50 kWh/tháng là 3,9 triệu hộ, chiếm 15,11% tổng số hộ sử dụng điện cho sinh hoạt với mức sử dụng bình quân là 26,2 kWh/hộ/tháng; số hộ có mức sử dụng từ 50 kWh/tháng đến 100 kWh/tháng là 5,32 triệu hộ, chiếm 20,54% tổng số hộ sử dụng điện cho sinh hoạt với mức sử dụng bình quân là 76,86 kWh/hộ/tháng.

Kịch bản mới cho giá bán lẻ điện sinh hoạt: Chỉ còn 5 bậc?

Cách tính giá bán lẻ điện sinh hoạt có thể chỉ còn 5 bậc. (Ảnh minh họa: Internet)

Trong thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ nghiên cứu xem xét lại quy định về các bậc thang trong biểu giá điện sinh hoạt nhằm đảm bảo phù hợp với thực tế sử dụng điện của đa số hộ sử dụng điện trên cả nước.

Bộ cũng sẽ đánh giá đầy đủ tác động của việc điều chỉnh đến các nhóm khách hàng, đặc biệt là tác động đến các nhóm khách hàng thu nhập trung bình và thu nhập thấp; đồng thời sẽ tổ chức hội thảo để lấy ý kiến rộng rãi của các đơn vị và người dân, tổng hợp ý kiến và báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét theo quy định.

Về cách tính giá bán lẻ điện theo mô hình bậc thang, Bộ lý giải, điện năng là một hàng hóa đặc biệt, việc sản xuất và tiêu dùng diễn ra đồng thời, việc lưu trữ điện năng rất đắt và tốn kém. Khi huy động các nhà máy điện phát điện, về nguyên tắc ngành điện sẽ huy động các nhà máy điện có giá rẻ phát điện trước, nhà máy đắt phát điện sau cho đến khi đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng điện của khách hàng.

Với đặc điểm này, nhằm khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả, hiện nay rất nhiều nước trên thế giới kể cả các nước tiên tiến như Nhật, Hàn Quốc hay các nước trong khu vực như Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Philippines… đều áp dụng giá điện theo các bậc thang và giá điện của bậc thang sau cũng cao hơn so với bậc thang đầu tương tự như Việt Nam.

Hiện nay, theo Quyết định 28/2014 về cơ cấu biểu giá bán lẻ điện của Bộ Công Thương, hiện giá điện bán lẻ chia 6 bậc thang (từ 0 kWh đến trên 401 kWh). Tuy nhiên, sau đợt tăng giá bán lẻ bình quân thêm 8,36% từ 20/3, nhiều ý kiến cho rằng, việc chia biểu giá 6 bậc thang đã không còn phù hợp.

Theo phân tích của nhiều chuyên gia, phương án giá bán lẻ điện nếu được chia lại thành 5 bậc thang thì sẽ bỏ bậc thang 50kWh đầu tiên và kéo dài bậc thang lên tới trên 700kWh. Theo kịch bản này biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt có thể sẽ như sau: