Lướt phây giữa rừng già

Đang khoác ba lô chào tạm biệt thì cô bé tóc dài xinh xinh nãy giờ lấp ló trong góc tối gọi giật lại. “Nick Facebook của chú là gì? Cháu muốn kết bạn với chú!”. Ngớ người bởi chúng tôi đang nói chuyện với nhau trong căn chòi sâu hun hút giữa rừng già Đắk Nông ngó qua đường biên nước bạn.

Ảnh minh họa. Ảnh: Zing

Sen, tên cô bé người Dao đỏ nhớ mang máng năm nay 14 tuổi, nhưng đã có thâm niên hơn 10 năm theo bố mẹ du cư rày đây mai đó khắp những cánh rừng Tây Nguyên kiếm sống. Cô bé kể, mình may mắn hơn nhiều bạn cùng lứa khi đã kịp học hết lớp 5 trong những năm tháng nào đó ở gần một trường học trước khi vào chốn này - một nơi xa xôi không điện, đường, trường, trạm... nên biết được rất nhiều chữ của người Kinh.

“Thế nick của con là gì?”. Giờ tôi mới thấy trên tay cô bé cầm một cái smartphone hàng Tàu. Trên màn hình là trang Facebook của cô bé với hình đại diện và nick là Elasa - Nữ hoàng băng giá, một nhân vật hư cấu xuất hiện trong bộ phim hoạt hình chiếu rạp thứ 53 của Walt Disney Animation Studios mà “bề trên” 8 tuổi của tôi ở nhà đang mê mẩn.“Cháu thích nhất là xem phim này và luôn chờ những cập nhật mới nhất trên Youtube” - Sen cười rạng ngời. “Hơn 2 năm rồi cháu chưa ra khỏi rừng, nhưng bạn bè cháu ở Hà Nội, Sài Gòn, Đà Nẵng… nhiều lắm. Ngày nào cũng đủ thứ chuyện”.

Chung quanh Sen, ngoài những đứa trẻ lên ba đang nằm ngủ thiêm thiếp và hai người già ngồi bó gối nhìn trời, hóa ra ai trên người cũng lủng lẳng một cái smartphone. “Không có cái này chắc tụi em chết mất vì buồn” - một bà mẹ trẻ đang dán mắt vào màn hình điện thoại xem phim Hàn dài tập trên sóng 3G đầy ắp. Cô tạm dừng phim để nói chuyện với khách. Cô nói rất nhiều, thi thoảng chèn tiếng Dao vào giữa tiếng Kinh. Tôi nhớ nhất đại ý “cuộc sống ở đây là Thiên đường nếu so với những ngọn núi toàn đá và bắp ở ngoài quê”.

Trước khi dán mắt trở lại với phim Hàn trên điện thoại, cô bảo Sen dẫn tôi đi thăm nhà hàng xóm cách đó gần cả cây số. Mai Xuân Ninh - người Kinh duy nhất đến tận ngoài Nam Định trong cộng đồng người Dao đỏ ở đây, vừa thấy khách đã lật đật chạy xuống bếp, sau đó là tiếng gà kêu quang quác. Một lát ông đi lên bảo “lâu quá mới thấy người mình, thôi, tối nay ở lại với anh làm chén rượu. Hôm nay anh ở nhà một mình, bà xã chiều nay vừa ra ngoài rừng đi Sài Gòn thăm con trai”.

Nhìn quanh căn nhà tối lờ mờ trước sau trống hoác. Tài sản đáng giá nhất là bộ phản bằng thân gỗ xẻ đôi bụi bám đặt giữa nhà làm bàn ăn và tiếp khách. Thằng cổ cồn và giày đen hai ngày đánh bóng một lần là tôi cứ tới lui chép miệng thương cảm, nghĩ “sống thế này khổ ải không bằng chết”. Lúc lâu mới hỏi “ở đây đất đai màu mỡ nên đồng bào người Dao từ núi đá phía Bắc di cư vào và chấp nhận cuộc sống gian khó bước đầu để kiếm cơm thì đã đành. Nhưng còn ông, hà cớ gì lại từ Nam Định vào đây?”.

Ông Ninh cười khà khà. Bảo “chuyện dài lắm, kể hết đêm chưa chắc xong. Nhưng tạm thời anh có thể khẳng định với chú em rằng, hiện vợ chồng anh đang sống rất hạnh phúc bởi quanh năm được thở khí giời sạch, ăn rau sạch; gà, vịt, heo, dê… đều sạch. Anh năm nay “sáu nhăm” nhưng tuổi sinh học lại ngỡ mới ngoài bốn mươi. Đầu óc lại nhẹ bâng, nằm xuống là ngáy do không ganh đua, tranh giành gì với đời. Lâu lâu anh chụp ảnh khoe Facebook, bạn bè anh khắp đất nước ai cũng thèm được sống cuộc sống như anh mà không được…”.

Ừ thì, con người ta đi vòng vèo cả đời phấn đấu, đích đến cuối cùng có gì khác ngoài giấc mơ về một cuộc sống sạch từ khí giời đến thức ăn cho dạ dày và trí não?