Lý do ông Donald Trump không ngừng ca ngợi Tổng thống Nga

Liên tục trong tuần vừa rồi, khi Nga tập trung lực lượng dọc theo biên giới Ukraine và sau đó đưa quân sang nước láng giềng, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã không ngừng ca ngợi Tổng thống Nga Vladimir Putin. Vì sao có chuyện “tréo ngoe” như vậy?

Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Helsinki, Phần Lan tháng 7-2018

Gọi Tổng thống Nga là thông minh, thiên tài

Hôm 22-2, trong một cuộc phỏng vấn với những người dẫn chương trình phát thanh Clay Travis và Buck Sexton, ông Trump liên tục ca ngợi ông Putin về chiến lược đối với Ukraine. Người dẫn chương trình đã hỏi ông Trump về việc Tổng thống Nga công nhận 2 khu vực ly khai ở miền Đông Ukraine là cộng hòa độc lập.

“Hôm qua tôi đã thấy chuyện này trên tivi. Tôi đã nói: “Đúng là thiên tài! Tổng thống Vladimir Putin công nhận một phần lớn lãnh thổ Ukraine là nước cộng hòa độc lập. Điều đó thật tuyệt vời” - cựu Tổng thống Mỹ nói.

Ông Trump cũng nói các chiến thuật của Tổng thống Putin rất thông minh và lập luận, Mỹ có thể dùng chúng ở biên giới với Mexico. Cựu Tổng thống Mỹ cho rằng, cuộc khủng hoảng Ukraine có thể đã được ngăn chặn nếu được “xử lý đúng cách”. “Tôi biết ông Putin rất rõ. Dưới thời chính quyền của tôi, ông ấy sẽ không bao giờ làm những việc như hiện nay. Không đời nào!” - ông Trump khẳng định.

Sau đó 1 ngày, ông Trump đã có phát biểu tương tự trong một buổi gây quỹ tại dinh thự riêng của ông ở Mar-a-Lago (Florida). Bản ghi âm của sự kiện này cho thấy ông Trump nói với đám đông: “Có người nói ông Trump khen ông Putin thông minh. Ý tôi là, ông ấy đang tiếp quản một quốc gia với mức trừng phạt trị giá 2 USD. Ông ấy tiếp quản cả một vùng đất rộng lớn chỉ bằng cách đi bộ vào đó”.

Tất cả các cựu Tổng thống Mỹ còn sống đều đã lên tiếng về cuộc tấn công của Nga đối với Ukraine. Cựu Tổng thống Barack Obama gọi đây là một “cuộc tấn công nhằm vào người dân Ukraine”. Ông George W. Bush - người từng có câu nói đáng nhớ rằng “ông cảm nhận được tâm hồn của Putin” - nêu quan điểm, thế giới phương Tây không thể “dung thứ cho sự bắt nạt”. Thế nhưng bình luận của cựu Tổng thống Donald Trump trái ngược hẳn so với các tuyên bố của những người còn lại.

Nguyên do không khó lý giải

Về mặt chính trị, điều này có vẻ điên rồ. Ca ngợi Nga không phải là điều mà các chính trị gia Mỹ thường làm. Kể từ sau Chiến tranh Lạnh, Mỹ đã luôn nhìn nhận Nga một cách rất hoài nghi. Vậy, tại sao cựu Tổng thống Trump lại ca ngợi ông Putin? Phóng viên Chris Cillizza của CNN nhận định, đối với ông Trump, mọi thứ đều là giao dịch.

Trong thế giới quan của ông ấy không có đúng hay sai. Chỉ là anh có thể làm điều này hay không và nó mang lại những gì so với cái giá anh phải trả. Đây không phải là lần đầu tiên ông Trump bộc lộ như vậy. Năm 2016, ông nhận định Tổng thống Putin là “người đàn ông có quyền kiểm soát rất mạnh đối với một quốc gia”.

“Hiện giờ, đó là một hệ thống rất khác và tôi không thích hệ thống đó. Nhưng chắc chắn trong hệ thống đó, ông ấy là một nhà lãnh đạo xứng đáng hơn rất nhiều so với tổng thống của chúng ta” - ông Trump nói.

Đầu năm nay, khi tán thành Thủ tướng Hungary Viktor Orban tái đắc cử, cựu Tổng thống Mỹ ca ngợi ông đã làm một “công việc mạnh mẽ và tuyệt vời để bảo vệ Hungary”, đồng thời tôn vinh ông là một “nhà lãnh đạo mạnh mẽ”. Về Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, ông Trump từng nói: “Tôi rất thích Chủ tịch Tập. Tôi coi ông ấy là bạn. Tôi đã hiểu rất rõ về ông ấy. Ông ấy là một quý ông mạnh mẽ. Một người mạnh mẽ, cứng rắn”. Về Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, ông Trump nhận xét: “Tổng thống Erdogan là người cứng rắn, nhưng tôi hòa thuận với ông ấy”.

Không chỉ có ông Trump, lập trường nhất quán của nhiều Nghị sĩ đảng Cộng hòa về cuộc khủng hoảng Ukraine cho đến nay là đổ lỗi cho ông Biden, cho rằng Mỹ phản ứng “yếu ớt”, không tương xứng với hành động của Nga. Trong khi ông Biden tìm cách xây dựng một mặt trận thống nhất chống lại Nga thì ông Trump và những người bảo thủ đã dành nhiều ngày qua để chỉ trích phản ứng của Tổng thống đương nhiệm. Chính trường Mỹ luôn mang tính chia rẽ như vậy nên những điều cựu Tổng thống Trump phát biểu dù “tréo ngoe” nhưng cũng không đáng ngạc nhiên.

Đối với ông Trump, mọi thứ đều là giao dịch. Trong thế giới quan của ông ấy không có đúng hay sai. Chỉ là anh có thể làm điều này hay không và nó mang lại những gì so với cái giá anh phải trả. Đây không phải là lần đầu tiên ông Trump bộc lộ như vậy.

Ký giả Chris Cillizza (CNN)

(Theo CNN/Business Insider)