NATO tập trận lớn nhất lịch sử, luyện Điều 5 chống Nga

(Bình luận quân sự) - Giới chức lãnh đạo NATO tuyên bố khối này chuẩn bị cuộc tập trận “United Trident” để thao luyện điều 5 NATO, Nga không có gì phải lo lắng.

NATO thao luyện có tính đến Điều 5

Theo tin đưa của kênh tin tức truyền hình miễn phí N-TV của Đức, do Tập đoàn RTL của Bertelsmann Media sở hữu, tàu sân bay Hải quân Hoa Kỳ USS Harry Truman (CVN-75) sẽ tham gia cuộc tập trận có quy mô lớn nhất trong vòng 30 năm trở lại đây của NATO mang tên “United Trident” ở Na Uy.

Đồng thời, ấn phẩm dẫn lời tướng chỉ huy Lượng Vũ trang Na Uy rằng, mặc dù cuộc tập trận có tiến hành thao luyện một hành động trong khuôn khổ điều 5 NATO nhưng Moscow không có gì phải lo lắng, vì cuộc tập trận này của NATO “không nhằm mục đích chống lại Nga”.

N-TV cho biết, cuộc tập trận của NATO mang tên United Trident sẽ diễn ra sau vài tuần nữa. Đây là cuộc tập trận được coi là có quy mô lớn nhất kể từ thời Chiến tranh Lạnh đến nay. Tổng số quân nhân sẽ tham gia vào cuộc tập trận này sẽ lên tới con số 50.000 người.

Các cuộc diễn tập sẽ có nhiệm vụ kiểm tra khả năng điều quân của NATO từ khắp châu Âu và từ Bắc Mỹ để chống lại một đối thủ mạnh về quân sự. Khu vực chính của cuộc tập trận là miền trung và đông Na Uy, cũng như các khu vực của Bắc Đại Tây Dương và Biển Baltic.

Phó Đô đốc Hải quân Hoa Kỳ James Foggo cho biết tại trụ sở NATO ở Brussels rằng, tham gia tập trận có tàu sân bay USS Harry Truman (CVN-75). Trước đó, tàu sân bay này cùng với biên đội tàu hộ tống đã có mặt tại Biển Địa Trung Hải để tiến hành các cuộc tấn công nhằm vào tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Syria.

nato tap tran lon nhat lich su luyen dieu 5 chong nga

Cuộc tập trận nào của NATO cũng đều mang mục đích chuẩn bị đối phó với quân Nga

Tham gia diễn tập gồm có 50.000 binh sĩ của quân đội các nước NATO, cùng với 150 máy bay, 60 tàu chiến và hơn 10.000 xe chiến đấu. Trong khi các tuyên bố của NATO cho biết có 8.500 lính Đức được huy động trong đợt diễn tập này thì Đức tuyên bố sẽ huy động 10.000 binh sĩ và 4.000 xe chiến đấu đến tham gia tập trận.

N-TV cho biết, sở dĩ số lượng binh lính Đức nhiều như vậy là bởi vì từ năm 2019, Ban chỉ huy Lực lượng phản ứng nhanh sẵn sàng chiến đấu của NATO đã chuyển sang Đức.

Đồng thời, chỉ huy cuộc tập trận là tướng Na Uy Rune Jacobsen nói rằng, trong quá trình diễn tập sẽ có phần thao luyện chống lại cuộc xâm lược của kẻ thù giả định mạnh trong khuôn khổ thực hiện Điều 5 của Hiến chương NATO về quốc phòng tập thể.

Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng, cuộc tập trận “Unit Trident” không đề ra nhiệm vụ thực hiện các hành động chống Nga. “Khu vực chính của cuộc tập trận cách biên giới Nga 1000 km, vì vậy Moscow không có lý do gì để lo lắng” - N-TV dẫn lời vị tướng Na Uy.

Mặc dù giới chức lãnh đạo NATO tuyên bố như vậy nhưng giới phân tích cho rằng, hiện nay, còn có mối nguy hiểm lớn nào đối với NATO ngoài Nga? Việc nước này thao luyện cả khoa mục huy động quân trong khuôn khổ Điều 5 NATO chí xảy ra khi phải đối phó với những đối thủ khổng lồ như Nga.

Những lí do Điều 5 NATO không bao giờ được áp dụng

Bình luận về tuyên bố tập trận không nhằm vào Nga, trong khi lại áp dụng Điều 5 NATO, giới phân tích cũng cho rằng, có lẽ hành động này của NATO sẽ không bao giờ diễn ra. Điều này xuất phát cả từ phía Nga lẫn nội bộ Liên minh Quân sự Bắc Đại Tây Dương.

Điều khoản số 5 về phòng vệ tập thể là một trong những điều khoản quan trọng nhất của Hiệp ước Washington 1949 (còn gọi là Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương), nó còn được coi là một trong những nguyên tắc sáng lập của NATO.

Điều khoản này quy định rằng “bất kỳ cuộc tấn công vũ trang nào vào một hay một số thành viên của liên minh đều được coi là một cuộc tấn công vào toàn bộ liên minh” và tất cả các thành viên có trách nhiệm hỗ trợ nạn nhân của một cuộc tấn công như vậy “ngay lập tức”.

Tuy nhiên, còn rất nhiều vấn đề về những quy tắc áp dụng điều khoản số 5, đòi hỏi các đồng minh NATO phải tuân thủ và liệu họ thực hiện nó hay không thì chưa ai dám chắc, bởi vấn đề quan trọng nhất là điều khoản số 5 không quy định bắt buộc phải thực hiện hành động quân sự đáp trả.

Điều khoản số 5 quy định rằng hành động đáp trả có thể bao gồm tấn công vũ trang, song không bắt buộc, có nghĩa là NATO có thể “hành động như vậy nếu xét thấy cần thiết”, còn không, thì đó cũng có thể chỉ đơn thuần là hành động “phản đối ngoại giao gay gắt” đi kèm với trừng phạt, bao vây, cô lập.

Vấn đề thứ hai là mọi quyết định của NATO đều phải được sự đồng thuận của tất cả các nước thành viên, chỉ cần một nước phủ quyết thì sẽ không có bất cứ hành động quân sự nào được đưa ra.