Nga - Mỹ khẩu chiến về Venezuela

Moscow cáo buộc Washington vi phạm luật pháp quốc tế khi can thiệp vào công việc nội bộ của một quốc gia có chủ quyền và đe dọa lãnh đạo quốc gia này

Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro hôm 1-5 công bố kế hoạch tổ chức "ngày đối thoại quốc gia" vào cuối tuần này trong nỗ lực giảm căng thẳng tại quốc gia này. Phát biểu tại một cuộc tuần hành ở thủ đô Caracas, theo đài RT (Nga), ông Maduro kêu gọi người ủng hộ đưa ra đề xuất nhằm "sửa chữa những sai lầm" mà chính phủ ông phạm phải, cũng như thảo luận về những biện pháp trừng phạt của Mỹ. Nhà lãnh đạo này cũng nhắc lại cáo buộc thủ lĩnh đối lập Juan Guaido tìm cách khơi mào nội chiến tại Venezuela.

Cùng ngày, ông Guaido thông báo các công chức tại Venezuela bắt đầu đình công từ ngày 2-5 để tiếp tục giai đoạn cuối cùng của cái gọi là "chiến dịch tự do" nhằm buộc Tổng thống Maduro từ chức. Chiến dịch này bắt đầu hôm 30-4 với các cuộc biểu tình bạo lực của phe ủng hộ ông Guaido trong diễn biến bị chính quyền ông Maduro gọi là âm mưu đảo chính bất thành. Phản ứng trước động thái mới nhất của ông Guaido, ông Diosdado Cabello, Chủ tịch Hội đồng Lập hiến Venezuela, tin rằng phe đối lập không đủ khả năng thực hiện được kế hoạch đình công như thế.

Một cuộc tuần hành của những người ủng hộ chính quyền Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro tại thủ đô Caracas hôm 1-5Ảnh: Reuters

Tình hình Venezuela trở nên căng thẳng kể từ khi ông Guaido tự xưng là tổng thống lâm thời hồi tháng 1 và kêu gọi ông Maduro từ chức. Washington lập tức công nhận ông Guaido trong lúc tăng sức ép kinh tế lên Caracas và thường xuyên dọa sử dụng vũ lực để lật đổ chính quyền ông Maduro. Lập trường này của Mỹ lập tức vấp phải chỉ trích mạnh mẽ của Nga, từ đó quan hệ song phương thêm căng thẳng bởi hai nước đều không muốn đối phương can thiệp vào Venezuela.

Cuộc khẩu chiến giữa Moscow và Washington càng leo thang theo sau những diễn biến bất ổn ở Caracas hôm 30-4. Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov trong cuộc điện đàm hôm 1-5 đã cảnh báo Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo về những hậu quả nghiêm trọng nhất nếu Washington tiếp tục có những động thái "gây hấn" hơn nữa tại Venezuela. "Phía Nga nhấn mạnh rằng việc Washington can thiệp vào công việc nội bộ của một quốc gia có chủ quyền và đe dọa lãnh đạo của quốc gia này là hành động vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế" - Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố.

Ở chiều ngược lại, theo Reuters, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết ông Pompeo đã thúc giục Nga ngừng ủng hộ Tổng thống Maduro và cho rằng sự can thiệp của Moscow đang khiến tình hình Venezuela và quan hệ Nga - Mỹ xấu đi. Không dừng lại ở đó, ông Pompeo phát biểu với kênh Fox Business Network rằng Mỹ sẵn sàng có hành động quân sự nếu cần. Tuy nhiên, giới chức Lầu Năm Góc sau đó nói với quốc hội Mỹ rằng họ không nhận được lệnh chuẩn bị cho chiến tranh.

Những phát biểu cứng rắn nói trên phần nào nêu bật cuộc đối đầu Nga - Mỹ nhằm tranh giành ảnh hưởng tại Venezuela nói riêng và khu vực nói chung. Với Moscow, việc tăng cường hiện diện tại Venezuela có thể giúp ích cho nỗ lực khôi phục vị thế cường quốc toàn cầu của Nga. Trang Politico cho rằng điều này có nguy cơ đe dọa đến bất kỳ nỗ lực nào nhằm hàn gắn quan hệ hai nước sau khi công tố viên đặc biệt Robert Mueller kết luận chiến dịch tranh cử của ông Donald Trump không thông đồng với Moscow trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016.