Nghi vấn bao trùm nguyên nhân máy bay rơi 176 người chết ở Iran

Máy bay rơi ở Iran: Máy bay chở 176 người rơi ngay sau khi cất cánh từ thủ đô Iran chỉ 3 giờ sau khi Iran phóng nhiều tên lửa vào các mục tiêu quân sự Mỹ ở Iraq để trả đũa vụ Washington không kích giết tướng Qassem Soleimani.

Không có dấu hiệu nào cho thấy hai vụ việc kể trên có liên quan với nhau. Các nhà chức trách chưa xác định được nguyên nhân dẫn tới tai nạn khủng khiếp của chiếc Boeing 737-800 số hiệu PS752 thuộc hãng Ukrainian International Airlines này.

nghi van bao trum nguyen nhan may bay roi 176 nguoi chet o iran

Hiện trường máy bay rơi.

Phía Iran chỉ ra lỗi kỹ thuật.

Hình ảnh được truyền hình Iran phát sóng và được Hội Trăng lưỡi liềm đỏ nước này công bố cho thấy máy bay nổ tan thành nhiều mảnh trên một cánh đồng và không ai có cơ hội sống sót.

Ngoại trưởng Ukraina Vadym Prystaiko xác nhận trong số những người thiệt mạng có 82 người Iran và 68 người Canada. Danh sách nạn nhân có 11 người Ukraina, bao gồm 9 thành viên phi hành đoàn; số còn lại gồm 10 người đến từ Thụy Điển, 4 từ Afghanistan, 3 từ Đức và 3 từ Anh.

Tuy nhiên, Mansour Darajati, một quan chức thuộc văn phòng Thống đốc Tehran, nói trên truyền thông Iran rằng số người Iran thiệt mạng trong vụ tai nạn vào khoảng 140. Có thể nhiều nạn nhân mang hai hộ chiếu.

Theo danh sách chuyến bay được Ukrainian International Airlines công bố, có ít nhất 25 trẻ em trên máy bay, bao gồm một số chưa đầy 10 tuổi.

Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelenskiy đã hủy chuyến thăm tới Oman khi hay tin về vụ tai nạn. Ông đã ra thông cáo chia buồn với gia đình và bạn bè của những người xấu số.

Hiện chưa rõ nguyên nhân gây tai nạn, nhưng đồn đoán đã lập tức dấy lên rằng sự kiện có thể liên quan đến cuộc không kích tên lửa ban đêm. Một số thậm chí cho rằng máy bay vô tình bị lực lượng phòng không Iran bắn trúng khi họ đang báo động trả đũa Mỹ. Nhưng đến nay không có bất kỳ bằng chứng nào cho khả năng này.

Giới chức Iran bác bỏ giả thuyết chiếc Boeing 737-800 bị trúng tên lửa, cho rằng một động cơ của máy bay bị cháy vì lỗi kỹ thuật.

"Động cơ bốc cháy. Nếu nguyên nhân tai nạn là tên lửa, thì nó phải nổ tung trên bầu trời rồi. Nhưng lửa trong động cơ máy bay và nỗ lực kiểm soát máy bay của phi công không thành", hãng thông tấn IRNA dẫn lời Qassim Biniaz, trưởng ban truyền thông của Bộ Giao thông Đường Bộ Iran.

Theo trang Flightradar 24 chuyên theo dõi các chuyến bay, dữ liệu bay của máy bay đã đột ngột ngừng lại ngay sau khi cất cánh. Giám đốc Cơ quan Hàng không Dân sự Iran Ali Abedzadeh trao đổi với hãng tin Mehr rằng phi công không liên lạc với tháp kiểm soát của sân bay để báo động bất kỳ vấn đề nào.

Đại sứ quán Ukraina ở Tehran ban đầu ra thông báo xác nhận giải thích của Iran về nguyên nhân tai nạn nhưng sau đó lại xóa bỏ. Phía Kiev cho rằng còn quá sớm để loại trừ bất kỳ khả năng nào khác.

Một đồng nghiệp của thành viên phi hành đoàn chiếc máy bay gặp nạn ở ngoại ô Tehran đang thắp nến tưởng niệm các nạn nhân bên trong sân bay quốc tế Borispil, Kiev, Ukraina, ngày 8/1. (Ảnh: AP)

Khi được hỏi tại một cuộc họp báo ở Kiev về khả năng máy bay có thể bị bắn hạ, Thủ tướng Ukraina Oleksiy Honcharuk khuyến cáo không đồn đoán và đề nghị mọi người chờ đợi kết quả điều tra chính thức. "Mọi chuyện có thể về những gì đã xảy ra phải được điều tra", Tổng thống Zelenskiy viết trên Facebook.

Các nhà điều tra Iran cho biết họ đã tìm thấy "hộp đen" của máy bay gặp nạn và đang nghiên cứu những gì thiết bị này ghi lại được. Vào tối 9/1, hãng thông tấn ISNA công bố thêm các chi tiết mới được khẳng định lấy từ các nhà điều tra, cho rằng máy bay rơi khi đang định quay lại sân bay để hạ cánh khẩn cấp. Các nhân chứng trên mặt đất cũng nhìn thấy lửa lan trên máy bay và nó phát nổ sau khi chạm đất.

Chính phủ Mỹ vẫn chưa bình luận về nguyên nhân khiến máy bay rơi. Nhưng Reuters hôm 8/1 dẫn lời 5 nguồn tin an ninh giấu tên - 3 người Mỹ, một người châu Âu và một người Canada - nói rằng đánh giá ban đầu của tình báo phương Tây là máy bay gặp trục trặc kỹ thuật chứ không phải trúng tên lửa. Theo Reuters, nguồn tin Canada nói có bằng chứng một trong các động cơ máy bay quá nóng.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau và Bộ trưởng Vận tải Marc Garneau đã tổ chức một cuộc họp báo chiều 8/1, cho biết họ không thể đoán định nguyên nhân vụ việc nhưng "điều gì đó rất bất thường đã xảy ra".

"Chúng tôi mất liên lạc với máy bay, cho thấy điều gì đó rất bất thường đã xảy ra, nhưng chúng tôi không thể suy đoán vào thời điểm này", ông Garneau bày tỏ. "Có một số khả năng và chúng ta phải chờ để có thêm thông tin, có lẽ từ các hộp đen hoặc từ nguồn tình báo, nhưng lúc này này còn quá sớm để suy đoán

Còn tại cuộc họp báo ở Kiev, các lãnh đạo Ukraine International Airlines cho biết, máy bay được đóng vào năm 2016 và thuộc diện tốt nhất của hãng, mới được bảo trì định kỳ cách đây 2 ngày. Tổ lái cũng rất có kinh nghiệm, với cơ trưởng Volodymyr Gaponenko có thành tích 11.600 giờ bay, hầu hết trải nghiệm với Boeing 737, trong khi các phi công phụ cũng có hàng nghìn giờ bay, theo Ihor Sosnovsky, Phó Chủ tịch phụ tách hoạt động của Ukraine International Airlines.

"Do kinh nghiệm của tổ bay, khả năng lỗi là tối thiểu", ông Sosnovsky nhấn mạnh thêm.

Đây là vụ tai nạn chết người đầu tiên của Ukraine International Airlines kể từ khi hãng được thành lập năm 1992.

Trong một thông cáo, Boeing cho biết hãng đã nắm được các bản tin trên báo chí bên ngoài Iran và "chúng tôi đang thu thập thông tin".

Sau tai nạn, một số hãng hàng không lớn thông báo sẽ tránh không phận Iran giữa lúc căng thẳng trong khu vực tăng cao. Air France, Lufthansa, KLM, Malaysian Airlines và China Airways cho biết họ chọn các tuyến khác thay thế để không bay qua Iran và Iran.

Hôm 7/1, Cơ quan Hàng không Liên bang Mỹ đã ra lệnh cấm các máy bay Mỹ bay trên bầu trời Iran, Iraq, Vịnh Ba Tư và Vịnh Oman. Ngay hôm sau, cơ quan hàng không quốc gia Nga cũng hành động tương tự.

Thanh Hảo