Nguy cơ bị phạt tù vì bỏ con mới sinh

Gần nhà tôi có một khu công nghiệp. Do cuộc sống xa nhà nên đã có nhiều công nhân yêu nhau, cùng thuê nhà và chung sống như vợ chồng.

Một số nữ công nhân đã mang thai ngoài ý muốn nhưng không muốn sinh và nuôi con nên đã có những hành động gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, tính mạng của bào thai như cố tình buộc chặt bụng, thậm chí có người sinh con xong còn vứt con trong nhà vệ sinh. Xin hỏi luật sư hành vi này có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không? Nguyễn Thị Dịu (Bắc Ninh).

Luật sư Lê Hồng Vân (Đoàn Luật sư Hà Nội)

Trả lời: Quyền được sống là quyền của mỗi người, được pháp luật bảo vệ và không có ai có quyền được tước đoạt tính mạng người khác trái pháp luật. Điều này được quy định tại Hiến pháp 2013. Điều 94 Bộ luật Hình sự cũng nêu rõ, người mẹ nào do ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà giết con mới đẻ hoặc vứt bỏ đứa trẻ đó dẫn đến hậu quả đứa trẻ chết, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.

Đối với tội phạm này, chỉ người mẹ của nạn nhân là chủ thể của tội phạm. Nhưng ngay cả là mẹ của nạn nhân cũng chỉ bị coi là chủ thể của tội này khi người mẹ vì ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng lạc hậu hoặc trong hoàn cảnh khách quan đặc biệt mà buộc phải giết hoặc vứt bỏ đứa con do mình mới đẻ ra. Nếu vì lý do khác mà giết hoặc vứt bỏ con do mình mới đẻ ra thì không thuộc trường hợp phạm tội này. Hơn nữa, đứa trẻ mới đẻ bị giết hoặc bị vứt bỏ phải chết thì người mẹ mới bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội giết con mới đẻ. Việc xử lý loại tội phạm này chủ yếu nhằm giáo dục để người mẹ thấy trách nhiệm của mình đối với đứa con do mình đẻ ra, chống lại tư tưởng lạc hậu…

Như vậy, từ khi đứa bé đang còn trong bụng mẹ thì nó đã có quyền được sống và không có ai có quyền tước đoạt mạng sống của đứa bé. Tính mạng của đứa bé đã được pháp luật bảo vệ. Việc một số cá nhân mang thai ngoài ý muốn sau khi sinh con xong đã từ bỏ chính con của mình sinh ra nếu dẫn đến hậu quả là đứa bé chết thì hành vi của đối tượng đã cấu thành tội giết con mới đẻ. Với tội này thì người thực hiện hành vi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội danh trên nếu đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm.