Cơ trưởng Phạm Trung Nam từng lái máy bay đối đầu không tặc năm 1978 là nguyên mẫu của nhân vật cơ trưởng Phong trong “Tử chiến trên không”.
Theo thống kê của Box Office Vietnam, tính đến 5/10, Tử chiến trên không đạt doanh thu hơn 209 tỷ đồng sau 15 ngày công chiếu. Với thành tích này, bộ phim vượt Hai Phượng của Ngô Thanh Vân, trở thành phim hành động ăn khách nhất lịch sử điện ảnh Việt Nam.
Không chỉ gây ấn tượng bởi kỹ xảo, kịch bản và diễn xuất, Tử chiến trên không còn chạm tới cảm xúc người xem bởi được lấy cảm hứng từ vụ không tặc có thật năm 1978, một trong những sự kiện rúng động nhất của hàng không Việt Nam.

"Tử chiến trên không" vượt mốc 200 tỷ đồng doanh thu, trở thành phim hành động ăn khách nhất lịch sử điện ảnh Việt Nam.
“Đó là khoảnh khắc mà tôi nghĩ mình sẽ chết”
Ngày 28/6/1978, chiếc Douglas DC-4 số hiệu VN-C501 của Hàng không dân dụng Việt Nam khởi hành từ Đà Nẵng đi Buôn Ma Thuột, sau đó tiếp tục hành trình đến TP.HCM, chở theo khoảng 60 hành khách.
Chỉ ít phút sau khi cất cánh, bốn tên không tặc mang theo súng ngắn, dao găm và lựu đạn bất ngờ ra tay, khống chế toàn bộ phi hành đoàn,
Phi hành đoàn hôm ấy gồm cơ trưởng Phạm Trung Nam, cơ phó Nguyễn Văn Nghĩa, cơ giới Hoàng Sâm, cơ giới phụ Nhung, hoa tiêu Hương cùng hai tiếp viên Huỳnh Thu Cúc và Ngô Kim Thanh.
Cơ trưởng Phạm Trung Nam vẫn nhớ như in giây phút chiếc máy bay bị khống chế. Theo lời kể, chuyến bay xuất phát bình thường, nhưng khi đạt độ cao gần 3.000m, ông nghe tiếng đập cửa dữ dội từ bên ngoài. Linh cảm điều bất thường, ông lập tức báo về đài kiểm soát: "Máy bay có hiện tượng không tặc, tôi quay lại đây".

Chiếc máy bay Douglas DC-4 số hiệu VN-C501 bị không tặc khống chế năm 1978
Ngay khi vừa điều khiển máy bay quay đầu, những tiếng “bụp bụp” vang lên, thấy không điều khiển được tay lái, cơ trưởng Nam cho biết đó là thời điểm ông nghĩ đến cái chết. Ông cố đạp chân bên trái, cho máy bay lật trở lại. Lúc này cơ trưởng Nam biết mới bị đứt lái hướng chứ chưa phải đứt lái liệt.
Bọn không tặc nhận ra chiếc máy bay vẫn đang quay đầu về Đà Nẵng liền trở nên điên cuồng. Một tên trong nhóm bốn tên cướp liều lĩnh rút chốt lựu đạn, quyết tâm “được ăn cả, ngã về không”, định cho nổ tung máy bay. Quả lựu đạn phát nổ ngay trong khoang, phá hủy buồng tiếp viên và khiến tên cướp đó chết tại chỗ.
Sức ép từ vụ nổ làm máy bay chao đảo dữ dội, thân máy bay bị thủng một lỗ lớn ở phần bụng. Nhiều thành viên tổ bay bị thương - hoa tiêu Hương trúng mảnh đạn, cơ phó Nghĩa cũng bị thương. Vụ nổ còn khiến hệ thống dầu và bộ phận thả càng hạ cánh bị hỏng, đẩy phi hành đoàn vào tình thế nguy cấp.

Cơ trưởng Phạm Trung Nam.
Khi buộc phải hạ cánh khẩn cấp xuống sân bay Đà Nẵng, cơ trưởng Nam chọn phương án khó nhất là giữ máy bay ổn định dù động cơ rung lắc và hành khách hoảng loạn.
"Khi lựu đạn nổ, hệ thống dầu đỏ để thả càng bị hỏng. Cái đó mới là cái đáng sợ. Lúc ấy, tôi đã nghĩ đến phương án hạ cánh bằng bụng máy bay xuống bãi cỏ hai bên đường băng. Thợ máy Hoàng Sâm, dù bị đạn xuyên phổi và xương sườn, vẫn cố gắng chồm dậy thả được càng hạ cánh. Bình thường càng khoảng 2 giây là xuống rồi, nhưng đây 5 giây nó mới sáng đèn. Tôi hồi hộp đến nghẹt thở…”, cơ trưởng Phạm Trung Nam nhớ lại.
Bất chấp hỏng hóc nặng, cơ trưởng Phạm Trung Nam bình tĩnh điều khiển, đưa máy bay đáp xuống an toàn. Chỉ trong 52 phút sinh tử, tổ bay và tiếp viên chiến đấu quả cảm, bảo vệ hàng chục sinh mạng.
Cựu cơ trưởng xúc động thấy hình ảnh mình trên màn ảnh
Hơn 45 năm trôi qua, vụ không tặc năm 1978 vẫn là dấu mốc bi tráng trong lịch sử hàng không Việt Nam. Tinh thần quả cảm của tổ bay truyền cảm hứng cho bộ phim Tử chiến trên không, trong đó nhân vật cơ trưởng do Xuân Phúc đảm nhận được xây dựng dựa trên nguyên mẫu ông Phạm Trung Nam.
Chia sẻ về vai diễn, Xuân Phúc cho biết: "Chú Trung Nam kể lại với tôi khoảnh khắc mà tưởng như chắc chắn tất cả sẽ chết đến 99%, nhưng bằng nghị lực, sự quyết đoán và một chút may mắn, chú vẫn cứu được chuyến bay. Nghe chú kể, tôi thấy rõ ranh giới sinh tử chỉ trong gang tấc. Những chi tiết như động cơ hỏng, bánh hạ cánh kẹt, thắng máy bay trục trặc… đều có thật".

Cơ trưởng Phạm Trung Nam, hai cựu tiếp viên Huỳnh Thu Cúc và Ngô Kim Thanh, hoa tiêu Nguyễn Văn Hương trong buổi công chiếu phim.
Nam diễn viên cho biết chính những câu chuyện đó giúp anh nhập tâm hoàn toàn vào nhân vật, tái hiện được tinh thần của người cơ trưởng trong thời khắc nguy hiểm nhất.
Sau buổi công chiếu, cơ trưởng Phạm Trung Nam xúc động chia sẻ rằng ông cảm nhận lại được khoảnh khắc lịch sử ấy, và tự hào khi tinh thần đồng đội, lòng quả cảm của thế hệ mình được tái hiện chân thật trên màn ảnh.