Nhiều doanh nghiệp sắp cạn nguyên liệu vì dịch COVID-19

Theo ông Trương Thanh Hoài, ngành dệt may và da - giày - túi xách, năm 2019, Việt Nam nhập khẩu 2,47 tỉ USD bông các loại, 2,3 tỉ USD xơ, sợi, 12,69 tỉ USD vải các loại, và khoảng 5,61 tỉ USD nguyên phụ liệu dệt may da giày.

Đa số các doanh nghiệp ngành dệt may và da - giày chỉ dự trữ nguyên phụ liệu tới đầu tháng 3.2020 hoặc đầu tháng 4.2020. Do đó, khả năng nhiều doanh nghiệp trong ngành phải tạm ngừng sản xuất là rất lớn.

Ngành điện- điện tử, năm 2019, Việt Nam nhập khẩu khoảng 40 tỉ USD các mặt hàng linh kiện điện tử, trong đó nhập khẩu từ Hàn Quốc là 16,8 tỉ USD, từ Trung Quốc là 13,8 tỉ USD, từ Nhật Bản 1,7 tỉ USD. Hiện nay, các doanh nghiệp điện tử chỉ còn đủ lượng linh phụ kiện phục vụ cho sản xuất trong khoảng đến giữa hoặc cuối tháng 3.2020.

Ngành sản xuất lắp ráp ôtô, năm 2019, Việt Nam nhập khẩu gần 4 tỉ USD phụ tùng linh kiện ôtô, trong đó nhập khẩu từ Trung Quốc là 0,7 tỉ USD, từ Hàn Quốc là 1,14 tỉ USD, và từ Nhật Bản là 0,72 tỉ USD (18,04%).

Cuộc họp giữa Bộ trưởng và các đơn vị trong bộ

Đặc biệt, ngành sản xuất ôtô tải phụ thuộc vào hơn 70% linh phụ kiện từ Trung Quốc. Các dòng xe du lịch có linh kiện được nhập khẩu từ nhiều quốc gia để tiến hành lắp ráp, tuy nhiên những quốc gia này hoặc đang bùng phát dịch.

Tại cuộc họp, đại diện Vụ Thị trường Châu Âu - Châu Mỹ cho biết, hiện nay, một số quốc gia Châu Âu phải nâng cao mức cảnh báo về dịch bệnh nên họ có những vấn đề về xuất nhập khẩu.

"Chính vì vậy, trong thời gian tới chúng tôi kiến nghị, chỉ đạo thương các vụ bán sát thị trường làm việc trực tiếp với nhà cung cấp sản xuất nguyên vật liệu, kết nối trực tiếp với doanh nghiệp hai bên, thúc đẩy hơn nữa việc giao thương, cân nhắc các đối tác bạn giảm hàng rào thuế quan", đại diện Vụ Thị trường Châu Âu - Châu Mỹ cho hay.

Nguy cơ chịu tác động kép

Cũng tại cuộc họp, ông Trương Thanh Hoài đưa ra một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng khó khăn trong nguồn cung nguyên vật liệu và linh phụ kiện đầu vào sản xuất.

Trước hết là các biện pháp kiểm soát dịch bệnh tại biên giới của cả Việt Nam - Trung Quốc sẽ khiến việc thông quan các lô hàng nhập khẩu khó khăn hơn nhiều so với trước đây.

Các nhà máy sản xuất các sản phẩm nguyên phụ liệu đầu vào cho Việt Nam tại Trung Quốc hiện nay cũng đang tạm thời ngừng sản xuất hoặc hoạt động rất ít trong bối cảnh dịch bệnh lan rộng.

Ngoài ra, do các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo hiện nay chủ yếu được tổ chức theo chuỗi giá trị rất chặt chẽ, ngay cả trong vấn đề cung cấp nguyên phụ liệu và linh phụ kiện đầu vào, vì vậy việc ngay lập tức tìm được nguồn thay thế các yếu tố này trong ngắn hạn là hết sức khó khăn.

Phát biểu tại cuộc họp, ông Trần Tuấn Anh - Bộ trưởng Công Thương nhấn mạnh, chỉ riêng trong chuỗi cung ứng của châu Á, thì sản phẩm của Trung Quốc chiếm tới 40%, Hoa Kỳ 10%.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh.

“Không chỉ mình Việt Nam bị tác động, nhưng rõ ràng tác động tới Việt Nam là rất lớn. Dự báo tác động như thế nào sẽ phụ thuộc rất nhiều vào kiểm soát dịch bệnh. Và việc kiểm soát này không chỉ có Việt Nam mà còn mang tính nhân loại", ông Trần Tuấn Anh nêu vấn đề.

Để đối phó với tình hình này, ông Trần Tuấn Anh đề nghị các cơ quan thuộc Bộ cần tiếp tục phân tích dự báo đồng thời xây dựng đối sách để ứng phó.

“Sản xuất nhiều ngành công nghiệp trọng điểm chỉ duy trì tới tháng 3. Rõ ràng chúng ta phụ thuộc vào nhập khẩu chứ chưa thể cải thiện ngay được. Và điểm đáng nói, đáng suy nghĩ là dịch bệnh tiếp tục phức tạp", ông Trần Tuấn Anh lo ngại.

Theo ông Tuấn Anh, kinh tế Việt Nam đứng trước nguy cơ kép khi không chỉ nguồn cung mà cầu thế giới tại các thị trường lớn cũng sẽ ảnh hưởng bởi dịch bệnh này. “Chúng ta không bi đát, không trầm trọng hoá vấn đề nhưng phải chủ động”, người đứng đầu Bộ Công Thương nhấn mạnh tại cuộc họp.

Hàng loạt doanh nghiệp dừng hoạt động vì Covid-19 Ngoài 900 doanh nghiệp dừng hoạt động, giảm quy mô thì hàng chục hợp tác xã, hộ gia đình cũng thu hẹp sản xuất.

Cường ngô