Hàng trăm ki ốt khang trang tại các khu chợ mới trên địa bàn tỉnh Gia Lai như chợ Vân Canh và chợ An Nhơn trong tình trạng bỏ không, gây lãng phí nhiều năm.
Tỉnh Gia Lai đang nỗ lực hiện đại hóa cơ sở hạ tầng thương mại, hàng loạt khu chợ mới được đầu tư xây dựng khang trang, rộng rãi. Việc sắp xếp tiểu thương, thương nhân vào buôn bán trong chợ cấp xã đã được triển khai nghiêm túc, góp phần chỉnh trang đô thị, xây dựng nông thôn mới văn minh, hiện đại. Tuy nhiên, vẫn còn một số chợ xây xong không thu hút được tiểu thương vì nhiều lý do khác nhau, dẫn đến lãng phí công trình.
Chợ Vân Canh (thuộc xã Vân Canh) có vốn đầu tư 21,7 tỷ đồng, được khởi công xây dựng trên diện tích 14.279 m² vào năm 2020. Sau gần 5 năm xây dựng và bỏ không, chợ chính thức đi vào hoạt động từ tháng 4/2025, thay thế cho khu chợ cũ đã được tháo dỡ.
Chợ Vân Canh khang trang, sạch đẹp với đầy đủ các công năng. Tuy nhiên theo ghi nhận thực tế, hàng chục ki ốt trong chợ "cửa đóng then cài" vì không có người thuê buôn bán.
Thậm chí, các tiểu thương bán hàng nhỏ lẻ ở các sạp ngay trung tâm chợ chỉ sau một thời gian ngắn lại bỏ sạp để quay ra tụ tập buôn bán tự phát dọc theo quốc lộ 19C, gần khu vực chợ cũ và các khu dân cư, khiến khu chợ vắng hoe, lác đác.
Được biết, khu chợ cũ Vân Canh cách chợ mới khoảng 2km đã được phá dỡ để thu hút các tiểu thương xuống chợ mới buôn bán. Đồng thời, xóa bỏ tình trạng buôn bán tại khu chợ cũ gây mất mỹ quan, ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến trật tự ATGT, đặc biệt là tiềm ẩn nguy cơ tai nạn trên quốc lộ 19C.
Từ khi di dời xuống khu chợ mới, các hộ buôn bán tại nhà, gần chợ cũ Vân Canh trong tình trạng ế ẩm, khách mua thưa thớt.
Theo bà Trần Thị Ngọc Anh (56 tuổi), một tiểu thương đã di dời xuống chợ Vân Canh mới, nguyên nhân khiến chợ mới ế ẩm, vắng người buôn bán là do quãng đường từ chợ đến khu dân cư khá xa.
Ngoài ra theo các tiểu thương, dù chợ mới Vân Canh có khang trang, hiện đại nhưng lại không hài hòa giữa quy hoạch và nhu cầu thực tế, với tập quán tiêu dùng, buôn bán của người dân khiến khu chợ rộng lớn bị lãng phí tài nguyên.
Chung một hoàn cảnh, khu chợ mới An Nhơn (thuộc phường Bình Định) có diện tích rộng hơn 3 ha, đưa vào hoạt động đầu năm 2024), có tổng mức kinh phí xây dựng hơn 92 tỷ đồng.
Khu chợ này có hệ thống cơ sở, hạ tầng khang trang, hiện đại hơn chợ mới Vân Canh. Tuy nhiên ghi nhận hiện tại, 106 ki ốt 2 tầng với tổng diện tích 4.400 m² vẫn chưa được cho thuê gần 2 năm qua do chưa thể tổ chức đấu giá quyền sử dụng.
Những ki-ốt với thiết kế hiện đại với kết cấu 2 tầng, mái tôn, cửa cuốn, và đầy đủ hệ thống điện, nước, phòng cháy chữa cháy (PCCC). Mỗi ki ốt có diện tích sử dụng từ 60 m² đến 120 m², với tầng trệt dành cho kinh doanh và tầng 2 làm kho chứa hàng.
Theo lãnh đạo UBND phường Bình Định, các ki-ốt tại khu chợ mới An Nhơn trong trạng thái "ngủ đông" bởi giá khởi điểm đấu giá từ hơn 524 triệu đồng đến hơn 1,6 tỷ đồng/ki-ốt/20 năm tùy vào vị trí, diện tích các ki-ốt. Điều này căn cứ theo quy định tại Điều 13, 14, 15 Thông tư số 45/2024/TT-BTC về phương pháp định giá chung đối với hàng hóa, dịch vụ do nhà nước định giá.
Ban đầu, việc thiếu chủ trương thống nhất giá từ cấp tỉnh đến thị xã khiến kế hoạch đấu giá 106 ki ốt chợ An Nhơn bị đình trệ gần 2 năm, gây lãng phí. Sau hợp nhất thành tỉnh Gia Lai mới, việc tiếp nhận hồ sơ, quy trình phải bắt đầu lại để tìm đầu ra cho những ki ốt trên.
