Nỗi thất vọng của Nga về Trump

Nga cho rằng Trump khó có thể cải thiện quan hệ với nước này vì bị ràng buộc bởi hệ thống chính trị trong nước.

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters.

Nga từ lâu đã coi Trump là nhân tố đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện quan hệ với Mỹ khi công khai thể hiện thiện cảm với Putin và Nga trong chiến dịch tranh cử. Tuy nhiên, 14 tháng sau khi ông trở thành tổng thống, Moscow dần mất hy vọng khi thấy ông không thể thực hiện những hứa hẹn về mối quan hệ tốt đẹp hơn.

Việc Trump năm ngoái cho không kích căn cứ không quân Syria và giữ chính sách của Obama khi đối phó với việc Nga sáp nhập bán đảo Crimea đã khiến Moscow ngày càng có cái nhìn không thiện cảm. Trump đã miễn cưỡng thông qua các biện pháp trừng phạt mới chống lại Moscow vào mùa hè năm ngoái với cáo buộc Nga can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016. Tuần trước, ông lại nghe theo lời các cố vấn, trục xuất 60 nhà ngoại giao Nga và đóng cửa lãnh sự quán Nga tại Seattle vì vụ đầu độc cựu điệp viên tại Anh.

Quan hệ Nga - Mỹ ngày càng tụt dốc, Dmitri Trenin, giám đốc Trung tâm Carnegie Moscow Nga, nhận xét, theo Reuters.

Nga miêu tả Trump là con tin của bộ máy chính trị truyền thống Mỹ, những người cố giới hạn quyền hành của Trump bằng cách khiến ông liên quan đến cuộc điều tra đặc biệt về cáo buộc chiến dịch của ông thông đồng với Moscow. Nga nhiều lần bác bỏ cáo buộc họ can thiệp vào chính trị của Mỹ.

Cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Robert Mueller đến nay chưa tìm ra bất cứ bằng chứng nào cho thấy ông Trump có liên quan đến hành vi "thông đồng" với Nga trong cuộc bầu cử 2016, nên Trump không có lý do gì để lo ngại về cáo buộc mình bị Nga khống chế. Nhưng những cáo buộc theo dạng thuyết âm mưu như vậy khiến Trump cảm thấy vị thế Tổng thống Mỹ của mình bị nghi ngờ, buộc ông phải có hành động quyết liệt để khẳng định rằng mình xứng đáng dẫn dắt nước Mỹ.

Các nhà phân tích và các nguồn tin thân cận với chính quyền Nga cho biết việc Trump chỉ định Mike Pompeo và John Bolton làm tân ngoại trưởng và tân cố vấn an ninh quốc gia cũng khiến Moscow phiền lòng vì cả hai ông đều được coi là có quan điểm cứng rắn với Nga.

Những nguồn tin này nói rằng Moscow không sẵn sàng thay đổi lộ trình, nhượng bộ hay khởi động những sáng kiến mới đối với Mỹ. Nga sẽ chỉ tiếp cận để cải thiện quan hệ với Mỹ khi Washington sẵn sàng làm vậy. Nếu Nga đối mặt với hành động thù địch hơn, chẳng hạn như có thêm các vụ trục xuất ngoại giao, họ sẽ có đòn trả đũa tương tự.

"Tất cả những gì chúng tôi có thể làm là giữ cho cánh cửa đàm phán mở và chờ xem điều gì sẽ xảy ra", Andrey Kortunov, người đứng đầu nhóm chuyên gia tư vấn thân cận với Bộ Ngoại giao Nga, nói.

Moscow đang để mở về khả năng tổ chức hội nghị thượng đỉnh giữa Trump và Putin tại Nhà Trắng - ý tưởng được Trump đề xuất. Nga cũng quan tâm đến các cuộc đàm phán giữa hai bên về ổn định hạt nhân chiến lược để tránh một cuộc chạy đua vũ trang tốn kém.

Tuy nhiên, các chuyên gia không lạc quan về quan hệ hai bên. "Chẳng ích gì khi hy vọng rằng trong tương lai gần sẽ có cải thiện trong mối quan hệ hay tiến triển trong bất kỳ lĩnh vực nào", Fyodor Lukyanov, chuyên gia về chính sách đối ngoại thân cận với Điện Kremlin, viết.

"Đã nhậm chức 14 tháng rồi mà Trump vẫn không thể tự do ra quyết định thì thật khó để ông ấy có thể làm điều đó trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ", bài xã luận trên báo Nga Vzglyad có đoạn viết.

Tuy nhiên, cuộc gọi chúc mừng của Trump khi Putin tái đắc cử, lời gợi ý về cuộc gặp thượng đỉnh và tuyên bố của Trump vào ngày 3/4 rằng ông có thể có quan hệ tốt với Putin vẫn cung cấp chút ít hy vọng cho Moscow.

"Về lý thuyết, có thể tưởng tượng rằng nếu Tổng thống Trump bằng cách nào đó chứng minh được ông không thông đồng với Nga, ông ấy có thể tự chủ nhiều hơn trong việc xây dựng lại mối quan hệ này", Kortunov đánh giá.

Phương Vũ