Oscar 90: Chọn tài năng hoặc nữ quyền

Những cáo buộc xâm phạm tình dục ở Hollywood liên tục được đưa ra ánh sáng gây chấn động cả thế giới thời gian qua sẽ chi phối mạnh mẽ đến giải thưởng điện ảnh danh giá nhất hành tinh - Oscar lần thứ 90 này?

Lễ trao giải Oscar lần thứ 90 sẽ diễn ra vào ngày 4-3 (giờ địa phương) tại Nhà hát Dolby (thành phố Los Angeles, bang California, Mỹ) nhưng tranh luận về những chủ nhân mới của tượng Oscar vẫn chưa hạ nhiệt.

Nữ quyền giành lợi thế

Cơn địa chấn "xâm hại tình dục" ở Hollywood thời gian qua khiến chủ đề về nữ quyền trở thành tâm điểm của những cuộc tranh luận. Những bộ phim về phụ nữ hoặc do phụ nữ đóng vai trò quan trọng trong quá trình làm phim được chú ý và giành lợi thế lớn tại cuộc đua Oscar lần này. Biểu tượng nữ quyền mạnh mẽ "Three Billboards Outside Ebbing, Missouri" với ngôi sao Frances McDormand, kể về một phụ nữ mạnh mẽ và kiên cường tràn ngập danh sách đề cử Oscar 90. Phim đoạt giải bình chọn của khán giả tại Toronto International Film Festival nên nhiều khả năng có thể đoạt giải Phim hay nhất, Kịch bản xuất sắc nhất và Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất (cho Frances McDormand).

"Mudbound" của Netflix, do nữ đạo diễn da màu Dee Rees dàn dựng, nếu giành chiến thắng thì đó là dấu ấn lịch sử quan trọng đối với giải thưởng Oscar.

Poster phim "Three Billboards outside Ebbing, Missouri"

"The Post" do Steven Spielberg đạo diễn với diễn xuất không thể tuyệt hơn của hai diễn viên kỳ cựu là Tom Hanks và Meryl Streep, nói về cuộc chiến lịch sử cho tự do báo chí cũng được nhắm đến với nhiều hạng mục quan trọng. Tổ chức điểm phim thế giới National Board of Review dự báo, bộ phim "The Post" sẽ đoạt giải Phim hay nhất, Nam và nữ diễn viên chính xuất sắc nhất. Một phim khác cũng gây sự chú ý là "Call me by your name" kể câu chuyện tình đồng tính giữa một thiếu niên và một trí thức tại Ý. Hội phê bình phim Los Angeles đã tôn vinh bộ phim này với giải thưởng Phim hay nhất. Ngoài đề cử Oscar ở hạng mục Phim hay nhất, diễn viên trẻ tuổi tài năng Timothee Chalamet trong phim cũng kỳ vọng có thể mang về giải thưởng Nam diễn viên xuất sắc nhất. Dù vậy, Timothee phải cầu mong may mắn đến với mình bởi đối thủ nặng ký Gary Oldman với vai diễn trong phim "Darkest hour" đang được giới chuyên môn đánh giá cao.

Poster phim "The Post"

Thế nhưng, có một bất ngờ là giới cá cược đang dồn phiếu cho bộ phim "Lady Bird", với giải thưởng Phim hay nhất. Các nhà phê bình điện ảnh và các tổ chức điểm phim như National Board of Review gồm nhiều chuyên viên, thường có các tiên đoán của riêng họ mà đôi khi rất khác nhau về những phim và cá nhân đoạt giải. Nhưng lần này, họ dường như lại gặp nhau trong suy nghĩ khi cùng cho rằng "Lady Bird", bộ phim về cô học sinh năm học cuối cấp do ngôi sao trẻ Saoirse Ronan thủ vai, đạo diễn và biên kịch là nữ diễn viên Greta Gerwig, đang có lợi thế tuyệt đối trong cuộc đua sở hữu tượng vàng Oscar danh giá lần này. Bộ phim gia đình này kể về câu chuyện của cô gái 17 tuổi Christine McPherson hay còn tự gọi là "Lady Bird" (tạm dịch: Điểu cô nương), ở thành phố tĩnh lặng Sacramento (California, Mỹ). Sự yên bình quá đỗi của vùng đất này khiến nhiều thanh niên, trong đó có Christine McPherson muốn chạy trốn khỏi đó với giấc mơ tràn đầy năng lượng và nhiệt huyết của tuổi trẻ tìm đến một nơi khác sôi động, náo nhiệt hơn, như New York.

"Lady Bird" là dấu mốc quan trọng nhất trong sự nghiệp điện ảnh của nữ đạo diễn Gerwig bởi đây là bộ phim đầu tay trong vai trò đạo diễn. Bộ phim gợi nhớ đến cái tuổi "ẩm ương" của tất cả mọi người và điều đó khiến bộ phim được chú ý. Trả lời phỏng vấn trên W Magazine, nữ diễn viên Saoirse Ronan nói: "Tôi chưa từng thấy một nhân vật nữ chính nào tự tin nhìn nhận bản thân mình như một người hùng như vậy. Việc nhân vật là các cô gái trẻ thực sự yêu bản thân là điều các bạn chưa từng thấy trên phim". Điều này đúng bởi gần như tất cả các nhân vật nữ là những cô gái trẻ trên phim đều được khắc họa với tư tưởng "tự ghê tởm chính mình" hoặc không tự tin vào bản thân.

Poster phim "The shape of water"Ảnh: Reuters

Thuật ngữ "Oscar bait" được giới mộ điệu điện ảnh sử dụng để ám chỉ những tác phẩm khai thác đề tài hay yếu tố "nhạy cảm" dễ thu hút giải thưởng. Nhưng, "Lady Bird" hoàn toàn ngược lại. Giống như "Moonlight", tác phẩm chiến thắng ở hạng mục Phim hay nhất tại Oscar lần thứ 89, "Lady Bird" không hề chứa đựng yếu tố "Oscar bait" nào. Nó lại cuốn hút người xem ở câu chuyện phim bình dị được xây dựng hết sức chỉn chu. Chính sự giản dị mà tinh tế ấy khiến "Lady Bird" được đề cao tại cuộc đua Oscar lần này.

Oscar luôn bí ẩn

Dự đoán là một chuyện và dù có đủ cơ sở cho những phỏng đoán của mình nhưng không ai dám chắc về phần trăm trùng khớp với kết quả bỏ phiếu của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật điện ảnh Mỹ (AMPAS). Bởi lẽ những ứng viên khác cũng sở hữu ưu thế vượt trội. Trong đó, bộ phim "The shape of water" đang có tổng cộng 13 đề cử, chỉ kém "All About Eve" (1950), "Titanic" (1997) và "La La Land" (2016) trong lịch sử giải Oscar. Trước đó, bộ phim này đã giành giải thưởng tiền Oscar quan trọng là PGA (Hiệp hội Sản xuất Mỹ). Giải thưởng này là cơ sở vững mạnh để tiến đến giành giải Oscar bởi trong lịch sử giải thưởng PGA, kết quả gần như trùng khớp với kết quả của AMPAS (19/28 lần trao giải). Song, chưa chắc lịch sử sẽ lập lại đối với "The shape of water". Đó là lý do giới quan sát quốc tế đang cho rằng nếu "Lady Bird" chiến thắng thì đó là một bất ngờ xứng đáng nhưng nếu "Three Billboards outside Ebbing, Missouri" thắng thì đó lại là sự hiển nhiên. Bộ phim này đã chiến thắng vang dội tại giải Quả cầu vàng và SAG (giải thưởng của Hiệp hội Diễn viên Mỹ). Dù vậy, Oscar lần thứ 90 gọi tên phim nào nghệ sĩ nào thì vẫn phải chờ đến lễ trao giải.

Poster phim "Lady bird"

Vì bị vuột mất giải thưởng tại mùa Oscar lần thứ 89 nên nhiều người hy vọng ngôi sao da màu Denzel Washington có thể chiến thắng giải Oscar 90. Nhưng giới chuyên môn cho rằng "xác suất chiến thắng thật nhỏ bé" bởi các ứng viên khác quá mạnh. Bí ẩn và bất ngờ luôn xảy ra ở lễ trao giải Oscar.

Tính đến thời điểm hiện tại, người nắm giữ nhiều chiến thắng nhất ở hạng mục Nam diễn viên chính xuất sắc nhất là Daniel DayLewis với 3 lần được Viện Hàn lâm Khoa học và Điện ảnh Mỹ gọi tên. Năm nay, ông cũng nhận được đề cử với vai diễn cuối cùng trên màn ảnh qua bộ phim "Phantom Thread".

Những điều kinh ngạc

Bên cạnh những dự đoán về chủ nhân tượng vàng Oscar mỗi mùa giải, công chúng còn "vạch" ra những điều kinh ngạc. Tại Oscar 90, có không ít những điều kinh ngạc ấy. Trong đó, việc bộ phim "Three Billboards Outside Ebbing, Missouri" có những đề cử quan trọng gồm Phim hay nhất, Kịch bản gốc xuất sắc nhưng lại không có đề cử dành cho Đạo diễn xuất sắc (đạo diễn người Anh Martin McDonagh) dù trước đó, ông này được tôn vinh tại giải tiền Oscar DGA (giải thưởng của Hiệp hội Đạo diễn Mỹ). Trong lịch sử giải Oscar, chỉ có 2 phim thắng giải Phim truyện xuất sắc mà không có đề cử Đạo diễn xuất sắc là "Driving miss Daisy" (1989) và "Argo" (2012). Tương tự, dù có vai diễn xuất thần trong "The Post", bộ phim chính kịch xoay quanh sự kiện tờ The Washington Post cho xuất bản tài liệu Pentagon Papers, giúp phanh phui những bí mật bẩn thỉu của chính phủ Mỹ trong chiến tranh Việt Nam hồi thập niên 1970, nhưng diễn viên gạo cội Tom Hank đã không được đề cử trong khi bạn diễn của ông - bà Meryl Streep - có thêm một đề cử, tăng lượng bộ sưu tập đề cử giải Oscar lên 21 đề cử. Chưa kể, đạo diễn của phim Steven Spielberg cũng không có tên ở hạng mục Đạo diễn xuất sắc. Một kết quả nhiều tranh cãi được dự báo sẽ nổ ra ngay khi lễ trao giải Oscar lần thứ 90 kết thúc.

Kể từ khi Oscar nâng số lượng phim được đề cử cho hạng mục Phim xuất sắc nhất, các khán giả những tưởng đã có thể ít nuối tiếc hơn khi nhìn vào danh sách đề cử. Tuy nhiên, sự thiếu vắng của "The disaster artist" trong danh sách năm nay đã khiến cho vô số người ngỡ ngàng. Đây quả thực là một bất ngờ lớn vì từ trước đến giờ, viện hàn lâm thường rất ưa thích các tác phẩm nói về quá trình làm phim như "The disaster artist".