Phó Chủ tịch Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước: Tiếp tục làm rõ các trường hợp không đạt chuẩn

Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước cho biết đang tiếp tục làm rõ các trường hợp bị phản ánh không đạt tiêu chuẩn hoặc có đơn thư khiếu kiện.

Ngày 5/3, Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước đã thông tin chính thức về kết quả rà soát. Theo đó, có 1.131 ứng viên giáo sư (GS), phó giáo sư (PGS) đáp ứng đầy đủ các qui định hiện hành, không có đơn thư khiếu nại, tố cáo (trong số 1226 ứng viên đã được thông qua).

GS.TSKH Bùi Văn Ga, Phó Chủ tịch Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước (HĐCDGSNN) trả lời VTC News xung quanh những lùm xùm việc xét phong giáo sư, phó giáo sư năm 2017.

pho chu tich hoi dong chuc danh giao su nha nuoc tiep tuc lam ro cac truong hop khong dat chuan

GS Bùi Văn Ga.

- Việc rà soát tiêu chuẩn các ứng viên giáo sư, phó giáo sư năm 2017 được thực hiện như thế nào, thưa ông?

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Chủ tịch Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước đã ký Công văn yêu cầu Thường trực Hội đồng Chức danh giáo sư ngành/liên ngành tổ chức rà soát lại kỹ lưỡng hồ sơ các ứng viên, kết quả đánh giá, thẩm định từng hồ sơ theo đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Nếu phát hiện trường hợp ứng viên nào không đáp ứng đủ tiêu chuẩn giáo sư, phó giáo sư (GS, PGS) theo quy định thì kiên quyết không công nhận.

Mặt khác Chủ tịch Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước cũng đã thành lập Tổ công tác kiểm tra hồ sơ ứng viên đăng ký xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS năm 2017 để rà soát lại kỹ lưỡng hồ sơ, các minh chứng liên quan của các ứng viên.

Ngày 27/2/2018, Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước đã tổ chức họp, nghe báo cáo tổng hợp kết quả kiểm tra, rà soát hồ sơ ứng viên của 28 Hội đồng Chức danh giáo sư ngành, liên ngành và kết quả rà soát lại hồ sơ của Tổ công tác.

- Vậy kết quả rà soát cụ thể ra sao, thưa giáo sư?

Qua rà soát 1.226 hồ sơ ứng viên, các hội đồng ngành và tổ công tác đã xác định có 1.131 hồ sơ ứng viên đáp ứng đầy đủ các yêu cầu, có minh chứng rõ ràng, đảm bảo đầy đủ các điều kiện để công nhận đạt tiêu chuẩn GS, PGS, không có đơn thư tố cáo.

Trong số hồ sơ chưa đảm bảo đầy đủ các minh chứng theo quy định, cần xác minh thêm hoặc có đơn thư khiếu nại, tố cáo, Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước đã gửi công văn yêu cầu các cơ sở giáo dục đại học và cơ quan liên quan cung cấp tài liệu, minh chứng cụ thể.

Hội đồng chức danh giáo sư Nhà nước cũng đã giao tổ công tác làm việc trực tiếp với cơ quan liên quan để xác minh thêm. Những ứng viên có đơn thư khiếu nại, tố cáo được xem xét theo quy định về giải quyết khiếu nại, tố cáo.

- Vì sao số lượng ứng viên đạt tiêu chuẩn năm 2017 lại tăng cao hơn so với năm 2016 và những năm trước đó, thưa ông?

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã cố gắng hoàn thành dự thảo quy định mới thay thế cho các quyết định hiện hành để xét đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS phù hợp hơn với tình hình thực tế để áp dụng cho năm 2017.

Tuy nhiên do còn nhiều ý kiến khác nhau nên chưa trình Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định được. Vì thế thời điểm thông báo triển khai kế hoạch năm 2017 chậm hơn những năm trước, thời gian kết thúc nhận hồ sơ kéo dài gần 6 tháng so với năm 2016.

Mặt khác những năm qua có nhiều giảng viên được đào tạo ở nước ngoài theo các đề án của Chính phủ (đến án 322, 911) đã tốt nghiệp trở về nước. Số lượng giảng viên có trình độ tiến sĩ đã tăng lên nhiều so với trước nhờ chính sách đầu tư thu hút giảng viên có trình độ cao của các trường đại học.

Thêm vào đó, quy định hiện hành đã áp dụng hơn 8 năm nay, chưa được thay đổi. Trước đây tiêu chuẩn như vậy là phù hợp nhưng hiện nay, trình độ của giảng viên nước ta đã nâng cao đáng kể, ngày càng có nhiều ứng viên trẻ đáp ứng được các tiêu chuẩn yêu cầu. Tất cả những yếu tố đó đã làm cho số lượng ứng viên năm 2017 tăng nhiều hơn so với những năm trước.

- Bên cạnh số lượng giáo sư, phó giáo sư tăng bất thường, dư luận còn cho rằng chất lượng là điều đáng bàn khi nhiều nhà khoa học không có các công bố quốc tế?

Chất lượng khoa học của các ứng viên năm nay so với năm 2016 và các năm trước đã tăng lên một bước rõ rệt và ngày càng tiệm cận tới các chuẩn mực quốc tế.

GS Bùi Văn Ga

Dư luận băn khoăn về chất lượng ứng viên khi số lượng gia tăng. Tuy nhiên mặt bằng chung, chất lượng khoa học của các ứng viên năm nay so với năm 2016 và các năm trước đã tăng lên một bước rõ rệt và ngày càng tiệm cận tới các chuẩn mực quốc tế.

Mặc dù việc công bố kết quả nghiên cứu trên các tạp chí nước ngoài chưa bắt buộc theo quy định hiện hành nhưng rất nhiều ứng viên có công bố nghiên cứu của mình trên các tạp chí, kỷ yếu hội nghị khoa học quốc tế.

Số lượng các bài báo được công bố trên các tạp chí khoa học quốc tế có uy tín (trong danh mục ISI và Scopus) của các ứng viên trong những năm gần đây tăng nhanh, nhất là trong các hội đồng khoa học tự nhiên và công nghệ (năm 2017 có 5.316 bài, trong khi năm 2016 chỉ có 2.510 bài).

Năng lực ngoại ngữ, nhất là tiếng Anh, của các ứng viên tốt hơn so với những năm trước, đặc biệt là các ứng viên trẻ đã đi du học ở nước ngoài.

Các Hội đồng chức danh giáo sư ngành, liên ngành đặt ra yêu cầu cao khi thẩm định ngoại ngữ các ứng viên thông qua trình bày báo cáo và trả lời trực tiếp các câu hỏi của thành viên hội đồng. Nhiều ứng viên thành thạo 2 ngoại ngữ thông dụng.

Nhiều hội đồng có tỉ lệ ứng viên đạt dưới 65% như Hội đồng ngành Kinh tế, Hội đồng ngành Công nghệ thông tin, Hội đồng ngành Điện-Điện tử-Tự động hóa.

- Thường trực Chính phủ đã họp, cho ý kiến về việc rà soát tiêu chuẩn GS, PGS. Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước đã triển khai ý kiến của Thường trực Chính phủ như thế nào, thưa ông?

Ngay sau khi có ý kiến của Thường trực Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Chủ tịch Hội đồng chức danh giáo sư nhà nước đã họp Thường trực Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước và đã nghiêm túc rút kinh nghiệm sâu sắc vì còn có hồ sơ ứng viên chưa đảm bảo đầy đủ các yêu cầu quy định, cần xác minh thêm trong đợt xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS năm 2017.

Thường trực Hội đồng cũng rút kinh nghiệm nghiêm túc trong quy trình tập huấn, hướng dẫn các Hội đồng chức danh Giáo sư cơ sở trong việc kiểm tra hồ sơ ứng viên trước khi chuyển lên Hội đồng Chức danh giáo sư Nhà nước.

Ngay trong chiều ngày 5/3, Chủ tịch Hội đồng Chức danh giáo sư nhà nước đã ký quyết định công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS năm 2017 đối với 1.131 ứng viên bảo bảo đảm đầy đủ tiêu chuẩn theo quy định, không có đơn thư tố cáo.

Đồng thời Bộ trưởng đã giao Thanh tra Bộ chủ trì xác minh làm rõ thông tin các trường hợp mà hồ sơ chưa đảm bảo đầy đủ các minh chứng theo quy định, cần xác minh thêm những thông tin ứng viên khai chưa rõ ràng hoặc có đơn thư khiếu nại, tố cáo để báo cáo tại cuộc họp Hội đồng Chức danh giáo sư Nhà nước lần thứ IX.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đang khẩn trương hoàn thiện, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy định thay thế Quy định tiêu chuẩn, thủ tục bổ nhiệm, miễn nhiệm chức danh GS, PGS ban hành kèm theo Quyết định số 174/2008/QĐ-TTg ngày 31 tháng 12 năm 2008 và Quyết định số 20/2012/QĐ-TTg ngày 27 tháng 4 năm 2012 của Thủ tướng Chính phủ để áp dụng ngay từ đợt xét công nhận mới.

Đây là văn bản luôn có nhiều ý kiến khác nhau và cần có nhiều thời gian để tham khảo ý kiến xã hội. Trước đây đã có thời kỳ phải mất đến 5 năm (1996-2001) để chuẩn bị văn bản quy định xét công nhận đạt tiêu chuẩn GS, PGS.

Xin cảm ơn ông!