Dù mới chỉ là chủ trương nhưng chính quyền xã đã "bắt tay" với doanh nghiệp ký hợp đồng hạ cốt đồi, san gạt, mang đất đi bán trên danh nghĩa thực hiện dự án chống sạt lở. Tát nước theo mưa, nhiều cá nhân cũng ồ ạt khai thác trái phép đất đem bán…
Ngang nhiên khai thác đất
Thời gian gần đây, tại địa bàn xã Vô Tranh, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên xảy ra tình trạng khai thác đất trái phép một cách rầm rộ. Hệ lụy của hoạt động này không những gây thất thoát nguồn tài nguyên mà còn gây ô nhiễm môi trường, làm hư hỏng hệ thống đường sá.
Theo ghi nhận của PV, tại địa bàn xã Vô Tranh, nhiều quả đồi bị san bạt, hạ cốt, hàng nghìn khối đất được chở đi bán cho các hộ dân trồng chè, hoặc vào các nhà máy gạch quanh địa bàn huyện và vùng lân cận.
Trong các ngày 14, 15, 26 và 30/5, có mặt tại một số địa bàn xã Vô Tranh, chứng kiến cảnh nhiều quả đồi ngang nhiên bị "xẻ thịt", hạ cốt để lấy đất đem bán nhưng không bị bất kỳ cơ quan chức năng hay chính quyền địa phương xử lý hoặc có bị xử lý thì dường như làm cho có lệ.
Anh Phạm H. (xã Vô Tranh) - chuyên múc đất thuê quanh khu vực địa bàn cho biết, việc anh được thuê máy đào, xúc đất cho các đối tác chở đi đâu, bán hay làm gì không biết. Chỉ biết được thuê làm thì làm thôi. Tuy nhiên, sau một hồi "tâm sự", người đàn ông này cho biết: Việc múc đất này, anh H. được một số ông chủ thuê, điển hình như Nhà máy gạch Tân Long.
Tại xóm Liên Hồng 2, xã Vô Tranh, theo quan sát của PV, một quả đồi có diện tích cả ha cũng được chủ hộ thuê máy móc đến khai thác đất đem bán. Ước tính khối lượng đất được khai thác lên tới hàng nghìn mét khối.
Ông Nguyễn Văn Thường (xóm Liên Hồng 2, xã Vô Tranh) cho biết, quả đồi này đã được khai thác cách đây cả tháng. Hàng ngày, có gần chục chiếc xe tải lớn nhỏ vào chở đất đi đâu không biết. Có những xe tải loại lớn như xe 4 chân cơi nới thành thùng mà mọi người vẫn quen gọi là "Hổ vồ" (Howo), chở "có ngọn", hỏng hết cả đường; chưa kể những nguy cơ về tai nạn giao thông do xe quá tải, quá khổ.
"Gia đình tôi sống cạnh khu vực khai thác đất, hàng ngày chứng kiến các đối tượng huy động máy móc vào khai thác đất. Mỗi ngày có tới hàng trăm lượt xe tải vào lấy đất chạy suốt ngày đêm. Một phần vì quen biết, một phần vì nếu có ý kiến gì các đối tượng cũng chẳng để cho yên nên đành im lặng", ông Nguyễn Văn Thường chia sẻ.
Xã ngó lơ hay "bắt tay" với doanh nghiệp?
Quá trình tìm hiểu vụ việc cho thấy, không những người dân tự ý san bạt đồi, hạ cốt múc đất đem bán mà điều đáng nói, ngay cả chính quyền cũng lợi dụng dự án xử lý sạt lở đất trường Mầm non xã Vô Tranh để "bắt tay" với doanh nghiệp múc đất bán!
Theo thông tin PV thu thập được, dự án xử lý sạt lở đất trường Mầm non xã Vô Tranh chính là quả đồi nằm ngay sau bức tường trụ sở UBND xã Vô Tranh. Dù đến nay, hồ sơ pháp lý của dự án này do đại diện chính quyền xã Vô Tranh cung cấp cho PV thể hiện mới chỉ là chủ trương của Huyện uỷ Phú Lương. Thế nhưng quả đồi đã được hạ cốt, đất được chở đi "gửi", bán cho các nhà máy gạch và các hộ dân trồng chè quanh địa bàn.
Trao đổi với PV, ông Lục Xuân Hùng, Phó Chủ tịch UBND xã Vô Tranh cho biết, việc thực hiện dự án xử lý sạt lở đất trường Mầm non xã Vô Tranh do UBND xã làm chủ đầu tư với số tiền gần 1 tỷ đồng. UBND xã ký hợp đồng với nhà thầu là Công ty TNHH phát triển đầu tư xây dựng thương mại Đại Dương (viết tắt là Công ty Đại Dương - PV) thực hiện dự án.
"Quá trình thực hiện hợp đồng, chủ đầu tư ứng cho bên Công ty Đại Dương 350 triệu đồng (tương đương 36% giá trị hợp đồng), số còn lại được đơn vị nhà thầu khấu trừ bằng cách tận dụng nguồn đất khai thác mang bán, đấu giá thu hồi vốn", ông Lục Xuân Hùng thông tin.
Theo tìm hiểu của PV, tại cuộc họp giao ban tuần 45/2021 của Huyện uỷ Phú Lương vào ngày 2/11/2021, ông Lê Văn Quý, Phó Bí thư thường trực Huyện uỷ Phú Lương có kết luận đồng ý chủ trương cấp kinh phí xử lý sạt lở đất trường Mầm non xã Vô Tranh theo nội dung Tờ trình số 430/TTr-UBND, ngày 22/10/2021 của UBND huyện.
Đến ngày 15/11/2021, UBND huyện Phú Lương ban hành Văn bản số 1613/UBND-TCKH về việc thực hiện dự án xử lý sạt lở đất trường Mầm non xã Vô Tranh, giao UBND xã Vô Tranh xây dựng và thực hiện dự án; chịu trách nhiệm huy động các nguồn vốn hợp pháp và tổ chức triển khai xây dựng, thực hiện đúng theo các quy định của pháp luật; nguồn vốn ngân sách nhà nước hỗ trợ tối đa 40% tổng mức đầu tư. Đồng thời, nội dung văn bản này cũng nêu rõ, yêu cầu các đơn vị liên quan phối hợp với UBND xã Vô Tranh thực hiện dự án đúng quy định.
Trong quá trình làm việc, ông Lục Xuân Hùng cung cấp cho PV bản hợp đồng dự án xử lý sạt lở đất trường Mầm non xã Vô Tranh được đại diện UBND xã Vô Tranh ký với Công ty Đại Dương vào ngày 6/12/2021. Khi PV hỏi về quyết định phê duyệt dự án của cơ quan chức năng thì ông Hùng xuề xoà nói: "Bàn tay còn có ngón ngắn ngón dài", không phải lúc nào cũng đầy đủ hết. Quá trình thực hiện dự án, đúng là doanh nghiệp có tận dụng nguồn đất đem bán để thu hồi chút vốn, bù tiền xăng dầu.
Đối với tình trạng người dân trên địa xã bàn ồ ạt khai thác đất trái phép đem bán, ông Lục Xuân Hùng cho biết, xã cũng đã lập biên bản và ra quyết định xử phạt 2 trường hợp, trong đó có hộ gia đình ông Lưu Thành Luân (ở xóm Trung Thành) và ông Nguyễn Văn Trí (ở xóm Liên Hồng 2). Mỗi trường hợp bị xử phạt số tiền 3,5 triệu đồng.
Lời hẹn của vị Trưởng phòng
Trở lại một số thông tin cần làm rõ đối với dự án xử lý sạt lở đất trường Mầm non xã Vô Tranh, khi PV liên lạc với đại diện của Công ty Đại Dương, người đứng ra ký hợp đồng với UBND xã Vô Tranh được thể hiện trong hợp đồng là ông Dương Như Hải, chức vụ Giám đốc theo số điện thoại: 0974.175.XXX.
Trong quá trình trao đổi thông tin, người này đã có những lời nói rất hách dịch, vặn vẹo cho rằng: "Chức trách của anh làm cái gì? PV không có nhiệm vụ đấy! Chưa phải lúc khai thác thông tin. Bao giờ sai anh cứ vào đây phang thoải mái. Báo chí cũng là lực lượng chống tham nhũng, ông cứ phang thẳng cánh cho tôi. Cứ chơi thẳng, gửi Ban phòng chống tham nhũng ấy… có vấn đề gì đâu? Không có gì phải dọa, cứ chơi thẳng cánh!".
Để làm rõ tính pháp lý của dự án xử lý sạt lở đất trường Mầm non xã Vô Tranh và có hay không việc chính quyền xã "bắt tay" với doanh nghiệp lợi dụng vào dự án này để khai thác đất đem bán ra ngoài, PV cũng đã liên lạc với bà Vương Thị Vân, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) huyện Phú Lương.
Quá trình trò chuyện, bà Vân cũng tỏ ra rất khó chịu với PV và có những lời lẽ không được lịch thiệp. Chỉ đến khi nhận được chỉ đạo của ông Ngô Thành Trung, Chủ tịch UBND huyện Phú Lương bà Vân mới dịu giọng, mềm mỏng hơn.
Tuy nhiên, trong quá trình đặt lịch làm việc, bà Vân cũng luôn kêu bận việc gia đình hay phải tham mưu cho Chủ tịch UBND huyện tham gia các cuộc họp liên quan đến đất đai. Sau đó, bà Vân nhắn tin đề nghị PV cung cấp những nội dung cần làm việc để cho nhân viên chuẩn bị sẵn.
Thế nhưng, sau khi PV gửi 5 nội dung làm việc, trong đó có nội dung liên quan đến tính pháp lý của việc triển khai dự án xử lý sạt lở đất trường Mầm non xã Vô Tranh nhằm làm rõ vấn đề bạn đọc phản ánh, bà Vân lại kêu bận rồi không hề đả động gì đến chuyện tiếp PV theo lịch hẹn vào cuối giờ chiều mà đề nghị: "Có gì thông tin, gọi lại sau".
Đến nay, dù đã hơn 2 tuần trôi qua (từ 30/5), lời hẹn của vị Trưởng phòng TN-MT huyện Phú Lương dường như đã bị lãng quên.
Để rộng đường dư luận, đề nghị cấp thẩm quyền tại tỉnh Thái Nguyên chỉ đạo các đơn vị liên quan phối hợp làm rõ thông tin bạn đọc phản ánh liên quan đến các nội dung báo nêu.
