Thực phẩm “bẩn” rình rập cổng trường: Bao giờ hết lo?

Thực trạng này đã và đang đe dọa trực tiếp đến sự phát triển thể chất và trí tuệ của thế hệ trẻ - những chủ nhân tương lai của đất nước.

Thực trạng nhức nhối

Cảnh tượng học sinh chen chúc mua các loại đồ ăn vặt như xúc xích, thịt xiên, bánh tráng trộn, trà sữa giá rẻ… ngay trước cổng trường không còn xa lạ. Đáng tiếc, đa phần các món ăn này không rõ nguồn gốc, không bảo đảm vệ sinh, an toàn thực phẩm. Hình ảnh dụng cụ chế biến sơ sài, thực phẩm trưng bày giữa bụi đường, ruồi nhặng vây quanh vẫn tồn tại công khai, khiến phụ huynh và xã hội hết sức lo ngại.

Chị Lê Thị Nga, có con trai học lớp 4 tại một trường tiểu học trên địa bàn phường Cầu Giấy chia sẻ nỗi lo thường trực mỗi khi đến mùa tựu trường: “Năm nào cũng thấp thỏm, không phải lo con học hành kém mà là sợ con ăn phải thứ gì đó linh tinh rồi đau bụng, phải vào viện. Năm ngoái, chỉ vì miếng thạch mua ở cổng trường mà con tôi bị tiêu chảy cấp. Sợ đến mức bây giờ, dù bận đến đâu tôi vẫn phải dậy sớm chuẩn bị đồ ăn sáng cho con”.

Nỗi lo của chị Nga là tâm trạng chung của nhiều phụ huynh khác. Chị Lưu Thu Phương, có con gái học lớp 7 tại một trường trung học cơ sở trên địa bàn phường Bồ Đề cho biết, có lần con mang về hai que tôm chiên và một gói gia vị. Dù nhìn bắt mắt nhưng khi ăn thử, chị phải nhè ra và không cho con dùng vì món ăn chỉ mang hương vị tôm, thành phần chủ yếu là bột.

“Khi hỏi, con kể được bạn mua cho từ hàng rong trước cổng trường. Chiều nào đón con, tôi cũng thấy các quầy hàng bán đồ chiên rán. Tôi rất lo vì dù cấm con nhưng không thể theo sát mỗi ngày, sợ con vẫn lén ăn những thực phẩm không rõ nguồn gốc này…”, chị Phương nói.

Đề cập đến vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên cán bộ Viện Công nghệ sinh học - Công nghệ thực phẩm (Đại học Bách khoa Hà Nội) cho biết, thực phẩm bán trước cổng trường tuy hấp dẫn về màu sắc, mùi vị nhưng tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn. Các món như thịt xiên, bim bim, kẹo bánh, nước ngọt… thường chứa phẩm màu, đường hóa học, dầu mỡ và được chế biến sẵn trên vỉa hè, lòng đường, không bảo đảm vệ sinh. Thậm chí, có nơi còn lạm dụng hóa chất công nghiệp thay vì phụ gia an toàn được dùng cho thực phẩm. Khi thực phẩm bày bán ngoài trời, không được che đậy, bảo quản đúng cách dễ bị vi khuẩn xâm nhập, gây ngộ độc cấp tính (nôn mửa, tiêu chảy) hoặc tích tụ độc tố lâu dài, làm tăng nguy cơ ung thư, tim mạch...

PGS.TS Nguyễn Phương Mai, chuyên gia về khoa học não bộ ứng dụng, lưu ý thêm, chế độ ăn kém chất lượng không chỉ ảnh hưởng thể chất mà còn gây suy giảm nhận thức. Trẻ ăn nhiều thực phẩm chiên rán, nhiều dầu mỡ và chất phụ gia sẽ giảm đến 20% khả năng giải toán so với các bạn ăn uống lành mạnh. Điều này cho thấy, tác hại của thực phẩm “bẩn” không chỉ giới hạn ở sự phát triển thể trạng mà còn ảnh hưởng sâu sắc tới trí tuệ và thành tích học tập của trẻ.

Cần sự vào cuộc quyết liệt

Trước thực trạng đáng báo động về vấn nạn thực phẩm không bảo đảm vệ sinh, an toàn được bày bán tràn lan trước cổng trường học, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho rằng, nhà trường cần đóng vai trò chủ động trong công tác quản lý học sinh từ cổng trường trở vào, đồng thời phối hợp chặt chẽ với giáo viên chủ nhiệm tăng cường tuyên truyền về tác hại của các loại đồ ăn vặt không rõ nguồn gốc, không bảo đảm chất lượng. Việc phê bình học sinh vi phạm cũng nên được thực hiện với tinh thần giáo dục, góp phần nâng cao ý thức tự giác.

Tuy nhiên, khu vực bên ngoài cổng trường thuộc trách nhiệm của chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng trong việc bảo đảm trật tự an ninh, an toàn thực phẩm. "Biển cấm bán hàng rong cần được thực thi nghiêm túc và phải xử lý dứt điểm các điểm bán thực phẩm kém chất lượng. Đặc biệt, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần đóng vai trò điều phối, phối hợp với địa phương để thống nhất quản lý", PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh nói.

Đồng quan điểm trên, Tiến sĩ, bác sĩ Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam nhấn mạnh, dẹp tình trạng thực phẩm “bẩn” xung quanh cổng trường dù còn nhiều khó khăn nhưng không phải là không thể. Hệ thống quy định pháp luật cho vấn đề này hiện cơ bản hoàn thiện, vấn đề là lực lượng chức năng phải kiểm soát chặt chẽ, thường xuyên và xử lý nghiêm minh. Đối với nhà trường, cần tổ chức các buổi tuyên truyền, hội thảo để nâng cao nhận thức của học sinh về vệ sinh, an toàn thực phẩm, khuyến khích các em giám sát lẫn nhau, góp phần thay đổi thói quen. Cùng với đó, phụ huynh phải vào cuộc quyết liệt để bảo vệ con em mình khỏi thực phẩm “bẩn”.

Thực phẩm “bẩn” tại cổng trường không chỉ là vấn đề vệ sinh, an toàn thực phẩm đơn thuần mà còn ảnh hưởng tới sức khỏe, trí tuệ và tương lai của trẻ em Việt Nam. Để xóa nỗi lo này, không thể trông chờ vào sự tự giác của học sinh hay nỗ lực đơn lẻ từ phụ huynh mà cần có sự phối hợp quyết liệt, đồng bộ giữa nhà trường, chính quyền địa phương, cơ quan chức năng và cả cộng đồng. Chỉ khi đó, thực phẩm “bẩn” mới không còn là hiểm họa rình rập, giúp trẻ em được bảo vệ trọn vẹn trên hành trình phát triển toàn diện.

https://hanoimoi.vn/thuc-pham-ban-rinh-rap-cong-truong-bao-gio-het-lo-714756.html