"Tình báo Mỹ nên quay lại trường học"

Tổng thống Donald Trump đã thẳng thừng chỉ trích tình báo Mỹ ngây thơ trong nhiều vấn đề và cho rằng họ nên quay lại trường học.

Tình báo Mỹ ngây thơ!

Hồi cuối tháng 1 vừa qua, tình báo Mỹ đã công bố báo cáo dài 42 trang mang tên Đánh giá mối đe dọa toàn cầu, trong đó nhấn mạnh tới mối đe dọa an ninh mạng ngày càng lớn từ Trung Quốc và Nga, những toan tính có kế hoạch bài bản nhất từ giữa những năm 1950 trở lại đây; các mối đe dọa về biến đổi khí hậu – điều mà Tổng thống Trump cho là đã bị thổi phồng.

Đáng chú ý, báo cáo này đưa ra nhiều nhận định mâu thuẫn với đánh giá của Tổng thống Trump, đặc biệt trong chính sách đối với Iran và Triều Tiên, đồng thời cáo buộc các chính sách thương mại của Mỹ và chủ nghĩa đơn phương - chủ đề trung tâm trong lập trường “nước Mỹ trước tiên” của Tổng thống Trump - đã khiến các mối quan hệ liên minh trở nên căng thẳng và buộc các đối tác nước ngoài phải tìm kiếm những mối quan hệ mới.

Tổng thống Mỹ D. Trump thường xuyên sử dụng Twitter để bày tỏ quan điểm

Phản ứng trước báo cáo, Tổng thống Trump đã gọi các cơ quan tình báo Mỹ là “ngây thơ” trong vấn đề Iran và bác bỏ đánh giá của họ về mối đe dọa do Triều Tiên đặt ra. Sau khi báo cáo tình báo thường niên được công bố, Tổng thống Trump viết trên trang Twitter cá nhân: “Hãy cẩn thận với Iran. Có lẽ tình báo nên quay lại trường học”.

Về Triều Tiên, Tổng thống Trump cho rằng “thời gian sẽ trả lời”, và thời điểm cuối nhiệm kỳ của chính quyền tiền nhiệm, “mối quan hệ (Mỹ-Triều) từng khủng khiếp và những điều rất tồi tệ cận kề…

Còn hiện nay là một câu chuyện hoàn toàn khác. Tôi mong được gặp Kim Jong-un trong thời gian ngắn. Tiến trình đang được thực hiện - một sự khác biệt lớn!”.

Giới phân tích quốc tế nhận định đây không phải là lần đầu tiên ông Trump va chạm với giới lãnh đạo tình báo Mỹ.

Năm ngoái, ông từng đối mặt với một loạt các chỉ trích từ cả hai đảng Dân chủ và Cộng hoà sau khi lên tiếng bảo vệ Nga trước những tuyên bố rằng cho rằng quốc gia này đã can thiệp trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016.

Theo dự kiến, vào cuối tháng 2/2019, Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un sẽ có cuộc gặp thượng đỉnh lần thứ hai tại Việt Nam với kỳ vọng khai thông bế tắc trong các cuộc đàm phán về giải trừ vũ khí hạt nhân Triều Tiên.

Trong phiên điều trần trước Ủy ban Tình báo Thượng viện Mỹ về báo cáo “Đánh giá mối đe dọa toàn cầu” thường niên, Giám đốc Tình báo Quốc gia Dan Coats đã dội một gáo nước lạnh vào những hy vọng này khi khẳng định rằng dù đã hứa hẹn sẽ “phi hạt nhân hoá hoàn toàn” song Bình Nhưỡng khó có thể từ bỏ các vũ khí nguyên tử.

Giám đốc CIA Gina Haspel và Giám đốc Tình báo Quốc gia Mỹ Daniel Coats tại phiên điều trần về Đánh giá mối đe dọa toàn cầu

Ông Coats đã tránh trực tiếp đặt dấu hỏi về các chính sách của chính quyền, dù báo cáo liệt kê chi tiết những mối đe dọa mà Mỹ đang đối mặt từ một góc độ hoàn toàn khác với quan điểm của Chính quyền của Tổng thống Trump.

Báo cáo có đoạn: “Các đánh giá của chúng tôi cho thấy có rất ít khả năng Triều Tiên từ bỏ toàn bộ vũ khí hạt nhân, vũ khí hủy diệt hàng loạt, các tên lửa của nước này, cũng như từ bỏ khả năng sản xuất của họ”.

Lãnh đạo Tình báo Quốc gia Mỹ nói thêm rằng dù Bình Nhưỡng đã đình chỉ các cuộc thử nghiệm vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo từ hơn một năm nay, cũng như đã tháo dỡ một số phần các cơ sở có liên quan đến vũ khí hủy diệt hàng loạt, “chúng tôi tiếp tục quan sát thấy có những hoạt động không tương thích với tiến trình phi hạt nhân hoá hoàn toàn”.

Theo đánh giá của Dan Coats, Triều Tiên chỉ muốn thương lượng các biện pháp phi hạt nhân hoá một phần để đạt được những nhượng bộ quan trọng từ Mỹ và cộng đồng quốc tế.

Trên bảo dưới không nghe

Sau khi Tổng thống Trump có những phản ứng khá gay gắt trước bản báo cáo của tình báo Mỹ, có ý kiến trên truyền thông Mỹ cho rằng ông chủ Nhà Trắng đang “gây nguy hiểm” cho an ninh quốc gia vì bỏ qua cộng đồng tình báo.

Tờ US Today thậm chí đã cho đăng bài bình luận chỉ trích khá nặng đối với phát biểu của ông Trump khi cho rằng cách tiếp cận của Tổng thống đối với các vấn đề quốc tế đã “công khai đối địch” với thỏa thuận hơn 70 năm qua giữa hai đảng Dân chủ và Cộng hòa, vốn giữ cho nước Mỹ an toàn.

Bài viết cho rằng “sự mê hoặc” của Tổng thống Trump với “những người đàn ông quyền lực” (ám chỉ các nhà lãnh đạo Nga, Trung Quốc, Triều Tiên – ND) là nguy hiểm.

US Today không ngần ngại chỉ trích ông Trump “lừa dối” và “thổi phồng” “chưa từng có tiền lệ”, đồng thời cho rằng việc ông phớt lờ và nhạo báng những phát hiện của cộng đồng tình báo Mỹ đang đặt tính mạng của người Mỹ vào hiểm nguy, bỏ qua vai trò của nước Mỹ trên thế giới và khiến cho toàn bộ người dân Mỹ kém an toàn hơn.

Tổng thống Trump đang khiến nước Mỹ kém an toàn hơn?

Skip in 5

Trong khi đó, tờ Vox đã dẫn ra cụ thể những điểm mâu thuẫn giữa báo cáo Đánh giá mối đe dọa toàn cầu so với quan điểm của Tổng thống Trump.

Nếu như Tổng thống Trump khẳng định IS đã bị đánh bại thì tình báo Mỹ cho biết hiện còn hàng nghìn tay súng của nhóm khủng bố này ở Syria và Iraq.

Nếu ông Trump cho rằng Triều Tiên không còn là mối đe dọa hạt nhân và nhà lãnh đạo Kim Jong-un cam kết từ bỏ vũ khí hạt nhân thì báo cáo lại nhấn mạnh “Triều Tiên dường như sẽ không từ bỏ toàn bộ kho vũ khí hạt nhân, các phương tiện mang vũ khí hạt nhân và năng lực sản xuất”.

Liên quan tới cuộc điều tra Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Mỹ, trong khi ông Trump phủ nhận cáo buộc này thì tình báo Mỹ khẳng định Moscow sẽ tiếp tục làm như vậy vào năm 2020 thông qua mạng xã hội nhằm gây căng thẳng xã hội và căng thẳng chủng tộc tại Mỹ, gây ảnh hưởng tới sự tin tưởng vào chính quyền và chỉ trích các nhà chính trị chống Nga.

Tình báo Mỹ quá "ám ảnh" về nước Nga?

Tổng thống Trump nhiều lần bày tỏ hoài nghi về biến đối khí hậu và đã quyết định rút Mỹ khỏi Hiệp định Paris. Ông Trump thậm chí còn chế giễu ý tưởng cho rằng biến đổi khí hậu là mối đe dọa và gọi đây là “trò lừa đảo”. Tuy nhiên, tình báo Mỹ cho rằng nước Mỹ cần phải đấu tranh với những thức an ninh do tác động tiêu cực từ suy thoái môi trường và biến đổi khí hậu trên toàn thế giới.

Về vấn đề Iran, trong khi Tổng thống Trump cáo buộc Tehran bí mật phát triển chương trình vũ khí của mình thì giới tình báo Mỹ khẳng định Iran vẫn tiếp tục tuân thủ thỏa thuận hạt nhân mà Tổng thống đã quyết định rút khỏi.

Cộng đồng tình báo Mỹ tin rằng thỏa thuận hạt nhân Iran giúp ngăn chặn khả năng sản xuất vũ khí hạt nhân của Tehran bằng cách kéo dài thời gian sản xuất nhiên liệu hạt nhân cấp độ vũ khí.

Với những mâu thuẫn hiện nay, giới phân tích thậm chí còn cho rằng Tổng thống Trump và cộng đồng tình báo Mỹ, trong đó có CIA, NSA và FBI, đang ở “hai đầu chiến tuyến”.

Trong khi Tổng thống phớt lờ các báo cáo thì ở chiều ngược lại, giới tình báo Mỹ cũng đang gây khó khăn cho ông Trump, trong đó nổi bật là cuộc điều tra của FBI về cáo buộc ông thông đồng với Nga, thậm chí làm điệp viên cho Nga.