Sau 3 tháng cải tạo, không gian Hồ Gươm trở nên thông thoáng hơn, song người dân vẫn kỳ vọng giai đoạn tiếp theo sẽ mang lại diện mạo hài hòa với cảnh quan khu vực.
Hồ Gươm, hay còn gọi là Hồ Hoàn Kiếm, là một trong những biểu tượng nổi bật nhất của Hà Nội, được biết đến với cảnh quan tuyệt đẹp, gắn liền với các di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh và không gian văn hóa đặc trưng của Thủ đô.
Thời gian gần đây, UBND TP Hà Nội triển khai các phương án mở rộng và cải tạo không gian xung quanh hồ nhằm nâng cao chất lượng công cộng, đồng thời bảo tồn giá trị lịch sử. Trong đó, hạng mục trọng điểm là chỉnh trang quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục, mở rộng diện tích và tạo điểm nhấn cho không gian trung tâm.
Một trong những động thái đầu tiên của Hà Nội khi thực hiện dự án chỉnh trang khu vực này là tháo dỡ tòa nhà “Hàm cá mập” – công trình gắn bó với nhiều thế hệ người dân suốt hơn 30 năm. Bức ảnh ghi lại không gian quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục vào tháng 3/2025, thời điểm tòa nhà "Hàm cá mập" vẫn còn hiện diện.
Sau 3 tháng chỉnh trang, toàn bộ khu vực quảng trường trở nên thông thoáng, rộng rãi và xanh mát hơn. Quảng trường - Đông Kinh Nghĩa Thục nay được mở rộng lên 1,4 ha. Một màn hình LED cỡ lớn đã được lắp đặt tại vị trí trước đây là tòa nhà “Hàm cá mập”.
Không gian rộng rãi giúp người dân và du khách dễ dàng di chuyển, tham quan và tổ chức các hoạt động văn hóa - nghệ thuật ngoài trời.
Mặt tiền tuyến phố Đinh Tiên Hoàng cũng được chỉnh trang đáng kể. Dải phân cách được tháo bỏ, bãi đỗ xe di dời, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi bộ, đồng thời bổ sung các chậu cây di động, ghế đá và bồn hoa, mang đến không gian xanh hài hòa, thân thiện với cộng đồng.
“Tôi đi bộ quanh hồ mỗi sáng, thấy quảng trường sau khi chỉnh trang rộng rãi, sạch sẽ hơn nhiều. Ghế đá, bồn hoa và cây xanh được bố trí hợp lý, tạo không gian để người già, trẻ nhỏ cùng vui chơi, tập thể dục. Không gian Hồ Gươm giờ đây thật sự thoáng đãng, dễ chịu”, bà Nguyễn Thị Lan (65 tuổi, ở phường Hoàn Kiếm) chia sẻ.
Trong khi đó, ông Trần Văn Dũng (52 tuổi, ở quận Hoàn Kiếm) cho rằng, không gian quảng trường mở ra rộng rãi và hiện đại hơn, nhưng việc lắp màn hình LED cỡ lớn trước Hồ Gươm lại lạc điệu, che mất tầm nhìn cảnh quan vốn cổ kính, trầm mặc. "Tôi mong thành phố cân nhắc thêm cách hài hòa giữa yếu tố hiện đại và giá trị truyền thống”, ông Dũng nói.
Ông Nguyễn Mạnh Cường, Viện phó Viện Quy hoạch kiến trúc đô thị, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội (đơn vị thiết kế) cho biết, những hạng mục hiện hữu tại vị trí tòa nhà “Hàm cá mập” cũ mới chỉ là giai đoạn đầu trong kế hoạch chỉnh trang quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục. Đơn vị thiết kế sẽ tiếp tục lắng nghe, tiếp thu ý kiến cộng đồng để có điều chỉnh phù hợp ở các bước tiếp theo.
Viện Quy hoạch kiến trúc đô thị cho biết, việc cải tạo quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục được thiết kế trên nền tảng văn hóa, vừa hướng tới hiện đại, vừa gắn với dấu ấn lịch sử 80 năm của đất nước. Hiện phần chân màn hình LED đang tạm che chắn để phủ các bốt điện, dự kiến trong 3-4 tháng tới sẽ di dời và tiếp tục chỉnh trang. Khu vực này sẽ bổ sung chi tiết hiện đại, phù hợp với cảnh quan; mặt nền quảng trường được cải tạo, ghế ngồi và bồn hoa bố trí linh hoạt để dễ dàng điều chỉnh theo sự kiện.
Trong giai đoạn hai, thành phố sẽ nghiên cứu giải pháp phát triển không gian ngầm với 3 tầng hầm, tạo thêm tiện ích đô thị cho khu vực trung tâm Hồ Gươm. (Hình ảnh phối cảnh toàn bộ khu vực quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục sau khi hoàn thiện việc chỉnh trang, cải tạo do đơn vị thiết kế cung cấp).
Bên cạnh khu vực quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục, nhà hàng Thủy Tạ, công trình kiến trúc cổ xây dựng từ năm 1935, cũng được chỉnh trang để khôi phục nguyên trạng.
Mái che, mái vẩy và các công trình phụ trợ đã được tháo dỡ, trả lại hình dáng ban đầu của tòa nhà.
Việc chỉnh trang này vừa bảo tồn giá trị lịch sử, vừa làm tăng tính thẩm mỹ cho khu vực.
Vườn hoa Lý Thái Tổ, với diện tích hơn 12.000 m², cũng nằm trong kế hoạch cải tạo. Khu vực dự kiến đặt cột mốc Km0 – biểu tượng của trung tâm Thủ đô, đồng thời bảo tồn các cây xanh quý, tạo không gian công cộng rộng rãi, hài hòa với cảnh quan xung quanh.
Các trụ sở cơ quan và nhà dân từ phố Trần Nguyên Hãn đến khu vực Sở Văn hóa và Thể thao cũng nằm trong diện di dời, nhằm mở rộng thêm không gian công cộng.
Theo ghi nhận, các phòng làm việc phía mặt đường Đinh Tiên Hoàng đóng cửa, dán thông báo chuyển trụ sở làm việc. Những thay đổi này góp phần hình thành không gian mở, thuận tiện cho người dân và du khách tham quan, vui chơi.
Thông báo chuyển trụ sở làm việc của Phòng Giao dịch Khách hàng - Công ty Điện lực Hoàn Kiếm.
Tuyến phố Đinh Tiên Hoàng hiện nay có nhiều hàng cây xanh rợp bóng mát, trở thành nơi tập thể dục buổi sáng và chiều của người dân và du khách.
Việc di dời trụ sở các cơ quan bên Hồ Gươm nằm trong chủ trương quy hoạch, cải tạo không gian khu vực phía đông Hồ Gươm của TP Hà Nội.
Theo đó, khu vực nghiên cứu mở rộng không gian công cộng rộng hơn 20.000 m² với khoảng 12 trụ sở cơ quan, doanh nghiệp và gần 40 hộ dân.
Sau khi hoàn thành di dời, khu vực này được xây dựng thành quảng trường - công viên đặc biệt. Trong đó giai đoạn 1, thành phố tập trung xây dựng phần nổi của quảng trường và công viên bằng nguồn vốn đầu tư công. Giai đoạn 2 sẽ xây dựng ba tầng hầm dưới quảng trường, kết nối với nhà ga C9 của tuyến đường sắt đô thị số 2 Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo.
