Vì sao Đà Nẵng quyết nâng cấp bãi rác Khánh Sơn?

Thành phố chọn nâng cấp thay vì di dời bãi rác Khánh Sơn vì nơi này đã có trong quy hoạch, điều kiện hạ tầng và bán kính thu gom rác phù hợp.

Sáng 9/7, gần 2.000 tấn rác tồn dư trên địa bàn toàn thành phố sau sự việc người dân chặn xe chở rác vào bãi Khánh Sơn (phường Hoà Khánh Nam, quận Liên Chiểu), đã được ngành môi trường Đà Nẵng huy động phương tiện và nhân lực dọn dẹp.

vi sao da nang quyet nang cap bai rac khanh son

Ông Tô Văn Hùng. Ảnh: Nguyễn Đông.

Ông Tô Văn Hùng - Giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường cho biết, dù người dân sống quanh bãi rác phản ứng nhưng thành phố quyết tâm đặt Khu liên hợp xử lý chất thải rắn ở Khánh Sơn. Đối thoại mới đây không thành công vì người dân đưa ra yêu sách mà thành phố không thể đáp ứng.

"Các phương án đưa ra hiện nay là để giải quyết tổng thể bài toán về rác của thành phố. Với quy mô hiện tại là một triệu dân thì cách tốt nhất là nâng cấp bãi rác Khánh Sơn thành Khu liên hợp xử lý chất thải rắn", ông Hùng nói.

Lý giải việc tại sao không lựa chọn vị trí khác mà vẫn chọn bãi rác Khánh Sơn vốn đã tồn tại gần 30 năm và người dân nhiều lần phản ứng vì ô nhiễm, ông Hùng nói "thành phố cũng đã cân nhắc nhưng Khánh Sơn đang đáp ứng được các yêu cầu đề ra".

Theo ông, trước hết vì Khánh Sơn đã có trong quy hoạch là khu xử lý rác của Đà Nẵng; mọi điều kiện hạ tầng có thể đáp ứng ngay để kêu gọi doanh nghiệp đầu tư; bán kính phục vụ thu gom rác phù hợp cho toàn thành phố; hơn nữa nếu làm khu xử lý chất thải rắn thì "Khánh Sơn sẽ không còn là điểm nóng về ô nhiễm môi trường".

Lãnh đạo Sở Tài nguyên Môi trường Đà Nẵng thông tin thêm, thành phố còn có nhiều vị trí khác nhưng phải phù hợp quy hoạch. Trong tương lai khi dân số Đà Nẵng tăng lên 2-3 triệu dân thì "sẽ làm thêm khu xử lý rác chứ không chỉ đổ dồn về Khánh Sơn; còn trong bối cảnh đang có nhu cầu khẩn cấp thì phải lựa chọn phương án khả thi nhất".

Ngoài ra, Công ty cổ phần môi trường đô thị Việt Nam đã làm dự án đốt rác sinh hoạt phát điện ở Khánh Sơn; khi thành phố cho phép doanh nghiệp này tích hợp với dự án khu liên hợp xử lý chất thải rắn thì sẽ rút gọn được các thủ tục như phương thức đầu tư, đầu thầu...

"Gần 200 ngày nữa bãi rác Khánh Sơn sẽ quá tải và phải đóng cửa. Tuy nhiên thành phố không vì áp lực về mặt thời gian mà lựa chọn công nghệ không đảm bảo, yếu tố phát triển bền vững được đặt lên hàng đầu", ông Hùng khẳng định.

Bãi rác Khánh Sơn hiện đã quá tải. Ảnh: Nguyễn Đông.

Về năng lực doanh nghiệp, lãnh đạo ngành môi trường Đà Nẵng nói "công nghệ và nguồn lực của Công ty cổ phần môi trường đô thị Việt Nam sẽ được các sở ngành đánh giá, thậm chí nếu thuộc thẩm quyền cấp Bộ thì các cơ quan Trung ương sẽ xem xét, phê duyệt hồ sơ".

Ông Dương Thành Thị (nguyên Chủ tịch HĐND quận Liên Chiểu) xác nhận Đà Nẵng từng chủ trương "không di dời dân mà di dời bãi rác Khánh Sơn, thực hiện trước năm 2020".

Ông Thi cho hay, 28 năm trước, khi Đà Nẵng dời bãi rác từ Thanh Khê về Khánh Sơn thì đây là vùng hẻo lánh và dân cư chỉ khoảng 200 hộ. Lúc đó mỗi ngày Khánh Sơn chỉ tiếp nhận vài chục tấn rác, còn bây giờ trên 1.000 tấn rác mỗi ngày; khu vực xung quanh bãi rác này hiện đã có hàng nghìn hộ dân sinh sống.

"Khi tôi làm Chủ tịch UBND quận Liên Chiểu đã tham gia nhiều cuộc đối thoại với người dân. Việc di dời bãi rác Khánh Sơn là thông tin từng được công khai tại các cuộc họp HĐND Đà Nẵng.

Tuy nhiên đến nay thành phố thay đổi phương thức xử lý nên quyết định giữ lại bãi rác này", ông Thi nói.

Theo ông Thi, với bãi rác lộ thiên hiện nay thì công ty môi trường không thể nào xử lý hết mùi hôi, song nếu tới đây "thành phố đưa công nghệ vào, xây dựng khu xử lý chất thải rắn giúp làm sạch rác hàng ngày và đào số rác đã chôn lấp trước đây lên xử lý thì quá tốt".

Dù việc xử lý rác thải sinh hoạt ở Đà Nẵng sẽ được giải quyết theo hướng nào, ông Thi nhìn nhận, "đây là câu chuyện mà các bên liên quan đều bức xúc, do vậy chính quyền không nên chỉ gặp dân một lần mà cần đối thoại nhiều lần để tìm kiếm sự đồng thuận".

"Lâu nay người dân bức xúc với mùi hôi từ bãi rác, bây giờ thành phố dự kiến nâng cấp thành dự án đốt rác phát điện, bà con lại lo lắng khói và chất độc hại từ quá trình đốt rác. Đây là điều mà các sở ngành cần có phương án xử lý tốt thì mới thuyết phục được người dân", ông Thi nói thêm.

Sau nhiều lần đối thoại, môi trường ở bãi rác đã được cải thiện bằng việc phun chế phẩm, phủ bạt... và có camera giám sát. Ảnh: Nguyễn Đông.

Cũng trong sáng 9/7, tại phiên khai mạc kỳ họp HĐND TP, bà Đặng Thị Kim Liên - Chủ tịch Ủy ban MTTQ VN thành phố Đà Nẵng cho hay, cơ quan này

thống nhất với chủ trương nâng cấp, cải tạo bãi rác Khánh Sơn thành Khu liên hợp xử lý chất thải rắn "đảm bảo các tiêu chuẩn về xử lý chất thải hiện đại và khôi phục môi trường sạch tại khu vực".

Bà Liên nhấn mạnh, "việc triển khai dự án mang tính cấp thiết, nhưng phải chú ý đến khả năng ô nhiễm và các chất độc hại từ khói đốt rác và xử lý tro sau khi đốt".

MTTQ VN thành phố Đà Nẵng cũng cho rằng, chính quyền thành phố cần đặc biệt quan tâm đến vấn đề chuyển đổi nghề, bảo đảm cơ bản cuộc sống, thu nhập cho hơn 300 lao động đang nhặt rác tại bãi rác Khánh Sơn; khẩn trương di dời các hộ dân trong khoảng cách an toàn vệ sinh môi trường theo đúng quy định.

Khánh Sơn là bãi rác duy nhất của Đà Nẵng, bình quân mỗi ngày tiếp nhận 1.100 tấn rác sinh hoạt, chưa tính rác thải y tế và công nghiệp. Sau gần 30 năm tồn tại, đến nay bãi rác đã tiếp nhận 3,2 triệu tấn rác và chỉ còn chứa được gần 200 ngày nữa là quá tải.

Người dân Khánh Sơn đã nhiều lần chặn xe ra vào bãi rác để phản ứng. Chính quyền cũng nhiều lần đối thoại, hứa sẽ di dời bãi rác trước 2019, nhưng đến nay đang xin đất quốc phòng để tiếp tục mở rộng các hộc chứa rác. Tháng 5 vừa qua, thành phố rút lại kế hoạch này để làm Khu liên hợp xử lý chất thải rắn.

Ngày 6/7, UBND thành phố đối thoại với người dân để thông báo về chủ trương này. Tuy nhiên giữa người dân và chính quyền không tìm được tiếng nói chung. Hàng trăm người dân sau đó xuống đường chặn xe, khiến 1.700 tấn rác ùn ứ. Công an đã huy động lực lượng bảo vệ các xe chở rác, thông đường vào 9h30 sáng 8/7.