VKS: 10 ngày trước nghỉ hưu, ông Vũ Huy Hoàng ép Sabeco thoái vốn

Sáng 26/4, ngày thứ 4 xét xử vụ án sai phạm chuyển nhượng lô "đất vàng" hơn 6.000 m2 ở TP HCM cho tư nhân gây thiệt hại hơn 2.700 tỷ đồng, trong hai tiếng, đại diện VKSND Hà Nội đã đối đáp với quan điểm bào chữa của 10 bị cáo và luật sư.

Cựu bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng tiếp tục bị VKS xác định giữ vai trò chính trong vụ án, thực hiện hành vi xuyên suốt gây thiệt hại. Ông Hoàng là người đầu tiên phải chịu trách nhiệm về vốn nhà nước ở Sabeco với vai trò bộ trưởng. Bởi vậy, việc ông cho rằng đã giao thứ trưởng phụ trách việc này nên "không có trách nhiệm quản lý tài sản, vốn nhà nước ở Sabeco là không đúng", công tố viên nói.

Ba công tố viên đại diện VKS. Ảnh: TTXVN.

Năm 2012, ông Hoàng với tư cách là bộ trưởng, thành viên chính phủ đã tham gia ban hành nghị quyết về cấm doanh nghiệp nhà nước đầu tư ngoài ngành kinh doanh chính vì lý do suy thoái kinh tế. Đặc biệt là lĩnh vực kinh doanh bất động sản, tài chính. "Ông Hoàng thời đó tham gia xây dựng, ra văn bản nhưng lại vi phạm pháp luật", VKS nêu quan điểm buộc tội.

Theo VKS, sau khi nhà đầu tư đầu tiên của dự án xây cao ốc trên khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng (TP HCM) thất bại do thiếu năng lực tài chính, Sabeco đang lựa chọn chủ đầu tư mới thì ông Hoàng "đột nhiên xuất hiện". Ông chỉ đạo Sabeco khi chọn nhà đầu tư mới phải báo cáo để Bộ Công Thương quyết định. Điều này thể hiện sự chỉ đạo trực tiếp mang tính quyết định, "ép buộc cấp dưới thực hiện ý chí của mình". Bởi vậy, việc ông Hoàng khai không chỉ đạo là "không đúng".

Tiếp tục phản bác quan điểm bào chữa của ông Hoàng và luật sư, công tố viên cho hay sai phạm của ông Hoàng còn được xác định qua hành vi "duyệt giá cổ phần thấp hơn thực tế". Theo đó, khi chỉ còn 10 ngày là nghỉ hưu, ông Hoàng vẫn chủ trì cuộc họp và quyết định giá.

Sau khi Sabeco thực hiện các thủ tục, ông Hoàng lại yêu cầu thoái vốn cho tư nhân. VKS coi đây là sai phạm trực tiếp, là "mấu chốt phát sinh thiệt hại".

Ông Vũ Huy Hoàng tại toà. Ảnh: TTXVN.

Trước quan điểm bào chữa các bị cáo mỗi người thực hiện một phần việc, không có đồng phạm, VKS nói 10 bị cáo ở hai nhóm tội nhưng đều tiếp nhận ý chí của cấp trên để đồng loạt thực hiện hành vi trái pháp luật - "đó là đồng phạm".

Với 8 bị cáo là nguyên lãnh đạo UBND TP HCM, VKS cho rằng cựu phó chủ tịch Nguyễn Hữu Tín có vai trò chính. Sai phạm của ông Tín là đồng ý cho Sabeco Pearl (không phải doanh nghiệp nhà nước, chỉ là liên danh của Sabeco) thuê khu đất 6.080 m2 trong thời hạn 50 năm và thực hiện nghĩa vụ tài chính. Tuy nhiên để thực hiện hành vi này, ông Tín được các thuộc cấp tham mưu, đề xuất.

"Chúng tôi khẳng định hai quyết định của ông Tín là sai. Thời đó UBND TP HCM hoàn toàn có quyền thu hồi khu đất theo quy định để đưa ra đấu giá do Sabeco không có năng lực tài chính và kinh nghiệm để thực hiện dự án. Tuy nhiên nhóm lãnh đạo, cán bộ thành phố đã làm trái quy định", VKS nói.

Đồng tình với ý kiến của luật sư rằng các bị cáo thuộc UBND TP HCM mỗi người thực hiện một công việc ở các khâu nhất định, tuy nhiên đại diện VKS đánh giá các bị cáo "biết tham mưu cho Sabeco Pearl thuê đất là sai quy định nhưng vẫn cùng nhau thực hiện".

Với lời khai của các bị cáo ở Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Kế hoạch và Đầu tư rằng ông Tín chỉ đạo gây sức ép nên phải làm theo, công tố viên nói tại thời điểm phạm tội các bị cáo đã có chức vụ, tuổi trên 40.

"Chỉ đạo của cấp trên chỉ là hình thức, các bị cáo vẫn phải làm đúng theo pháp luật. Nếu chỉ cần làm theo những gì cấp trên bảo như các bị cáo khai thì tuyển học sinh cấp 3 vào các sở ban ngành để làm việc là xong. Hơn nữa, các bị cáo còn tham gia xây dựng các văn bản pháp luật về đất đai, giảng dạy về đất đai, vậy mà ra toà lại nói không biết gì. Điều này là vô căn cứ, ngụy biện", công tố viên lớn giọng nói.

Về quan điểm vụ án không có thiệt hại, VKS cho rằng đã tính thiệt hại theo hướng có lợi cho các bị cáo. Thời điểm khởi tố vụ án khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng có giá trị hơn 3.800 tỷ đồng. Sau khi trừ khoản tiền Sabeco đã nộp thực hiện nghĩa vụ tài chính và các khoản khác, thiệt hại trong vụ án là hơn 2.700 tỷ đồng.

Giải thích việc không đề nghị toà tuyên các bị cáo phải bồi thường thiệt hại, đại diện VKS nói vì trong bản luận tội đã yêu cầu UBND TP HCM huỷ các quyết định cho thuê đất, giao lại quyền quản lý sử dụng khu đất cho Nhà nước.

Đối đáp sau đó, nhiều luật sư cho rằng VKS tranh luận nhưng "không khác gì chắt lọc lại các quan điểm truy tố để trình bày". VKS trong hơn hai tiếng đối đáp "rất hay" song "dàn trải, không có nội dung".

Theo cáo buộc, Sabeco quản lý khu đất số 2-4-6 Hai Bà Trưng rộng 6.080 m2 được dùng để sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp, nộp tiền thuê đất hàng năm. Từ năm 2012 đến 2016, ông Hoàng yêu cầu cấp dưới chỉ đạo Sabeco dùng quyền sử dụng khu đất và tiền của Sabeco góp vốn với các doanh nghiệp tư nhân thành lập Sabeco Pearl để thực hiện dự án kinh doanh bất động sản.

Sau khi góp vốn và Sabeco thực hiện xong các thủ tục pháp lý, ông Hoàng không giao Sabeco thực hiện dự án đã được phê duyệt. Ngược lại, ông chỉ đạo thoái toàn bộ vốn góp (chuyển nhượng vốn) của Sabeco tại Sabeco Pearl cho doanh nghiệp tư nhân tham gia liên doanh để chuyển quyền sử dụng khu đất là tài sản Nhà nước sang tài sản tư nhân trái pháp luật, gây thiệt hại cho nhà nước hơn 2.700 tỷ đồng.

Các lãnh đạo, cán bộ thuộc UBND TP HCM đã tham mưu, đề xuất để ông Tín ký quyết định giao đất cho Sabeco Pearl trái quy định.

Với cáo buộc phạm tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí, ông Hoàng bị VKS đề nghị 10-11 năm tù, Phan Chí Dũng (cựu Vụ trưởng Công nghiệp nhẹ, Bộ Công Thương) 7-8 năm.

8 cựu cán bộ, lãnh đạo TP HCM bị VKS đề nghị thấp nhất 2-3 năm tù đến cao nhất là 5-6 năm cùng về tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai.

Phạm Dự

Cựu bộ trưởng Vũ Huy Hoàng không nhận trách nhiệm

6.080 m2 "đất vàng" vào tay tư nhân trong vụ án ông Vũ Huy Hoàng