Vợ cũ ông chủ Amazon cho đi hàng tỷ USD qua mail

Vào một buổi tối thứ hai của tháng 11, Dorri McWhorter, Giám đốc điều hành của Y.W.C.A. Metropolitan Chicago, nhận được điện thoại từ đại diện của bà MacKenzie Scott, vợ cũ Jeff Bezos. Bà Scott đã quyết định trao 9 triệu USD cho Tổ chức từ thiện hoạt động xóa bỏ phân biệt chủng tộc và bảo vệ quyền phụ nữ này.

Trong bối cảnh đại dịch và suy thoái kinh tế, đây là một năm khó khăn đối với Y.W.C.A., nơi điều hành đường dây nóng về giải cứu nạn nhân bị lạm dụng tình dục, tư vấn việc làm, thế chấp và các vấn đề khác cho phụ nữ. Tổ chức này đang cạn tiền. Bà McWhorter đã vui mừng đến rơi nước mắt khi nhận được cuộc gọi trên.

Bà Dorri McWhorter, Giám đốc điều hành của Y.W.C.A. Metropolitan Chicago, bật khóc khi nhận được điện thoại của nhóm từ thiện bà Scott. Ảnh: NYT.

Cảnh tượng tương tự diễn ra tại các tổ chức từ thiện trên toàn nước Mỹ. Nhóm của bà Scott gần đây đã gửi hàng trăm email đặc biệt đến các tổ chức từ thiện, thông báo cho họ về một "món quà" sắp nhận được. Cách làm đơn giản này của bà Scott khiến một số tổ chức nhận thư thậm chí còn tưởng bị lừa hoặc được đưa vào thùng thư rác. Bà McWhorter không phải là người nhận duy nhất bật khóc vì "món quà" ý nghĩa trong giai đoạn khủng hoảng này.

"Các tổ chức do phụ nữ lãnh đạo, đặc biệt là phụ nữ da đen có xu hướng nằm ở cuối bảng xếp hạng của các nhà từ thiện. Bà Scott đã công nhận rằng các tổ chức như chúng tôi đang làm rất tốt và giao chúng tôi quản lý số tiền đó", Bà McWhorter xúc động nói.

Trong vài tháng, bà Scott đã làm thay đổi cách từ thiện truyền thống vốn có của các tỷ phú Mỹ. Trong khi các tỷ phú từ thiện thông qua việc lập quỹ, có bộ máy lãnh đạo và trụ sở hoạt động do gia đình quản lý như Bloomberg Philanthropies và Bill and Melinda Gates Foundation, bà Scott không có trụ sở văn phòng nào hoặc thậm chí không có cả trang web. Bà chỉ có một "đội ngũ cố vấn" chứ không phải là một đội ngũ nhân viên toàn thời gian.

Bà Scott giải ngân số tiền khổng lồ trong năm qua một cách nhanh chóng và không ồn ào. Bà Scott đã chuyển trực tiếp số tiền từ thiện cho các tổ chức phi lợi nhuận mà bà muốn giúp đỡ. Các tổ chức được nhận gồm các đơn vị giáo dục dành cho người da đen, người nghèo, các ngân hàng thực phẩm, đơn vị chăm sóc sức khỏe người nghèo, tổ chức chống phân biệt chủng tộc, bình đẳng giới và hỗ trợ phụ nữ... Đến nay bà đã trao 6 tỷ USD cho gần 500 tổ chức từ thiện.

Bà MacKenzie Scott, vợ cũ Jeff Bezos. Ảnh: AP.

"Nếu bạn nhìn vào động cơ thúc đẩy phụ nữ tham gia hoạt động từ thiện so với nam giới thì đàn ông có nhiều cái tôi hơn, tính toán hơn, muốn nâng cao địa vị hơn khi từ thiện. Trong khi phụ nữ nói chung không thích tên của họ được treo trên các tòa nhà", Giáo sư Debra Mesch tại Viện Từ thiện Phụ nữ tại Đại học Indiana nhận định.

Hồi tháng 7, bà Scott từng tiết lộ cách bà từ thiện là "trao những món quà bất ngờ dựa vào sự tin tưởng hoàn toàn và không ràng buộc" khi ủng hộ 1,7 tỷ USD cho 116 tổ chức từ thiện.

"Không chỉ các tổ chức phi lợi nhuận bị thiếu vốn thường xuyên, họ còn bị chuyển hướng hoạt động của mình bằng cách đáp ứng yêu cầu báo cáo khắt khe mà các nhà tài trợ thường đặt ra cho họ", bà Scott viết trên blog cá nhân. Bà đồng thời nhấn mạnh việc trao từ thiện hoàn toàn dựa vào sự tin tưởng và không đưa ra yêu cầu hay chỉ tiêu bắt buộc nào.

Các tổ chức từ thiện rất hoan nghênh tính chất vô điều kiện của những "món quà" mà bà Scott đã trao. "Tâm lý tin tưởng đó là điều chúng tôi cần trong hoạt động từ thiện", Katie Carter, giám đốc điều hành của Pride Foundation ở Seattle, một tổ chức từ thiện L.G.B.T.Q. + (người đồng tính nam nữ, song tính, chuyển giới và có bản dạng giới khác biệt) đã nhận được khoản tài trợ 3 triệu USD từ bà Scott, cho biết.

Benjamin Soskis, nhà nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm Tổ chức Phi lợi nhuận và Từ thiện tại Viện Đô thị, cho hay nhiều nhà tài trợ lớn đã xem việc từ thiện như đầu tư mạo hiểm, tiếp cận và giám sát các hoạt động của những đơn vị nhận tiền một cách khắt khe. Tuy nhiên, bà Scott đã "phá vỡ quy tắc của hoạt động từ thiện truyền thống" đó và giúp định hướng thay đổi cách làm từ thiện.

Các chuyên gia về hoạt động từ thiện cho biết món quà gần 6 tỷ USD của bà Scott nằm trong số những món quà giá trị nhất từng được một nhà tài trợ trực tiếp trao cho các tổ chức từ thiện trong một năm. Điều này khác hẳn với việc một tỷ phú tặng hàng tỷ USD một lần cho một quỹ để giải ngân qua từng thập kỷ.

Việc bà Scott giải ngân 6 tỷ USD trong vòng 5 tháng (7 - 12/2020) cho thấy tốc độ từ thiện chậm chạp của những nhà từ thiện lớn khác, đặc biệt chồng cũ của bà, Jeff Bezos. Tỷ phú Bezos đã cam kết bỏ ra số tiền lớn làm từ thiện nhưng không coi đó là ưu tiên hàng đầu mà giải ngân nhỏ giọt thông qua quỹ từ thiện của bản thân.

Bà Scott từ chối bình luận về khoản từ thiện khổng lồ. Hiện bà thực hiện việc quyên góp của mình với Bridgep Group, một tổ chức phi lợi nhuận ở Boston chuyên tư vấn cho các tổ chức từ thiện, bao gồm cả những tổ chức của hai tỷ phú Bill Gates và Michael Bloomberg thành lập, cũng như quỹ Ford và Rockefeller.

Bà MacKenzie và Jeff Bezos thời còn là vợ chồng. Ảnh: NYT.

Phát ngôn viên của Bridgep cho biết họ "không có tư cách để chia sẻ chi tiết về các quy trình của khách hàng". Trong khi đó, bà Scott đã mô tả trong bài đăng trên Medium cách nhóm của bà sử dụng email, phỏng vấn qua điện thoại và hàng nghìn trang phân tích dữ liệu để chọn lọc 6.490 tổ chức từ thiện. Sau khi "nghiên cứu sâu hơn" 822 tổ chức trong số đó, bà và các cố vấn đã chọn 384 đơn vị để trao tặng 4,2 tỷ USD trong tháng 12 này.

"Thường thì sẽ không có những nhà từ thiện lớn nào lang thang khắp nơi để tìm cách cho đi hàng triệu USD một cách dễ dàng như vậy", Adam Zimmerman, chủ tịch và giám đốc điều hành của Craft3, công ty hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ ở Oregon và Washington, nói. "Email đầu tiên nhóm bà Scott gửi cho tôi đã bị chuyển vào mục thư rác", Adam nói và cho biết tổ chức của ông đã nhận được món quà 10 triệu USD từ bà Scott.

Bà Scott đã công bố tên của các tổ chức từ thiện được nhận quà, nhưng không tiết lộ số tiền mỗi tổ chức nhận được. Nếu bà Scott quyên góp thông qua một quỹ, bà sẽ phải công khai số tiền và người nhận các món quà. Dù bà không công khai, nhiều tổ chức sau khi nhận được quà đã tự nguyên công bố số tiền được ủng hộ và gửi lời cảm ơn bà.

Sau khi ly hôn với Jeff Bezos, bà Scott nhận được 4% số cổ phần của Amazon, lúc đó trị giá 38 tỷ USD vào tháng 7 năm ngoái. Hiện số cổ phần này có giá trị 62 tỷ USD, biến bà thành một trong những người giàu nhất thế giới. Sau ly hôn, bà không xuất hiện trước truyền thông, chỉ tích cực tham gia các hoạt động từ thiện, mong muốn chia sẻ với những người nghèo khó và bất hạnh.

Sơn Nam (Theo NYT)

Vợ cũ ông chủ Amazon thành phụ nữ giàu nhất thế giới Cổ phiếu Amazon liên tục tăng giúp khối tài sản của MacKenzie Scott lên 66 tỷ USD, vượt qua bà Francoise Bettencourt Meyers.