Có những người lên mạng đăng status kêu ca không khí Hà Nội ô nhiễm không thở nổi, rồi lại thản nhiên đốt cả đống vàng mã hoặc đốt rác trong khu dân cư.

Những ngày gần đây, bản đồ chất lượng không khí ở Hà Nội đỏ rực, thậm chí tím ngắt vào buổi sáng. Cư dân lướt qua bảng AQI luôn thấy cảnh báo “không lành mạnh”, “rất không tốt”, “nguy hại”, “nên hạn chế ra ngoài”… Những bức ảnh Hà Nội mịt mù vì sương lẫn khói bụi được dân mạng đăng tải cùng lời chia sẻ về cảm giác ngột ngạt và nỗi sợ “không khí độc như hút thuốc lá thụ động”…

Điều trớ trêu là nhiều người đang phải chịu khổ vì hít thở bầu không khí ô nhiễm ấy lại vẫn thản nhiên đốt rác ngay trong khu dân cư, đốt cả đống vàng mã giữa phố… cứ như thể bản thân họ và hành vi này hoàn toàn không liên quan đến chất lượng không khí tồi tệ xung quanh.

Họ đòi hỏi được hưởng bầu không khí sạch, nhưng lại không chịu thay đổi hành vi nhỏ nhất để ngăn tình trạng ô nhiễm nặng nề thêm; cứ như thể giữ môi trường trong lành là trách nhiệm của Nhà nước, của xã hội, còn bản thân chẳng có trách nhiệm gì. Họ phàn nàn về ô nhiễm như thể đó là họa từ trên trời rơi xuống, do “ai đó” gây ra, chứ không phải từ chính nếp sống, thói quen và sự dễ dãi của chính mình.

Những đám khói rác bốc lên khiến tình trạng ô nhiễm không khí ở Hà Nội thêm trầm trọng.

Những đám khói rác bốc lên khiến tình trạng ô nhiễm không khí ở Hà Nội thêm trầm trọng.

Có nhiều nguồn, nhiều tác nhân gây ô nhiễm ở thành phố, nhưng nếu mỗi người dân nhận thức được rằng, nếu chính mình bớt đi một hành vi xả khói độc, bầu không khí mình hít thở sẽ bớt đi một chút nặng nề. Điều chỉnh bản thân mình trước khi yêu cầu cả xã hội phải thay đổi mới là cách nhanh chóng, dễ dàng nhất. Nên bắt đầu cải tạo chất lượng không khí môi trường sống bằng việc nhận thức rõ hành vi nào của mình có thể phát sinh chất độc hại để dừng lại.

Thói quen khiến nhiều khi chúng ta không nhận ra tác hại của những việc mình làm, nhưng trong những ngày người Hà Nội khó thở, cay mắt vì không khí bẩn này, hãy bảo nhau đừng đốt rác bừa bãi nữa mà tuân thủ quy trình xử lý. Việc đốt vàng mã liên quan đến tín ngưỡng, nếu bạn nhất định duy trì thì hãy đảm bảo tính tượng trưng của nghi lễ, đốt ít thôi, đừng khiến khói và tàn tro tung bay ở sân chung cư rồi ngay sau đó mở điện hoại xem AQI, thở dài chê Hà Nội ô nhiễm.

Cả thói quen đi lại cũng vậy. Hãy đi bộ và sử dụng phương tiện công cộng nhiều hơn, đừng chỉ vài trăm mét cũng lấy xe máy ra đi, bạn bè hẹn nhau uống cốc cà phê cũng mỗi người một xe hơi dù chẳng xa xôi gì. Chiếc xe nhà mình xả khói đen sì nếu không sửa hay thay mới thì đừng chạy nữa…

Điều này nói ra thì dễ, nhưng chưa nhiều người làm được vì kiểu suy nghĩ “thiên hạ đều thế cả, mỗi mình ý thức thì tác dụng gì”… Nếu bạn nằm trong số đó, đừng chê Hà Nội ô nhiễm như một người phán xét nữa, vì không khí bẩn cũng là do bạn.

Trong việc tìm giải pháp chống ô nhiễm và chỉ đạo, tổ chức thực hiện, chính quyền, cơ quan chức năng có trách nhiệm lớn nhất; nhưng nghĩa vụ cứu bầu không khí lại thuộc về mỗi người dân. Mình xả khói độc thì chính mình sẽ hít phải, mối liên hệ nhân quả ấy chẳng có cách nào xóa bỏ, dù than vãn, chê trách hay quy lỗi cho ai khác cũng vô nghĩa.

Muốn được hít thở không khí sạch, phải bắt đầu từ việc ngừng tự cho mình cái quyền làm bẩn.

Nguyễn Hòa / VTC News