Xuất ngoại khảo sát buýt nhanh BRT: Cách báo cáo "lạ" vì...

Nếu các chuyến đi nước ngoài được tổ chức thực hiện với đúng đối tượng, đúng mục tiêu, đối tác lại chân thành thì sẽ rất hiệu quả.

Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã công bố kết luận thanh tra chỉ ra nhiều sai phạm tại dự án buýt nhanh BRT Hà Nội, gây lãng phí ngân sách nhà nước hàng chục tỷ đồng.

Theo thông tin được đăng tải trên báo chí, một trong những nội dung đáng chú ý mà TTCP chỉ ra trong kết luận đó là, để thực hiện hệ thống xe buýt nhanh BRT, UBND TP Hà Nội tổ chức ba đoàn đi nghiên cứu, khảo sát mô hình này tại Brazil, Colombia, Ecuado, Indonesia (năm 2004; 2009; 2014). Tuy nhiên, một đoàn không có báo cáo kết quả, 2 đoàn có báo cáo nhưng lại không thể hiện nội dung liên quan đến khảo sát.

Bên cạnh đó, các tổ được cử đi không có tài liệu để tham gia, đóng góp đối với việc lập dự án đầu tư, thiết kế, dự toán xe BRT. Do đó không đạt mục tiêu của việc khảo sát.

Chia sẻ với Đất Việt, PGS.TS Nguyễn Quang Toản, nguyên Chủ nhiệm bộ môn Đường bộ, Đại học GTVT Hà Nội không hề bất ngờ trước thông tin này bởi hiệu quả thấp, lãng phí của nhiều đoàn cán bộ đi nước ngoài với mục đích nghiên cứu, mở rộng tầm nhìn, học hỏi kinh nghiệm đã bị coi như \'chuyện thường thấy\'.

xuat ngoai khao sat buyt nhanh brt cach bao cao la vi

Có nhiều vi phạm, khuyết điểm trong dự án buýt nhanh BRT Hà Nội

"Dư luận hoàn toàn có quyền nghi ngờ rằng các đoàn đi nghiên cứu, khảo sát mô hình buýt nhanh BRT nói trên cưỡi ngựa xem hoa. Tuy nhiên, công bằng mà nói, cũng có thể các thành viên trong đoàn đã biết được nhiều thứ, không phải là không thu được gì. Dù gì dự án BRT cũng đã hình thành, việc không viết báo cáo chỉ là một thiếu sót về mặt tổ chức. Đó là chưa kể, trước đây việc viết báo cáo thu hoạch sau các chuyến đi khảo sát, nghiên cứu ở nước ngoài không phải là điều bắt buộc.

Lẽ ra cần phải có quy định rõ ràng: trước khi đi phải thiết kế kế hoạch, chương trình, nhân sự... ra sao, sau khi đi về phải có báo cáo trong đó phải có đánh giá cụ thể về kết quả chuyến đi, những vấn đề có thể vận dụng vào thực tiễn công tác và đề xuất những vấn đề cần rút kinh nghiệm của chuyến đi.

Thực tế, chúng ta cũng chưa có cơ chế để đánh giá chính xác được việc áp dụng các kiến thức học tập ở nước ngoài về như thế nào", PGS.TS Nguyễn Quang Toản chỉ rõ.

Vị chuyên gia giao thông cũng đặt nhiều câu hỏi về ba đoàn đi nghiên cứu, khảo sát mô hình buýt nhanh BRT ở nước ngoài do UBND TP Hà Nội tổ chức: thành phần của các đoàn gồm những ai? Bao nhiêu cán bộ chuyên môn, bao nhiêu cán bộ quản lý ở các sở, văn phòng UBND TP...? Ai phải chịu trách nhiệm về những thiếu sót ở trên?

Nhân việc xuất ngoại nghiên cứu, khảo sát của ba đoàn cán bộ nói trên, PGS.TS Nguyễn Quang Toản lưu ý, không phải chuyến đi nước ngoài nào cũng kém hiệu quả.

Ông kể, năm 2016, ông có tham gia một đoàn công tác sang Mỹ. Chuyến đi chỉ kéo dài hơn 10 ngày nhưng ông đã thu hoạch được rất nhiều, "bằng mấy chục năm mình ở nhà" và giải đáp cho ông những điều ông trăn trở suốt nhiều năm.

"Sòng phẳng mà nói, việc đi học, nghiên cứu ở nước ngoài rất tốt nếu đúng đối tượng, đúng mục tiêu, đối tác chân thành. Hà Nội liệu đã làm được điều đó hay chưa?", ông nói.

Kết quả thanh tra dự án buýt nhanh BRT Hà Nội, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra nhiều vi phạm, khuyết điểm trong công tác khảo sát, đấu thầu, thi công…

Theo báo cáo của Sở GTVT về kết quả vận tải hành khách đối với tuyến xe buýt nhanh BRT 6 tháng đầu năm 2017, lượng khách bình quân đạt 39,9 người/lượt, mới chỉ đạt 44,3% so với công suất thiết kế là 90 người/lượt; lượng khách bình quân giờ cao điểm cũng chỉ đạt 75,4% công suất.

Như vậy, mặc dù được đầu tư với số tiền rất lớn nhưng dự án chưa đạt được hiệu quả như mong đợi, chưa đạt mục tiêu đề ra để hạn chế phương tiện cá nhân, giảm ùn tắc giao thông và từng bước nâng cao chất lượng môi trường của thành phố. Trách nhiệm đối với những sai phạm nêu trên thuộc UBND TP Hà Nội, Sở Giao thông vận tải, Ban QLDA, Tư vấn thiết kế, TTCP đánh giá.

TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Chủ tịch UBND TP Hà Nội chỉ đạo các đơn vị có liên quan rút kinh nghiệm, có biện pháp khắc phục tồn tại, bất cập trong quá trình đầu tư xây dựng, khai thác tuyến BRT.