Chỉ sau ba năm ra mắt, ChatGPT đã trở thành hiện tượng toàn cầu, định hình công việc, giáo dục và đời sống.
Kể từ khi chính thức ra mắt công khai vào ngày 30/11/2022 với phiên bản thử nghiệm dựa trên GPT‑3.5, ChatGPT nhanh chóng trở thành một hiện tượng công nghệ toàn cầu. Chỉ sau ba năm, công cụ này đạt khoảng 800 triệu người dùng mỗi tuần, hỗ trợ hơn 50 ngôn ngữ và mở rộng mạnh mẽ tại khắp các nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
Chỉ trong ba năm ngắn ngủi, ChatGPT đã tạo ra những thay đổi sâu rộng, định hình lại cách con người làm việc, học tập và giao tiếp trên toàn thế giới. Những ví dụ dưới đây chỉ là một phần trong tác động sâu rộng mà ChatGPT đã tạo ra.
Theo bảng xếp hạng thương hiệu toàn cầu năm 2025, ChatGPT lần đầu góp mặt ở vị trí thứ 60. (Nguồn: OpenAI)
Công việc
Ngay từ đầu, các chuyên gia đã dự đoán AI sẽ gây ra làn sóng mất việc. Đến năm 2023, những ngành nghề đầu tiên chịu ảnh hưởng gồm họa sĩ minh họa, lập trình web, biên dịch viên và cộng tác viên tự do. Tuy nhiên, ChatGPT cũng được ứng dụng tích cực: Ngành điện ảnh Indonesia dùng để viết kịch bản, nông dân Malawi nhận tư vấn bằng ngôn ngữ địa phương và tại Colombia, 85% thẩm phán sử dụng ChatGPT hoặc Microsoft Copilot để xử lý vụ án nhanh hơn.
Bầu cử
Năm 2024, khi hơn 2 tỷ người tại 50 quốc gia đi bỏ phiếu, ChatGPT được dùng trong chiến dịch tiếp cận cử tri vượt qua rào cản ngôn ngữ. Tại Ấn Độ, các công ty AI kiếm hàng triệu đô la từ nội dung bầu cử. Tuy nhiên, ở Ghana, hơn 170 tài khoản giả mạo đã dùng ChatGPT để can thiệp vào bầu cử tổng thống. Công cụ này cho thấy sức mạnh trong việc định hình câu chuyện và tác động đến cử tri, từ meme hài hước đến thông tin sai lệch.
Chăm sóc sức khỏe
ChatGPT được sử dụng rộng rãi cho các truy vấn sức khỏe. Tại Hàn Quốc, robot hình búp bê tích hợp ChatGPT trở thành bạn đồng hành cho người cao tuổi, có thể trò chuyện, nhắc uống thuốc và gửi cảnh báo khẩn cấp.
Giáo dục
Trí tuệ nhân tạo (AI) đang dần len lỏi vào lớp học. (Nguồn: Getty Images)
Nhiều trường học đã tích hợp ChatGPT vào chương trình giảng dạy. Ở Ấn Độ, học sinh dùng AI để nghiên cứu và thảo luận trong lớp. Tại Mali, phần mềm giúp dịch tài liệu sang ngôn ngữ địa phương, hỗ trợ học sinh duy trì việc học. Châu Phi chứng kiến sự bùng nổ các startup đào tạo AI với khóa học trực tuyến và hackathon. Ngược lại, Hàn Quốc phải dừng chương trình học AI sau bốn tháng vì lo ngại về độ chính xác, bảo mật dữ liệu và khối lượng công việc tăng cao.
Ngôn ngữ
ChatGPT hoạt động tốt với tiếng Anh, Tây Ban Nha, Nhật Bản nhưng gặp khó khăn với tiếng Bengal, Swahili hay Urdu. Các thử nghiệm cho thấy nhiều lỗi nghiêm trọng như từ ngữ bịa đặt và câu trả lời vô nghĩa. Điều này thúc đẩy các cộng đồng phát triển mô hình riêng: Philippines với ITanong, Chile với Latam-GPT, Nigeria với Awarri, và một số startup ở Mông Cổ. Những nỗ lực này nhằm tăng cường sự hiện diện cho ngôn ngữ hiếm và giảm phụ thuộc vào ChatGPT.
Trung Quốc
ChatGPT chưa chính thức có mặt tại Trung Quốc, nhưng người dùng vẫn truy cập qua VPN hoặc số điện thoại nước ngoài. Một số nhà phát triển tích hợp API ChatGPT vào sản phẩm để hỗ trợ viết báo cáo và tư vấn. Song song, Trung Quốc phát triển các mô hình nội địa như Qwen và DeepSeek. Đặc biệt, DeepSeek ra mắt đầu năm 2025 với hiệu suất ngang ngửa đối thủ phương Tây nhưng chi phí thấp hơn, nhanh chóng được các công ty ô tô và thiết bị gia dụng tích hợp.
Hạn chế và nguy hại
Những ứng dụng cung cấp chatbot AI đang trở thành "bạn đồng hành" trong cuộc sống của con người, những cũng tiềm ẩn nhiều nguy hại. (Nguồn: Getty Images)
Bên cạnh những thành tựu, ChatGPT cũng gây ra nhiều tranh cãi và hệ lụy. Năm 2025, OpenAI phải đối mặt với các vụ kiện cáo liên quan đến cái chết của một số người trẻ tuổi, trong đó có trường hợp Adam Raine, 16 tuổi, khi gia đình nộp đơn kiện cho rằng ChatGPT đã đóng vai trò như một “huấn luyện viên tự tử”. Dù OpenAI phủ nhận trách nhiệm và khẳng định chatbot nhiều lần khuyến khích nạn nhân tìm kiếm sự trợ giúp, vụ việc vẫn làm dấy lên lo ngại về nguy cơ AI bị lạm dụng trong các tình huống nhạy cảm về sức khỏe tâm thần.
Tuy nhiên, bên cạnh việc mang đến những tiến bộ công nghệ mang tính cách mạng, nhiều chuyên gia cũng cảnh báo ChatGPT tiềm ẩn nguy cơ, rủi ro khác như bảo mật, dữ liệu cá nhân, thông tin sai lệch và các vấn đề về đạo đức khác.
