Trong khi Ukraine vẫn đang chờ đợi F-16, có vẻ UAV hiện đại nhất của Nga đã lần đầu tiên xuất trận ở khu vực Sumy, Ukraine.

Theo EurAsian Times, Nga có thể đã bắt đầu vận hành máy bay không người lái tàng hình hạng nặng S-70 Okhotnik của mình trên chiến trường Ukraine. Phỏng đoán này dựa trên những bức ảnh chụp được trên bầu trời Ukraine do một số kênh Telegram của Ukraine công bố. Truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ là nơi đầu tiên đưa tin về việc sử dụng máy bay không người lái ở khu vực Sumy.

Máy bay không người lái được cho là đã tấn công các cơ sở quân sự của Lực lượng Vũ trang Ukraine (AFU) ở khu vực Sumy. Chiều 27/6, truyền thông Ukraine cũng đưa tin xác nhận có các vụ nổ xảy ra ở Sumy và Kremenchuk, vùng Poltava.

Một bức ảnh chụp được chiếc máy bay không người lái bay trên lãnh thổ Ukraine, được đăng trên kênh Mash Telegram phù hợp với hình dạng và kích thước của UAV Okhotnik (Thợ săn).

Tháng 6/2022, tRIA Novosti đưa tin, S-70B Okhotnik đã tiến hành vụ phóng thử đầu tiên các loại đạn dẫn đường chính xác (PGM) nhằm vào các mục tiêu mặt đất vào ngày 28/5/2022. Máy bay không người lái này đã sử dụng tên lửa không đối đất được phát triển cho máy bay Su-57.

Còn tờ Janes nhận định, đây có thể tên lửa hành trình dự phòng Kh-59Mk2, một phiên bản nâng cấp của tên lửa chiến thuật hạng nặng dòng Kh-59 được đưa vào trang bị từ đầu những năm 1980.

Vẫn chưa rõ về phạm vi tấn công và tải trọng của Kh-59Mk2, nhưng một số báo cáo cho biết nó có khả năng tiếp cận mục tiêu cách xa khoảng 250 km và mang theo đầu đạn nặng 230 kg. Mô-đun của Kh-59Mk2 được thiết kế để có thể thay đổi nhiều cấu hình, chẳng hạn như bổ sung thêm các phần nhiên liệu lớn hơn, hoặc lắp ráp các phần đầu đạn nhỏ hơn.

Trước đó vào tháng 2/2020, trang tin Izvestia cũng đưa tin bom lượn Grom (Thunder) 9-A-7759 đã được tích hợp với Okhotnik. Máy bay không người lái có thể mang theo bốn Grom trong khoang chứa bom bên trong.

Hiện tại Bộ Quốc phòng Nga chưa đưa ra bình luận nào về sự xuất hiện của chiếc UAV Okhotnik như trên.

Hình ảnh được cho là của UAV S-70 Okhotnik ở Ukraine.

Hình ảnh được cho là của UAV S-70 Okhotnik ở Ukraine.

Tính khả dụng của UAV S-70 Okhotnik

Các chuyên gia quân sự cho biết, hiện có hai nguyên mẫu Okhotnik của Nga đang trong quá trình bay thử nghiệm, đồng thời hai nguyên mẫu khác đang được chế tạo và dần hoàn thiện. Nguyên mẫu đầu tiên không tàng hình, nổi bật với có ống xả hình tròn đã cất cánh lần đầu tiên vào ngày 3/8/2019.

Vào tháng 2/2021, một nguồn tin từ tổ hợp công nghiệp quân sự Nga nói với RIA Novosti rằng, Nhà máy Hàng không Novosibirsk Chkalov (NAZ) đang chế tạo thêm ba nguyên mẫu của máy bay không người lái hạng nặng S-70 Okhotnik.

“NAZ đang chế tạo thêm 3 nguyên mẫu của UAV S-70 – chiếc thứ hai, thứ ba và thứ tư. Theo kế hoạch, chúng sẽ cùng tiến hành các chuyến bay thử nghiệm vào năm 2022-2023”, nguồn tin cho biết.

Nguyên mẫu thứ hai kết hợp các tinh chỉnh đối với thiết kế khí động học và thiết bị điện tử dựa trên kinh nghiệm vận hành với chiếc Okhotnik đầu tiên. “Máy bay không người lái Okhotnik thứ ba và thứ tư sẽ hoàn hảo hơn và phù hợp với yêu cầu sản xuất của nhà máy”, nguồn tin cho biết.

Vào ngày 14/12/2021, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nga Alexei Krivoruchko đã nói với kênh truyền hình Russia-24 rằng, một hợp đồng nối tiếp cung cấp S-70 “Okhotnik” sẽ được ký kết trong vòng 6 tháng. Một trung tâm điều khiển đặc biệt đang được thành lập cho máy bay không người lái này.

Chuyến bay thử nghiệm của nguyên mẫu thứ hai bắt đầu vào mùa hè tháng 7/2022. Nga có thể đang triển khai hai chiếc máy bay không người lái Okhotnik. Ngoài ra, hai nguyên mẫu bổ sung được chế tạo từ năm 2021 có thể sẽ sớm ra mắt, thậm chí có khả năng chúng đã được triển khai hoạt động.

Máy bay không người lái tàng hình S-70 Okhotnik-B của Nga.

Máy bay không người lái tàng hình S-70 Okhotnik-B của Nga. 

Tổ hợp Su-57, S-70

Các quan chức Nga thường xuyên nói Okhotnik có thể hoạt động dưới sự điều khiển của phi công lái máy bay chiến đấu Su-57.

“Những máy bay Su-57 và máy bay không người lái Okhotnik không chỉ có thể tương tác với nhau mà có thể phối hợp trong nhiều kiểu đội hình chiến đấu khác nhau”, Andrey Yelchaninov, Phó chủ tịch thứ nhất của Ủy ban Công nghiệp - Quân sự Nga, cho biết vào tháng 4/2021.

Máy bay chiến đấu tàng hình có người lái Su-57 và máy bay không người lái tàng hình hạng nặng S-70 khác nhau, nhưng có thiết kế khí động học bổ sung cho nhau.

Su-57 được thiết kế và phát triển để giải quyết mối đe dọa từ các máy bay chiến đấu tàng hình như F-22 Raptor và F-35 của Mỹ. Su-57 được phát triển để có khả năng thâm nhập và trinh sát trong không phận đối phương mà không bị phát hiện.

Không giống như các máy bay chiến đấu của Mỹ, Su-57 thiếu tính năng tàng hình tần số vô tuyến cần thiết để xâm nhập không phận đối phương. Su-57 có khả năng tàng hình nhưng khả năng không tốt như các tiêm kích tàng hình của Mỹ. Tuy nhiên, bằng cách sử dụng kết hợp khả năng tàng hình và bộ cảm biến tiên tiến, Su-57 có thể phát hiện và đủ sức giao tranh với hai máy bay chiến đấu tàng hình của Mỹ.

Trái ngược với Su-57, Okhotnik có các đặc tính tàng hình tuyệt vời, tạo hình của máy bay khiến nó khó có thể quan sát được bằng tần số vô tuyến thấp và triệt tiêu tín hiệu hồng ngoại, tương đương với các tính năng của F-22 và F-35. Với trọng lượng từ 20 đến 25 tấn, Okhotnik cũng có thể mang theo một lượng vũ khí lớn.

Okhotnik có thể xâm nhập không phận đối phương mà không bị phát hiện và có khả năng tấn công các mục tiêu quan trọng của kẻ thù. Tuy nhiên, Okhotnik không thể tự vệ nếu bị máy bay chiến đấu có người lái của đối phương phục kích. Nếu hoạt động cùng nhau, Su-57 và Okhotnik sẽ có khả năng và linh hoạt hơn trong vai trò tấn công.

Tiêm kích Su-57.

Tiêm kích Su-57.

Điều khiến Okhotnik trở nên rất khó khăn đối với Ukraine là do các hệ thống radar và phòng không (AD) của phương Tây cung cấp không đủ tốt để đối phó với các mục tiêu tàng hình như các hệ thống radar và AD của Nga.

Storm Shadow của Anh là tên lửa hành trình tàng hình, bay nhanh và có kích thước nhỏ. Trong khi đó, các radar của Nga vẫn có thể phát hiện ra và bắn hạ nó mặc dù tín hiệu radar của tên lửa rất thấp. 

Hoạt động dưới sự điều khiển của máy bay chiến đấu Su-57, Okhotnik có thể hiệu quả hơn nhiều so với tên lửa hành trình trong việc tấn công các mục tiêu nằm sâu phía sau chiến tuyến của kẻ thù.

Dựa trên các tin tình báo, Bộ Quốc phòng Nga đã lên kế hoạch thành lập một đội Okhotniks ở các quân khu phía tây và phía nam vào năm 2024.

Rất có thể Nga có thể đã triển khai máy bay không người lái Okhotnik hoạt động ở Ukraine. Điều này được cho là hợp lý vì Nga làm như vậy để thu thập thông tin tình báo và tích lũy kinh nghiệm tác chiến cho chiếc UAV này.

Máy bay không người lái trong bức ảnh được công bố có ống xả hình tròn, điều đó có nghĩa đây là nguyên mẫu đầu tiên. Việc sử dụng nguyên mẫu đầu tiên cũng sẽ hợp lý bởi nó đã được thử nghiệm bay từ năm 2019, nguyên mẫu này đã hoàn toàn sẵn sàng chiến đấu.

Ngoài ra, việc mất nguyên mẫu đầu tiên cũng sẽ không ảnh hưởng đến bí mật thương mại hoặc làm chậm chương trình phát triển giống như việc mất nguyên mẫu thứ hai vì đây chỉ là bản thiết kế lần đầu.

Nguyên mẫu đầu tiên khó có thể hoạt động hiệu quả và chặt chẽ với Su-57. Bộ liên lạc, phần cứng máy tính và phần mềm cần thiết cho các hoạt động liên kết với Su-57 rất có thể mới chỉ được cài đặt và thử nghiệm trên nguyên mẫu thứ hai.

Nếu Okhotnik chứng minh được khả năng xâm nhập không phận Ukraine mà không bị phát hiện, Nga có thể đẩy nhanh quá trình sản xuất hàng loạt loại máy bay không người lái này.

LÊ HƯNG / VTC News