Vaccine ung thư của Nga hoạt động theo công nghệ mRNA - cùng cơ chế của loại vaccine chống lại COVID-19.

Theo TASS, Nga đã phát triển được vaccine chống ung thư và dự kiến đưa vào lưu hành rộng rãi đầu năm 2025. Vaccine sẽ được phân phối miễn phí cho bệnh nhân.

Theo Tổng giám đốc Trung tâm nghiên cứu y học X quang thuộc Bộ Y tế Nga Andrey Kaprin, vaccine này được phát triển với sự hợp tác của một số trung tâm nghiên cứu.

Trước đó, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu dịch tễ học và vi sinh vật quốc gia Gamaleya Alexander Gintsburg nói với TASS rằng các thử nghiệm tiền lâm sàng đã chỉ ra vaccine có tác dụng ngăn chặn sự phát triển của khối u và di căn tiềm ẩn.

Hồi tháng 2, Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng bình luận về việc nước này “tiến rất gần đến việc tạo ra cái gọi là vaccine ung thư và thuốc điều hòa miễn dịch thế hệ mới".

Nga sẽ cung cấp vaccine ung thư miễn phí cho người dân. (Ảnh minh họa)

Nga sẽ cung cấp vaccine ung thư miễn phí cho người dân. (Ảnh minh họa)

Cơ chế hoạt động

Ông Dmitry Shcherbakov, Giám đốc Viện nghiên cứu Y học sinh học tại Đại học bang Altai, Nga bình luận về các loại vaccine khác nhau và cơ chế hoạt động của vaccine mRNA.

Thực tế, đã có những vaccine ung thư được sử dụng thành công, ví dụ là các loại vaccine chống HPV, loại virus kích hoạt sự phát triển của ung thư cổ tử cung, nguyên nhân gây tử vong liên quan đến ung thư đứng thứ hai ở phụ nữ.

Các nhà khoa học đang nghiên cứu vaccine ung thư trên hai hướng khác nhau. Loại thứ nhất là vaccine dựa trên virus oncolytic (virus tiêu diệt tế bào ung thư) không gây bệnh và loại thứ hai là vaccine mRNA.

 

Loại dựa trên virus oncolytic không phải là vaccine theo nghĩa đen. Nó được phân loại là liệu pháp. Không giống như vaccine, nhằm mục đích ngăn ngừa bệnh tật, virus tiêu diệt ung thư được thiết kế để điều trị bằng cách tiêu diệt trực tiếp các tế bào ung thư. Đây là loại thuốc có tác dụng trực tiếp lên khối u, giống như hóa trị.

Đối với vaccine mRNA, loại mà Nga đang phát triển, nó có tác dụng trong cả phòng ngừa và điều trị. Vaccine hoạt động bằng cơ chế mã hóa chuỗi protein của kháng nguyên ung thư trong mRNA, đưa mRNA này vào cơ thể để các kháng nguyên này được sinh ra trong cơ thể và buộc hệ thống miễn dịch phải tấn công chúng. Phương pháp điều trị này có thể không hiệu quả đối với tất cả các loại ung thư, vì cần kháng nguyên cụ thể liên quan đến các căn bệnh có thể có cấu trúc khác nhau. 

Chống lại nhiều loại ung thư

Theo Interfax đưa tin hồi tháng 7, ông Gintsburg từng nói một loại vaccine ung thư đang được phát triển sẽ chủ yếu được tạo ra để chống lại các loại ung thư không có phương pháp điều trị thỏa đáng. Đến nay, Nga chính thức công bố về loại vaccine ung thư được tạo ra từ công nghệ vaccine mRNA.

"Công nghệ này (mRNA) mang tính phổ quát, nhằm tạo ra loại vaccine được cá nhân hóa không chỉ chống lại mọi loại ung thư mà còn cho mọi cá nhân. Nhưng trước hết, chúng ta sẽ tạo ra loại vaccine chống lại các loại ung thư hiện không có phương pháp điều trị thỏa đáng", ông Gintsburg nói.

Ông cho biết những loại này bao gồm ung thư hắc tố, ung thư phổi không tế bào nhỏ (loại ung thư phổi phổ biến nhất), ung thư tuyến tụy, một số loại ung thư thận và "có thể là một số loại ung thư khác".

Một số quốc gia và công ty trên toàn thế giới cũng đang nghiên cứu vaccine ung thư dựa trên công nghệ mRNA và các công nghệ khác. Năm ngoái, chính phủ Anh ký một thỏa thuận với BioNTech có trụ sở tại Đức để triển khai các thử nghiệm lâm sàng cung cấp "phương pháp điều trị ung thư được cá nhân hóa", với mục tiêu tiếp cận 10.000 bệnh nhân vào năm 2030.

Các công ty dược phẩm Moderna và Merck & Co phát triển một loại vaccine ung thư thử nghiệm. Một nghiên cứu giai đoạn giữa cho thấy sau ba năm điều trị, loại vaccine này giảm một nửa nguy cơ tái phát hoặc tử vong do ung thư hắc tố - loại ung thư da nguy hiểm nhất.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, hiện có sáu loại vaccine được cấp phép chống lại virus papilloma ở người (HPV) gây ra nhiều loại ung thư, bao gồm ung thư cổ tử cung, cũng như vaccine chống viêm gan B (HBV), có thể dẫn đến ung thư gan.

Trong đại dịch COVID-19, Nga đã phát triển vaccine Sputnik V của riêng mình để chống lại đại dịch và bán cho một số quốc gia. Ông Putin cũng tuyên bố dùng Sputnik.

https://vtcnews.vn/cach-vaccine-ung-thu-cua-nga-hoat-dong-tren-co-the-nguoi-ar913991.html

Phương Anh / VTC News