Một loạt sai lầm trong đợt tập trận trước thềm chiến dịch Normandy khiến phe Đồng minh phải trả giá đắt. 

cuoc tap tran tham hoa khien 800 linh my thiet mang trong the chien ii vnexpress
Lính Mỹ tham gia đợt diễn tập Tiger. Ảnh: War History.

Ngày 28/4/1944, phe Đồng minh tổ chức cuộc tập trận mang tên Tiger nhằm chuẩn bị cho cuộc đổ bộ Normandy. Tuy nhiên, hàng loạt sự cố xảy ra đã biến cuộc tập trận trở thành thảm họa cướp đi sinh mạng của gần 800 lính Mỹ, theo BBC.

Hàng chục nghìn lính Mỹ từ đầu năm 1944 đã được triển khai tới nhiều ngôi làng ở quận Devon, miền nam nước Anh, để chuẩn bị cho cuộc tập trận nhằm mô phỏng sát thực tế nhất có thể cuộc đổ bộ vào bãi biển Normandy, Pháp.

Bãi biển Slapton Sands là địa điểm lý tưởng cho cuộc tập trận, bởi nó có bãi sỏi, vùng biển nông và các vách đá giống với địa hình dự kiến đổ bộ ở Normady. Hàng loạt lô cốt bằng bê tông được xây dựng trên bãi biển để làm mục tiêu cho các đơn vị bộ binh Đồng minh thực hành tấn công.

Tuy nhiên, thảm họa đã bắt đầu từ đêm trước khi cuộc tập trận diễn ra. Đêm 27/4, biên đội hộ tống T-4 gồm 8 tàu đổ bộ được lệnh di chuyển đến Vịnh Lyme để chuẩn bị cho cuộc tập trận. Tuy nhiên, một đội tàu phóng lôi Đức phát hiện thấy mật độ liên lạc vô tuyến dày đặc ở khu vực này nên kéo tới để tìm hiểu và phát hiện biên đội tàu Đồng minh.

Biên đội T-4 lẽ ra có hai tàu chiến hộ tống, nhưng một tàu chiến Anh phải về cảng sửa chữa, nên chỉ còn lại một tàu bảo vệ.

Do lỗi đánh máy, Anh và Mỹ sử dụng tần số liên lạc vô tuyến khác nhau, dẫn tới việc không thể phối hợp và không biết tàu phóng lôi Đức đang tiếp cận. Một số khẩu đội pháo bờ biển nắm được thông tin về đội tàu Đức, nhưng nhận lệnh án binh bất động để tránh lộ vị trí.

Các tàu phóng lôi Đức bất ngờ tập kích, khiến lính Mỹ không kịp thả xuồng cứu hộ, làm 424 trong tổng số 496 lính trên 8 tàu đổ bộ thiệt mạng. Sau khi tàu Đức phóng ngư lôi, các chỉ huy Đồng minh ra lệnh cho biên đội T-4 phân tán lực lượng để tránh thương vong. Quyết định này là án tử đối với những binh lính đã nhảy xuống nước, khiến nhiều người chết rét trong vùng nước lạnh giá.

cuoc tap tran tham hoa khien 800 linh my thiet mang trong the chien ii vnexpress
Biên đội tàu đổ bộ Mỹ bị tàu phóng lôi Đức tấn công khi đang trên đường tới tham gia cuộc tập trận. Đồ họa: BBC.

Một nguyên nhân khác gây thương vong lớn là binh sĩ mặc áo phao sai cách. Thay vì mặc dưới nách, họ lại quấn phao quanh thắt lưng. Khi nhảy xuống nước, áo phao bị lật ngược, khiến đầu binh sĩ chìm dưới nước mà không có cách nào để nổi lên.

Sau sự cố này, cuộc đổ bộ Normandy gần như bị hủy do 10 sĩ quan cấp cao mang áo phao có dòng chữ BIGOT, ký hiệu cấp độ an ninh trên cả tối mật,

trên biên đội T-4 mất tích dưới biển. Đây là những người nắm rõ kế hoạch đổ bộ, việc họ mất tích có thể gây nguy hại cho chiến dịch Normandy. Tuy nhiên, quân Đồng minh sau đó tìm thấy thi thể của 10 sĩ quan này, nên chiến dịch Normandy vẫn được tiến hành theo kế hoạch.

Hôm sau, cuộc tập trận Tiger vẫn diễn ra. Tướng Dwight D. Eisenhower, tổng chỉ huy phe Đồng minh, muốn cuộc tập trận diễn ra bí mật như thật nên toàn bộ các lực lượng tham gia tập trận được yêu cầu sử dụng đạn thật, thay vì đạn mã tử như diễn tập thông thường. Để binh sĩ làm quen với áp lực khi chiến đấu dưới làn hỏa lực, các khẩu đội pháo sẽ khai hỏa trực tiếp lên bờ biển.

Tuy nhiên, thay vì giúp binh sĩ Đồng minh trải nghiệm điều kiện sát thực tế chiến đấu, lực lượng quân xanh đóng vai lính Đức đã bắn hạ đồng đội không thương tiếc. Jim Cory, một lính công binh Anh, cho biết nhiều binh sĩ bị bắn gục trên bờ biển cho đến khi thương vong lên đến 150 người.

Nhiều thương vong của lính Đồng minh còn đến từ lỗi trong hệ thống tin liên lạc. Trước cuộc đổ bộ, hải quân Mỹ dự kiến nã pháo vào phía trước đội hình đổ bộ. Tuy nhiên, do trục trặc trong liên lạc, đô đốc Don P. Moon của hải quân Mỹ đã hoãn khai hỏa trong suốt một giờ. Khi đợt đổ bộ thứ hai diễn ra, các đơn vị lính Mỹ tiến vào bờ biển đã trúng toàn bộ loạt pháo và hứng chịu thương vong lớn.

Tổng số thương vong của lính Mỹ trong cuộc tập trận Tiger là 749 người, cao hơn số thương vong khi đổ bộ lên bờ biển Utah trong trận đánh Normandy. Đây là tổn thất nặng nề nhất của Mỹ sau đợt tấn công nhằm vào Trân Châu Cảng cuối năm 1941. Thiệt hại quá lớn khiến quan chức Mỹ ra lệnh giấu kín hoàn toàn thông tin về cuộc tập trận Tiger. Bất kỳ binh sĩ nào tiết lộ về cuộc tập trận đều có nguy cơ phải ra tòa án binh.

cuoc tap tran tham hoa khien 800 linh my thiet mang trong the chien ii vnexpress
Lực lượng Mỹ đổ bộ lên bờ biển mang mật danh Utah trong trận Normandy. Ảnh: War History.

Nhiều báo cáo cho thấy các ngôi mộ tập thể được đào ở vùng Devon để che dấu thảm họa đáng xấu hổ này. Tuy nhiên, phe Đồng minh cũng rút ra được bài học sau thảm họa. Tần số liên lạc vô tuyến được chuẩn hóa, binh sĩ được trang bị áo phao tốt hơn, các chỉ dẫn được truyền đạt cho xuồng nhỏ để cứu những người sống sót trên biển trong cuộc đổ bộ Normandy, thay vì bỏ mặc họ.

https://vnexpress.net/tin-tuc/the-gioi/quan-su/cuoc-tap-tran-tham-hoa-khien-800-linh-my-thiet-mang-trong-the-chien-ii-3637674.html