Sau gần 20 năm vận hành, đập Thảo Long (đập ngăn mặn lớn nhất Đông Nam Á) lộ rõ sự xuống cấp nhưng dự án sửa chữa cấp bách gần 350 tỷ đồng vẫn chưa được triển khai.
Thảo Long là công trình đập ngăn mặn được xây dựng ở hạ lưu sông Hương (phường Hoá Châu, TP Huế). Công trình được các chuyên gia đánh giá là đập ngăn mặn giữ ngọt lớn nhất Đông Nam Á và là đập thuỷ lợi trọng yếu của TP Huế.
Đập Thảo Long được khởi công xây dựng tháng 8/2001, do Ban Quản lý Đầu tư và Xây dựng thủy lợi 5, Bộ NN&PTNT) làm chủ đầu tư, với tổng kinh phí thực hiện 152 tỷ đồng. Đến năm 2008, công trình thủy lợi Thảo Long hoàn thành xây dựng, được đưa vào vận hành khai thác, kết hợp chức năng giao thông nối đôi bờ Bắc và Nam sông Hương.
Năm 2010, từ khi cầu Tam Giang vượt phá Tam Giang đưa vào vận hành, cầu Thảo Long thuộc công trình thủy lợi Thảo Long trở thành mạch nối quan trọng thông suốt toàn tuyến Quốc lộ 49B.
Ngoài yếu tố quan trọng về giao thông, đập Thảo Long có chức năng chính là ngăn mặn, giữ ngọt, góp phần điều tiết nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt cho vùng hạ du sông Hương. Tổng thể đập dài 571m, gồm 15 khoang cống với cửa van khẩu độ lớn 31,5m; hệ thống âu thuyền có hai cửa rộng 8m giúp đảm bảo giao thông thủy.
Đập Thảo Long còn phối hợp với các hồ chứa lớn trong vùng như Tả Trạch, Bình Điền để điều tiết dòng chảy, điều hòa mực nước trong mùa khô lẫn mùa mưa lũ.
Tuy nhiên, sau gần hai thập niên vận hành trong điều kiện khắc nghiệt, thường xuyên tiếp xúc với nước mặn, nhiều hạng mục của đập bộc lộ dấu hiệu xuống cấp.
Nhiều hạng mục bằng sắt rỉ sét. Hệ thống cửa van bằng thép CT3 bị ăn mòn, rỉ sét nặng
Thiết bị điện, điện tử ngoài trời, thiết bị thủy lực hư hỏng do tác động của thời tiết và môi trường.
Các sinh vật, bùn lắng bám đầy ở tấm ngăn nước
Theo UBND TP Huế, để khắc phục tình trạng trên, Bộ Nông nghiệp và Môi trường có quyết định phê duyệt điều chỉnh dự án sửa chữa cấp bách nhằm đảm bảo an toàn đập. Mức đầu tư cho đợt đại tu này là hơn 348 tỷ đồng từ nguồn ngân sách Trung ương.
Dự án đại tu dự kiến được khởi công vào tháng 10/2025. Thực hiện trong vòng 4 năm do Ban quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng công trình Nông nghiệp và phát triển nông thôn TP Huế làm chủ đầu tư.
