Theo đại biểu, đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam sẽ ngốn nhiều điện nên điện nền phải đầy đủ, ổn định, vì vậy phải thực hiện cùng lúc với dự án điện hạt nhân.
Sáng 13/11, Quốc hội thảo luận ở tổ về chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.
Đại biểu Nguyễn Trúc Anh (đoàn Hà Nội) nhận định, đường sắt Việt Nam đang phát triển rất chậm so với các nước trên thế giới.
Ông Trúc Anh cho rằng, cần phải nhìn vấn đề này thành một chương trình trọng điểm cấp quốc gia, chương trình nâng cấp ngành đường sắt và công nghiệp phụ trợ, và đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam là một dự án trong chương trình này.
"Đường sắt đô thị rất quan trọng. Tôi chưa hình dung trong vòng 30 năm tới, một hình thức vận tải nào có thể thay thế đường sắt đô thị, nhất là các đô thị trên một triệu dân", ông Trúc Anh nói.
"Bên cạnh đó, cần các cơ chế thí điểm đặc thù thì dự án này mới thành công", vị đại biểu nêu quan điểm.
Đại biểu Nguyễn Trúc Anh - Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội phát biểu. (Ảnh: quochoi.vn)
Song song với vấn đề này, ông Trúc Anh cho rằng phải đảm bảo an toàn năng lượng, tức là phải thực hiện vấn đề điện hạt nhân.
Theo đại biểu, đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam sẽ ngốn nhiều điện, vì vậy điện nền phải đầy đủ, ổn định. Hai dự án phải thực hiện cùng lúc.
"Phải nhìn đường sắt đô thị và vận tải lớn trong một chương trình tổng thể trong đó có cao tốc Bắc - Nam thì mới chuẩn. Tiền chúng ta không ngại, nếu chúng ta thành công và nội địa hóa được, hiệu quả lợi ích kinh tế mang lại còn lớn hơn rất nhiều", vị đại biểu nhìn nhận.
Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) cho rằng, dự án đường sắt tốc độ cao sẽ tạo ra sự kết nối, lan tỏa trong phát triển kinh tế - xã hội, tránh tình trạng như hiện nay chỉ tập trung vào một số tỉnh, thành phố lớn theo chiều dọc đất nước.
Về phương thức đầu tư, đại biểu dẫn trường hợp các dự án đường sắt đô thị như Cát Linh - Hà Đông, Nhổn - Ga Hà Nội, Bến Thành - Suối Tiên chậm tiến độ nhiều năm, đội vốn, để bày tỏ lo ngại.
"Chúng ta hợp tác với nước nào không quan trọng, nhưng cần chuyển giao công nghệ cho Việt Nam. Như vậy mới đảm bảo dự án triển khai đúng tiến độ. Còn không thực hiện được việc này, từ đầu tư đến vận hành, sửa chữa, bảo hành sẽ phải phụ thuộc, có thể trở thành "món nợ" về sau", đại biểu nhấn mạnh.
Đại biểu Hoàng Văn Cường phát biểu tại tổ. (Ảnh: quochoi.vn)
Đại biểu Hoàng Văn Cường cũng lưu ý dự án đường sắt tốc độ cao này cần tính toán đến nhu cầu thực tế của các địa phương hiện chưa có sân bay, bởi đây sẽ là phương thức bổ trợ cho hàng không.
Đại biểu Nguyễn Phi Thường (đoàn Hà Nội) cho rằng, dự án với tổng mức đầu tư hơn 67 tỷ USD, mỗi năm phân bổ hơn 6 tỷ USD, là con số rất lớn. Song đây được xác định là dự án mang tính biểu tượng, động lực phát triển cho đất nước trong giai đoạn mới.
"Nếu dự án triển khai tốt, sẽ phát huy vai trò thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Nếu triển khai có những rủi ro thì hệ lụy là chúng ta sẽ phải xử lý trong tương lai", đại biểu Nguyễn Phi Thường nêu rõ.
Ông cũng đồng tình với đại biểu Hoàng Văn Cường về việc cần chuyển giao công nghệ và cho rằng các dự án đường sắt đô thị hiện nay chưa có tiêu chuẩn kỹ thuật chung, mỗi dự án là công nghệ của một nước.
Về vấn đề đội vốn, đại biểu Nguyễn Phi Thường cho biết ngay cả ở Mỹ, dự án đường sắt cũng đội vốn gấp 2,2 lần so với ban đầu. Ở trong nước, các dự án đường sắt đô thị đều đội vốn. "Do đó, việc đưa ra tổng mức đầu tư hơn 67 tỷ USD cần có nhiều giải pháp đi kèm", đại biểu Nguyễn Phi Thường nêu quan điểm.
