Hà Nội đề xuất ban hành một số cơ chế, chính sách "đặc thù", "đột phá" để tập trung nguồn lực, rút ngắn tiến độ thực hiện các dự án đường sắt đô thị.
- Hà Nội: 2 tuyến đường sắt đô thị bao giờ xong?
- 10 triệu Euro hỗ trợ tuyến đường sắt đô thị số 3, đoạn Ga Hà Nội- Hoàng Mai
 |
| Đường sắt đô thị là trục “xương sống” của hệ thống hạ tầng giao thông vận tải |
UBND TP Hà Nội vừa trình HĐND TP Hà Nội xem xét Đề án tổng thể đầu tư xây dựng hệ thống đường sắt đô thị Thủ đô.
Tại tờ trình, UBND TP Hà Nội khẳng định đường sắt đô thị là trục “xương sống” của hệ thống hạ tầng giao thông vận tải của thành phố. Phát triển đường sắt đô thị là tất yếu khách quan, động lực quan trọng cho chiến lược phát triển kinh tế xã hội.
Do đó, Hà Nội đặt mục tiêu nâng tỷ lệ vận tải hành khách công cộng năm 2035 đạt 50-55%, sau năm 2035 đạt 65-70%.
Để hoàn thành mục tiêu đó, Hà Nội đề xuất "1 kế hoạch, 3 phân kỳ đầu tư". Lộ trình cụ thể như sau:
Phân kỳ 2024-2030: hoàn thành thi công xây dựng 96,8km (gồm các Tuyến số 2, số 3, số 5), khoảng 24% tổng chiều dài các tuyến đường sắt đô thị theo Quy hoạch GTVT Thủ đô Hà Nội đã được phê duyệt tại Quyết định 519/QĐ-TTg).
Thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư 301 km (gồm các tuyến số 1, 2A kéo dài đến Xuân Mai, 4,6,7,8; tuyến kết nối các đô thị vệ tinh).
Sơ bộ nhu cầu vốn khoảng 14,602 tỷ USD.
Phân kỳ 2031-2035: Hoàn thành đầu tư xây dựng 301 km. Sơ bộ nhu cầu vốn khoảng 22,572 tỷ USD.
Phân kỳ 2036-2045: Hoàn thành đầu tư 200,7km đường sắt đô thị các tuyến/đoạn tuyến điều chỉnh, bổ sung theo Quy hoạch Thủ đô và Quy hoạch chung Thủ đô điều chỉnh được phê duyệt. Nhu cầu vốn khoảng 18,252 tỷ USD.
Dựa trên thực hiện rà soát các nguồn vốn đầu tư công bao gồm vốn ngân sách, vốn vay trái phiếu, vốn vay ODA và các nguồn vốn huy động khác theo quy định hiện hành, Hà Nội dự kiến đến năm 2035 thành phố cân đối được khoảng 28,560 tỷ USD.
Đến năm 2045, có thể cân đối được khoảng 29,210 tỷ USD, đủ đáp ứng nhu cầu giai đoạn này. Như vậy, giai đoạn từ nay đến năm 2035, Hà Nội cần Trung ương hỗ trợ khoảng 8,614 tỷ USD.
Bên cạnh vốn, UBND TP Hà Nội cho rằng, để đạt được tiến độ nêu trên, thành phố cần được áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội mang tính đột phá.
Tại Đề án trình HĐND TP, Hà Nội xin thông qua 23 nhóm cơ chế, chính sách cần thiết để thực hiện.
Trong đó, về quy hoạch, UBND TP Hà Nội đề xuất được điều chỉnh chức năng sử dụng cho các khu đất trong khu vực TOD để khai thác quỹ đất và khai thác giá trị tăng thêm từ đất trong các khu vực TOD, phát triển các tuyến đường sắt đô thị, phát triển đô thị trong khu vực TOD.
Trong khu vực TOD, thành phố được quyết định các chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc, hạ tầng kỹ thuật, các yêu cầu về không gian...
Về thu hồi đất, đền bù, hỗ trợ, tái định cư, UBND TP Hà Nội được phép quyết định nội dung, trình tự, thủ tục thực hiện dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư độc lập.
Tờ trình cũng đề xuất cho phép UBND TP quyết định chính sách đặc thù về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư... với người dân bị ảnh hưởng trong các dự án đường sắt đô thị của Thủ đô;
Cho phép UBND TP quyết định chỉ định thầu đối với gói thầu tư vấn, thi công di dời các công trình hạ tầng kĩ thuật để phục vụ công tác thu hồi đất; gói thầu tư vấn, thi công rà phá bom, mìn, vật liệu nổ để chuẩn bị mặt bằng thi công.
Về huy động nguồn vốn, để đảm bảo ngân sách thành phố giữ vai trò chủ đạo và quyết định, Hà Nội ưu tiên tập trung bố trí nguồn lực trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, nguồn tăng thu, tiết kiệm chi hàng năm, khai thác hiệu quả nguồn lực từ quỹ đất cho đầu tư phát triển hệ thống đường sắt đô thị.
UBND TP Hà Nội cũng kiến nghị cơ quan có thẩm quyền cho phép thành phố được thu và sử dụng 100% tiền thu đối với các khoản thu (diện tích sàn xây dựng tăng thêm của các dự án xây dựng công trình dân dụng; khai thác giá trị tăng thêm từ đất trong khu vực giao thông công cộng (TOD); phí cải thiện hạ tầng) để tái đầu tư xây dựng đường sắt đô thị, hệ thống giao thông công cộng, hạ tầng kỹ thuật kết nối với hệ thống đường sắt đô thị.
