Hồ sơ chứng thực tại phòng công chứng giả ở Sài Gòn sẽ thế nào

Sự việc được đánh giá đặc biệt nghiêm trọng, có thể gây ra hậu quả lớn do hồ sơ làm tại phòng công chứng giả ở Sài Gòn không có giá trị pháp lý.

Công an quận 9 đã triệu tập nhiều người liên quan và phối hợp Sở Tư pháp TP HCM làm rõ dấu hiệu hình sự trong việc văn phòng công chứng giả Sao Bắc Đẩu (đường Man Thiện, phường Hiệp Phú) đã chứng thực khoảng 600 hồ sơ. Kết quả điều tra ban đầu chưa được công bố, song lãnh đạo Công an quận 9 khẳng định đang nỗ lực làm rõ mọi việc, ngăn chặn hậu quả, khi có căn cứ sẽ khởi tố vụ án.

Theo TS. Nguyễn Văn Tiến (giảng viên Đại học Luật TP HCM), sự việc đã gây hậu quả vô cùng to lớn. Cơ sở Sao Bắc Đẩu không phải là Văn phòng công chứng (VPCC) thành lập theo quy định, toàn bộ chứng nhận của họ đều là giả mạo và người chứng nhận không có thẩm quyền. Do đó, các hồ sơ được chứng thực ở đây sẽ bị vô hiệu về mặt pháp lý.

"Tuy nhiên, xét về mặt hình thức thì các trường hợp này lại tuân thủ quy định. Nên những hồ sơ chứng thực có nội dung: tự nguyện, năng lực, mục đích giao dịch... vẫn đảm bảo", ông Tiến nói.

Những người đã chứng thực tại Sao Bắc Đẩu phải liên hệ với Sở Tư pháp TP HCM. Đặc biệt là những người có nhu cầu chứng thực có thật, để được hướng dẫn đến các VPCC có thẩm quyền giải quyết.

"Trong trường hợp các bên mua bán nhà bị cơ quan có thẩm quyền phát hiện sai phạm trong việc công chứng thì người mua sẽ không được cấp giấy chứng nhận. Nếu người bán đã nhận tiền, người mua có quyền khởi kiện để yêu cầu bên bán trả lại hoặc tuyên bố giao dịch vô hiệu", ông Tiến nêu.

ho so chung thuc tai phong cong chung gia o sai gon se the nao

Căn nhà 3 tầng từng là văn phòng công chứng đã đóng cửa, tháo biển hiệu. Ảnh: Nhật Vy.

Cùng quan điểm, luật sư Hà Ngọc Tuyền (Đoàn Luật sư TP HCM) phân tích, các giao dịch không bắt buộc phải công chứng, chứng thực (như hợp đồng vay) do Sao Bắc Đẩu chứng thực vẫn có hiệu lực, nếu hai bên đủ năng lực dân sự để ký kết và thực hiện giao dịch đó. Còn các hồ sơ giao dịch bắt buộc công chứng như mua bán nhà đất, thừa kế... sẽ không có giá trị.

Nếu các bên không tranh chấp có thể ra một VPCC khác lập lại hợp đồng và nêu rõ hợp đồng trước đó được công chứng, chứng thực tại VPCC Sao Bắc Đẩu không có giá trị. "Trường hợp có tranh chấp thì buộc các bên phải ra tòa, khi đó hợp đồng buộc tuyên vô hiệu", luật sư Tuyền nói.

Đối với công chứng viên giả hay chủ VPCC giả, cơ quan điều tra có thể truy cứu về tội Giả mạo chức vụ, cấp bậc, vị trí công tác theo Điều 339 (khung hình phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm tù) hoặc tội Lừa dối khách hàng theo Điều 198 (khung hình phạt lên đến 5 năm tù).

Ngoài ra, VPCC trên đã sử dụng con dấu của VPCC quận 12 nên có dấu hiệu của tội Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan tổ chức quy định tại Điều 341 BLHS 2015, có khung hình phạt cải tạo không giam giữ đến 7 năm tù.

Trước đó, Thanh tra Sở Tư pháp TP HCM và Công an quận 9 phát hiện cơ sở Sao Bắc Đẩu quảng cáo thực hiện các dịch vụ dịch thuật, công chứng, chứng thực... Dù chưa hoàn tất hồ sơ đăng ký hành nghề nhưng người phụ nữ quản lý cơ sở này lưu giữ nhiều con dấu Công chứng viên, Chứng thực sao y đúng với bản chính, Sao y bản chính... cùng một số giấy tờ, hồ sơ công chứng có mộc của VPCC quận 12.

Bà này cho biết đã ký hợp đồng làm chi nhánh, đại diện cho VPCC quận 12 thông qua công chứng viên Nguyễn Thế Thành. Khi có khách đến công chứng, người ở văn phòng sẽ soạn thảo hợp đồng, giao dịch sau đó gọi Thành mang con dấu chứng thực của VPCC quận 12 đến đóng.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Hoàng Vũ (trưởng Phòng công chứng quận 12) khẳng định không quen biết công chứng viên Nguyễn Thế Thành hay người phụ nữ này. Con dấu duy nhất của đơn vị (do Công an TP HCM cấp) đang để ở văn phòng, theo nguyên tắc không được phép mang ra ngoài.

Căn cứ vào con số ghi trên các văn bản công chứng, Thanh tra Sở tư pháp TP HCM cho rằng có khoảng 600 hồ sơ được chứng thực tại cơ sở Sao Bắc Đẩu. Tuy nhiên, văn phòng này mới hoạt động chưa được 10 ngày nên rất khó chứng thực nhiều như vậy. "Có thể họ muốn lấy uy danh nên làm các số thứ tự hồ sơ ảo. Sở sẽ phối hợp công an kiên quyết xử lý vụ việc nhằm thanh lọc bộ máy công chứng trên địa bàn và cũng để răn đe các đơn vị, cá nhân văn phòng công chứng khác", Giám đốc Sở Tư pháp Huỳnh Văn Hạnh cho biết.