Lật tẩy hàng loạt vi phạm của nhà xe Thành Bưởi

Thực tế, nhiều năm qua nhà xe Thành Bưởi đã và đang hoạt động chở khách không đúng các quy định. Nhưng lạ lùng là nhà xe này vẫn tồn tại và ngang nhiên hoạt động, bất chấp quy định của pháp luật. Và vụ tai nạn trên chính là một trong những hậu quả nhãn tiền của việc buông lỏng quản lý…

Bài 1: Sau tai nạn vẫn hoạt động trái phép nhộn nhịp

Công ty Thành Bưởi không đăng ký hoạt động vận chuyển hành khách theo tuyến cố định từ TP.HCM đi Đà Lạt (tỉnh Lâm Đồng). Thế nhưng, mỗi ngày vẫn có cả trăm chuyến xe của nhà xe này chở theo hàng nghìn hành khách từ TP.HCM đi Đà Lạt và ngược lại.

Lộ nguyên hình hoạt động "xe dù"

Ông Lê Trung Tính, Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô hành khách TP.HCM, nói rằng sau vụ tại nạn trên tuyến quốc lộ 20 giữa xe khách Thành Bưởi và xe Hải Đăng khiến 5 người tử vong, 4 người bị thương đã lộ nguyên hình hoạt động của một chiếc "xe dù". Đứng sau đó là cả một "tập đoàn xe dù".

Tối 1/10, chúng tôi đặt vé xe khách Thành Bưởi từ TP Đà Lạt xuống TP.HCM qua số điện thoại tổng đài. Theo đó, chuyến đi được bắt đầu lúc 22h tại bến xe của Thành Bưởi ở đường Lữ Gia, TP Đà Lạt.

Khi đặt chỗ qua tổng đài, hành khách chưa biết được mình sẽ đi trên chiếc xe nào, phải đến khi tới bến mới biết được.

Gần sát giờ, chúng tôi ra địa chỉ số 6 Lữ Gia, TP Đà Lạt. Nhìn tổng quan bên ngoài, đây không khác gì một bến xe khách chính quy: Có khu vực để ghế cho khách ngồi chờ, có nhân viên tư vấn khách đặt chỗ, tổng đài nhận đặt chỗ…

Tuy nhiên, đây là một "bến lậu" mà Công ty Thành Bưởi đã lập và ngang nhiên hoạt động đón trả khách hơn 10 năm qua, trong khi các nhà xe khác phải vào bến, cách trung tâm TP Đà Lạt gần 10km.

Chúng tôi được phát một "Phiếu thông tin cá nhân" trong đó ghi rõ hành trình, ngày xuất bến, biển số xe là 51B-228.31. Giá vé 280.000 đồng.

Đúng 22h xe xuất bến, 41 giường nằm đều kín chỗ. Theo ghi nhận, vào khoảng 22h tại bến xe này, ngoài xe của chúng tôi đi, có 11 chuyến xe khác cũng xuất bến hướng về TP.HCM.

Trong suốt hành trình, trò chuyện với chị H.H (ngụ TP Đà Lạt), chị này cho biết thường xuyên đi xe Thành Bưởi để xuống TP.HCM vì xe này có bến trong nội đô, các xe khác phải đi xe trung chuyển.

Chị H cho hay, xe Thành Bưởi thường chạy rất nhanh, nhất là vào ban đêm. Có lúc đi chuyến 22h mà tầm 3h30 sáng hôm sau là đến TP.HCM. Quãng đường từ Đà Lạt về TP.HCM khoảng hơn 300km. Sau vụ tai nạn rạng sáng 30/9 khiến 5 người tử vong, xe Thành Bưởi đã chạy chậm lại, nhưng một số đoạn trên quốc lộ 20 tài xế vẫn cho xe vượt những xe phía trước khiến hành khách không ít lần thót tim.

Khoảng 5h sáng, xe Thành Bưởi chở hành khách về đến đường Điện Biên Phủ, quận Bình Thạnh, TP.HCM và cho khách xuống. Đây cũng là một điểm đón trả khách trái phép của nhà xe Thành Bưởi nhưng mặc nhiên tồn tại nhiều năm qua.

Sau khi TP.HCM cấm xe khách giường nằm vào nội đô từ 6h - 22h, nhà xe Thành Bưởi đã lập nhiều "bến cóc" khác ở khu vực bên ngoài vành đai để đón trả khách như một bến xe.

Từ phản ánh của người dân đến Báo Giao Thông, trưa 1/10, phóng viên có mặt tại địa chỉ 97 đường Mai Chí Thọ, khu phố 3, phường An Phú, TP Thủ Đức - nơi tập trung của hãng xe khách Thành Bưởi đi Cần Thơ và Đà Lạt.

Quan sát của phóng viên, "bến cóc" này rộng khoảng 200m2. Có 6 xe khách, 1 xe chở hàng và 4 xe trung chuyển đang đậu. Phía bên trong có bàn bán vé, ghế cho hành khách ngồi chờ.

Quan sát cho thấy, địa chỉ này là bãi đất trống, được bao quanh bởi hàng rào tôn. Phía bên ngoài, có 2 nhân viên luôn túc trực, ngồi trước khu vực ra vào, khi có khách đến thì nhanh chóng hướng dẫn khách vào bên trong.

Lúc 11h18, xe khách Thành Bưởi BKS 51B-276xx di chuyển vào bến. Khoảng 6 phút sau, một xe khác mang biển số 50F-004.38 rời bến, trên xe lúc này chở nhiều hành khách đi về hướng cầu Rạch Chiếc để đi Đà Lạt. 

Theo ghi nhận, xe này lăn bánh đi thì xe khác cập "bến" liên tục. Đến 11h30 có một xe trung chuyển chở khách từ nội thành vào "bến cóc" này để chuyển qua xe giường nằm. Một số hành khách khác tự đi xe máy, taxi đến bến.

Ngày 2/10, phóng viên gọi qua số điện thoại tổng đài của nhà xe Thành Bưởi để đặt vé xe đi Đà Lạt chuyến 23h30' cùng ngày. Nhân viên tư vấn cho hay, điểm xe ở đường Mai Chí Thọ chỉ hoạt động đón khách trước 22h tối. Khi khách đến địa điểm này sẽ trực tiếp lên xe giường nằm và di chuyển đi Đà Lạt luôn, không cần phải đi xe trung chuyển.

Còn khách đi chuyến sau 22h, xe lớn sẽ không đậu ở Mai Chí Thọ mà chạy thẳng vào địa chỉ 419 Lê Hồng Phong (quận 10, TP.HCM) hoặc địa chỉ 630 Điện Biên Phủ (quận Bình Thạnh). Vì thế, khách sẽ tới 1 trong 2 địa điểm này để di chuyển đi Đà Lạt. Cả hai điểm này đều là những "bến lậu" của nhà xe Thành Bưởi tồn tại bao năm nay.

Không đăng ký tuyến cố định vẫn chở hàng nghìn khách mỗi ngày

Rạng sáng 3/10 hành khách tên N.X điện thoại tới tổng đài của Công ty Thành Bưởi để đặt vé đi Đà Lạt. Như thường lệ nhân viên nhà xe xác nhận đặt chỗ, lấy thông tin của hành khách gồm: Tên, số điện thoại và điểm lên và xuống xe.

Nhân viên tổng đài hướng dẫn khách có thể lên xe tại địa chỉ số 1 Vĩnh Viễn, Q.10, có một cổng ra ở 419 Lê Hồng Phong. Đây chính là khu đất được nhà xe Thành Bưởi thuê lại làm bến lậu gần 10 năm nay.

Trong khuôn viên này, nhà xe Thành Bưởi bố trí ghế ngồi, nhân viên trực tổng đài, phát phiếu đặt chỗ, bảng thông tin tuyến hành trình... Hoạt động đón trả khách của nhà xe Thành Bưởi lên xuống ở khu vực này như một bến xe thực thụ. 

Từ khi TP.HCM cấm xe khách giường nằm vào nội đô, trong thời gian từ 6h - 22h, đây là điểm tập kết hành khách, sau đó trung chuyển ra các điểm đón khách trên đường Mai Chí Thọ. Sau 22h, những xe giường nằm trực tiếp vào bến lậu này để đón trả khách một cách công nhiên.

Ông Nguyễn Hoàng Huy, Tổng giám đốc bến xe Miền Đông mới cho biết, lâu nay Thành Bưởi đã không còn đăng ký tuyến cố định để chạy trong bến. Toàn bộ xe từ TP.HCM đi Đà Lạt của nhà xe này đều là xe hợp đồng. 

Theo ghi nhận, mỗi ngày xe Thành Bưởi xuất bến hơn 100 chuyến/ngày hành trình TP.HCM - Đà Lạt. 

Các xe này đều hoạt động với danh nghĩa xe hợp đồng, nhận đặt chỗ của hành khách, sau đó gom khách để làm một hợp đồng chung. Với hành trình lặp đi lặp lại mỗi ngày, liên tục từ nhiều năm qua, không thể gọi đây là xe hợp đồng. 

Nghị định 10/2020/NĐ-CP quy định rõ: Xe kinh doanh hợp đồng trong một tháng, mỗi xe ô tô không được thực hiện quá 30% tổng số chuyến của xe đó có điểm đầu trùng lặp và điểm cuối trùng lặp. Phạm vi trùng lặp được tính tại một địa điểm hoặc tại nhiều địa điểm nằm trên cùng một tuyến phố (một tuyến đường), ngõ (hẻm).

Nhưng 10 năm nay nhà xe Thành Bưởi vẫn chạy một hành trình cố định TP.HCM - Đà Lạt và ngược lại. Nhà xe này vẫn tổ chức đón trả khách cố định, liên tục, thường xuyên mỗi ngày tại số 266 Lê Hồng Phong Q.10, số 1 đường Vĩnh Viễn (Q.10); Đường Mai Chí Thọ, đường Liên phường (TP Thủ Đức)… Ở đầu Đà Lạt, bến lậu tại số 6 Lữ Gia là nơi đón trả khách của Thành Bưởi.

Nghị định 10/2020/NĐ-CP cũng quy định: Xe hợp đồng, xe phù hiệu du lịch không được gom khách lẻ. Thế nhưng, hành trình TP.HCM - Đà Lạt và ngược lại, tất cả xe Thành Bưởi đều công khai gom khách lẻ, thu tiền trực tiếp.

Đây là những sai phạm rất rõ của nhà xe Thành Bưởi theo quy định tại Nghị định 10/2020/NĐ-CP. Thế nhưng, không hiểu sao nhà xe Thành Bưởi vẫn có thể ngang nhiên hoạt động.