Ông Vương Đình Huệ: "Hà Nội phải tạo ra chuyển biến người dân thấy được"

Tiếp tục kiểm soát Covid-19 và tạo ra những chuyển biến về dân sinh mà người dân nhìn thấy được..., là những ưu tiên của Hà Nội trong năm 2021.

Văn kiện Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVII đặt ra yêu cầu "tạo cho được chuyển biến căn bản đối với các vấn đề dân sinh cấp bách". VnExpress phỏng vấn Bí thư Thành ủy Hà Nội Vương Đình Huệ xung quanh nội dung này.

- Thưa ông, trong nhiệm kỳ mới, Hà Nội đưa ra kế hoạch gì cụ thể để giải quyết triệt để những vấn đề bức xúc về môi trường, đô thị hiện nay?

- Thành phố thống kê được 20 vấn đề dân sinh nổi cộm cần xử lý, trong đó có ô nhiễm không khí, môi trường, ùn tắc giao thông, trật tự xây dựng, cảnh quan đô thị... Từ đầu năm đến nay, Hà Nội đã chủ động mời Ban cán sự Đảng của 10 Bộ, ngành làm việc, không chỉ góp ý vào các kế hoạch, chiến lược phát triển của Thủ đô trong 5 năm, 10 năm tới mà còn để tranh thủ sự hỗ trợ và chung tay xử lý các vấn đề dân sinh bức xúc.

Riêng với dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông, Hà Nội đã cho thành lập tổ công tác chung làm nhiệm vụ đôn đốc tiến độ. Thành phố cũng giao Sở Giao thông Vận tải tập dượt, kết nối xe bus công cộng với các tuyến đường sắt này. Dự án đang tiến hành chạy thử trước khi vận hành thương mại.

Ngoài ra, nhiều người rất vui khi biết việc xử lý sai phạm nhà 8B Lê Trực treo lại trong 5 năm qua nhưng tới nay đã kết thúc. Trước rất nhiều áp lực, nhưng với chỉ đạo kiên quyết, các sở, ngành và quận Ba Đình đã hoàn thành việc xử lý sai phạm, trao trả mặt bằng cho chủ đầu tư và hai bên đã thống nhất các phương án xử lý, tạo điều kiện nhanh nhất cho người mua nhà đến ở trước Tết Tân Sửu. Việc này đã giúp cải thiện bộ mặt đô thị, đáp ứng được các yêu cầu của Thủ tướng.

Với Khu liên hiệp xử lý rác thải Nam Sơn, thành phố xác định mục tiêu phải giải quyết bền vững và lâu dài. Các cơ quan chức năng thiết lập cơ chế thanh tra, giám sát việc thu gom, vận chuyển rác thải từ các điểm tập kết tới các khu xử lý, không để rỉ nước rác, không để người dân phải chặn xe rác; rà soát, thực hiện ký kết công khai các hợp đồng đấu thầu, thu gom rác từ năm 2021. Mới đây, tôi đã tới Nam Sơn và thấy môi trường được cải thiện rất nhiều.

Bí thư Thành ủy Vương Đình Huệ. Ảnh: Ngọc Thành

Thành phố và chủ đầu tư đang phấn đấu trong quý I/2021 lắp đặt 2 tổ máy đầu tiên của Nhà máy điện rác Nam Sơn và khoảng tháng 5/2021 vận hành toàn bộ nhà máy, dự kiến xử lý khoảng 4.000 tấn rác/ngày, phát ra được 75-100 MW điện. Trong cuộc làm việc giữa Thành uỷ với Ban cán sự Đảng Bộ Công Thương, Bộ đã ưu tiên đưa các nhà máy điện rác mà Hà Nội đã đăng ký, trong đó có Nhà máy điện rác Nam Sơn bổ sung vào quy hoạch điện 8...

Ngoài những "bài toán khó" đó, khai thác cát sỏi trái phép trước đây cũng là vấn đề rất nhức nhối của Hà Nội. Nhưng trong kỳ họp HĐND cuối năm, thành phố đã chất vấn quyết liệt nội dung này, sau đó xử lý nghiêm một loạt tàu khai thác cát trái phép nên đã tạo ra tính răn đe rất cao.

Lâu nay nhiều người vẫn nói "Hà Nội không vội được đâu", nhưng Thủ tướng cũng đã nói rồi, "Hà Nội không vội không xong". Nhiều vấn đề của thành phố không xử lý nhanh và ngay tức khắc, sẽ không đáp ứng yêu cầu phát triển.

- Năm 2021, lãnh đạo Hà Nội sẽ chỉ đạo như thế nào để "tạo cho được chuyển biến căn bản đối với các vấn đề dân sinh cấp bách", thưa ông?

- Thành phố đặt mục tiêu ngay trong năm 2021 phải tạo ra được những chuyển biến mà người dân nhìn thấy được. Ngoài những vấn đề nói trên, những việc phải làm được ngay là xây dựng thêm những công viên cây xanh, kể cả công viên "mini".

Thành phố đã chỉ đạo, tất cả đất xen kẹt, chỗ nào có thể bố trí làm công viên cây xanh được thì phải bố trí xây dựng ngay. Trong vòng 1-2 năm tới, thành phố sẽ hoàn thành cải tạo tất cả các chợ dân sinh; tăng cường các biện pháp chống ùn tắc giao thông, cải thiện môi trường sống, giảm khói, bụi; tăng tỷ lệ người dân được dùng nước sạch sinh hoạt...

Với một đô thị đặc biệt như Hà Nội, giữa nhu cầu phát triển lớn và khả năng, nguồn lực còn hạn chế như thế này thì nảy sinh các vấn đề phức tạp là đương nhiên, và không thể giải quyết trong ngày một ngày hai được. Nhưng quan trọng là quyết tâm của thành phố thế nào, nếu thấy được quyết tâm của cấp ủy, chính quyền từ cấp thấp nhất đến cấp cao nhất trong giải quyết các vấn đề, người dân chắc chắn sẽ đồng tình ủng hộ.

Thành quả phát triển mà người dân không thụ hưởng thì thành quả đó cũng không có ý nghĩa gì; trước khi làm việc lớn thì phải làm tốt những việc nhỏ, tạo cho được sự chuyển biến mà người dân có thể cảm nhận được, có như vậy người dân mới tin tưởng và đồng hành.

- Từ khi nhận nhiệm vụ Bí thư Thành ủy Hà Nội, ông rất quyết tâm thực hiện quy hoạch hai bên bờ sông Hồng để tạo động lực phát triển cho Hà Nội. Những khó khăn, vướng mắc của dự án sẽ được giải quyết như thế nào?

- Hà Nội đang triển khai quyết định của Thủ tướng về quy hoạch chung Thủ đô đến 2030 tầm nhìn 2050. Đến nay, tỷ lệ phủ kín quy hoạch theo quyết định đó mới đạt 86%. Bốn quy hoạch phân khu nội đô của Hoàn Kiếm, Ba Đình, Tây Hồ, Đống Đa được xây dựng từ 3 đến 4 năm qua, về cơ bản sẽ được giải quyết xong trong năm 2021.

Các quy hoạch phân khu sông Hồng trải dài trong phạm vi khoảng 120 km sông Hồng chảy qua Hà Nội, từ khu vực Đan Phượng, Hoài Đức, Phúc Thọ... chảy qua các quận nội thành, vòng xuống Thường tín, Phú Xuyên... Trong 40 đến 60 km chạy qua đoạn trung tâm là các phân khu sông Hồng.

Quy hoạch phân khu sông Hồng vướng nhất về quy định đỉnh lũ, thoát lũ. Vấn đề này đặt ra rất lâu, Hà Nội cũng đã thuê các đơn vị thiết kế để làm. Theo quyết định của Thủ tướng, tốc độ thoát lũ trên sông Hồng qua Hà Nội phải là 20.000 m3/giây; đỉnh lũ là 13,5 mét. Với cao độ đó, xác suất 500 năm mới xảy ra một lần. Bây giờ có thủy điện Lai Châu rồi khả năng các thông số còn thấp hơn nữa. Hà Nội vẫn theo thông số này, sẽ phối hợp với Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tiếp tục đẩy nhanh tốc độ xây dựng quy hoạch phân khu này, trình Thủ tướng xem xét, thông qua.

- Ngoài yếu tố tạo động lực phát triển chung cho thành phố, quy hoạch sông Hồng còn mang ý nghĩa như thế nào với người dân, thưa ông?

- Có quy hoạch được phân khu sông Hồng thì mới giải quyết được dân sinh, sinh kế cho người dân. Dọc theo tuyến có khoảng một triệu dân. Nếu giải quyết sớm được, Hà Nội cũng sẽ sớm huy động đầu tư công nghệ cao, phát triển nông nghiệp khu vực này, bởi khi chưa có quy hoạch, theo quy định đất đai ngoài bãi chỉ cho thuê thời hạn không quá 5 năm. Sau 5 năm phải đấu thầu lại, nhà đầu tư rất ngại chuyện đầu tư khoa học công nghệ vì lo ngại về sau không trúng thầu. Bây giờ đất bãi rất nhiều mà chưa sử dụng được. Nếu làm được quy hoạch, diện mạo đô thị mới khang trang hiện đại được.

Cùng với quy hoạch có 10 cây cầu bắc qua sông Hồng, lúc đó Hà Nội mới có dư địa phát triển. Nhưng trên nguyên tắc phải đảm bảo tuyệt đối an toàn về phòng chống lũ. Đó là nguyên tắc tối thượng. Không được phép để xảy ra rủi ro cho thành phố. Sắp tới đây, chúng tôi có thể thi ý tưởng về thiết kế quy hoạch, sau đó triển khai làm. Cộng với đó là quy hoạch sông Đuống. Rồi đặt ra vấn bảo tồn và phát triển. Chúng tôi cũng mong muốn nghiên cứu Cầu Long Biên trở thành cầu đi bộ thì sẽ tạo không gian văn hoá đặc sắc của Thủ đô.

- Trong điều kiện Covid-19 vẫn diễn biến hết sức phức tạp, Hà Nội sẽ làm gì để thực hiện các mục tiêu trong năm nay?

- Chúng ta hy vọng sớm có vaccine Covid-19, nhưng khi chưa có đủ thì rủi ro đối với lĩnh vực này còn rất lớn. Vì vậy, nhiệm vụ phòng chống dịch Covid-19 và các dịch khác có thể xảy ra trong tương lai, vẫn được thành phố xác định là trọng tâm.

Với rủi ro như vậy, chắc chắn phải có cách làm khác thì mới đạt được mục tiêu tăng trưởng cho năm 2021 và giai đoạn 2020 - 2025. Bên cạnh những kết quả đã đạt được, Thành uỷ dự kiến sẽ ban hành một nghị quyết riêng về phát triển du lịch trong bối cảnh mới. Tới đây sẽ rà soát lại để bổ sung, điều chỉnh chiến lược cho ngành du lịch và tái cơ cấu lại ngành này kể cả về môi trường, hạ tầng, doanh nghiệp, sản phẩm du lịch để có nguồn thu đa dạng, bền vững.

Đoàn tàu Cát Linh - Hà Đông chạy thử cuối năm 2020. Ảnh: Giang Huy.

Thành phố cũng sẽ bàn và ban hành nghị quyết về phát triển công nghiệp văn hóa vì Hà Nội được vinh danh là thành phố thiết kế sáng tạo. Yếu tố con người, yếu tố văn hóa Hà Nội cần được coi là một nguồn động lực nội sinh đột phá và quan trọng để phát triển nhanh, bền vững trong thời gian tới. Theo hướng đó, thành phố cần chú trọng đăng cai tổ chức những sự kiện văn hóa tầm cỡ khu vực, thế giới và mang tính thương hiệu riêng của Hà Nội. Trước mắt, năm 2021, Hà Nội được vinh dự đăng cai SEA Games và Para Games.Ngoài ra, Hà Nội cũng sẽ có đề án riêng về chỉnh trang đô thị, hiện đại hóa, phát triển kinh tế đô thị, kinh tế ban đêm, mô hình kinh tế chia sẻ, ngành nghề dịch vụ cao cấp, tài chính, ngân hàng, logistics, bảo hiểm.

Hà Nội đang mong muốn trở thành trung tâm hàng đầu của ASEAN về chuyển đổi số, an toàn an ninh thông tin mạng, trí tuệ nhân tạo; một trung tâm hàng đầu về thương mại.

Muốn triển khai các được các kế hoạch nêu trên, Đảng bộ thành phố đặc biệt coi trọng công tác xây dựng Đảng, chính quyền. Như Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng và các lãnh đạo chủ chốt đã nói "Hà Nội yêu cầu phải cao hơn các địa phương khác".

Để tận dụng tốt cơ hội phát triển, năm 2021, Thường trực Thành ủy sẽ trình Bộ Chính trị 3 việc. Một là, trình Bộ Chính trị, Chính phủ xem xét, điều chỉnh quy hoạch phát triển Hà Nội đến 2030, tầm nhìn đến 2050, để tạo khuôn khổ phát triển cho thành phố, phù hợp Luật Quy hoạch mới. Hai là, tổng kết 10 năm thực hiện Luật Thủ đô để trình Quốc hội, nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung luật này. Ba là, tổng kết, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 11 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển thủ đô Hà Nội giai đoạn 2011-2020, để ban hành nghị quyết mới làm hành lang pháp lý cho chiến lược phát triển tới đây.

Võ Hải