Một phụ nữ đang làm việc ở nước ngoài phải bay gấp về Hà Nội để gặp tôi hai tuần trước. Một bên ngực cô bị cứng ngắc, sưng to và đau.
Một phụ nữ đang làm việc ở nước ngoài phải bay gấp về Hà Nội để gặp tôi hai tuần trước. Một bên ngực cô bị cứng ngắc, sưng to và đau.
Cô rất mệt mỏi, xanh xao và đau khi di chuyển. Năm năm trước, cô quyết định nâng ngực khi nghe quảng cáo có cánh về một trung tâm phẫu thuật thẩm mỹ rất tốt, người phẫu thuật giỏi với kỹ thuật đặt túi nhám to được cho là "tốt nhất thế giới". Tôi hỏi trước đây cô đã đặt túi silicone gì, kích thước như thế nào, bệnh nhân đều không nhớ và không còn lưu hồ sơ.
Tôi đã gặp không ít những phụ nữ nâng ngực bị biến chứng. Với bệnh nhân này, tôi dự liệu rằng cô bị bao xơ có tụ máu và tràn dịch muộn sau khi đặt túi silicone nhám. Bao xơ là phản ứng của cơ thể hình thành màng bao quanh vật thể lạ được đưa vào - ở đây là túi silicone. Sau khi siêu âm và chụp cộng hưởng từ 3.0 Tesla, tôi phát hiện trong bao xơ có chất dịch không đồng nhất bao toàn bộ xung quanh túi silicone. Chúng tôi quyết định phẫu thuật gấp để chấm dứt tình trạng căng đau và mất máu.
Khi mổ ra, một bao xơ dày tới 3 mm bao quanh túi silicone, tăng sinh đầy mạch máu xung quanh vỏ bao. Mở bao xơ ra, không chỉ nước dịch mà là máu lỏng và máu cục trào ra. Các bác sĩ đã lấy ra toàn bộ máu dịch, quay ly tâm để tìm tế bào lạ trong dịch, truyền máu, phẫu tích mất hai tiếng để bóc toàn bộ vỏ bao xơ dầy ăn sát vào thành ngực.
May thay, kết quả sinh thiết cho thấy bao xơ không có tế bào lạ, chúng tôi mới chỉnh sửa, bơm rửa, đưa túi mới vào và tạo hình lại để đảm bảo thẩm mỹ. Tuy nhiên bệnh nhân vẫn còn phải theo dõi sát về mặt tế bào học trên giải phẫu bệnh.
Vấn đề ở đây là việc dùng túi silicone nhám to hoặc túi xốp trong phẫu thuật nâng ngực đã được giới y khoa cảnh báo từ lâu, nhưng vẫn bị nhiều cơ sở phẫu thuật thẩm mỹ bỏ qua. 20 năm trước, khi còn học ở Pháp, tôi đã được cảnh báo rằng một số loại túi này có thể gây nhiều hậu quả và Pháp đã hạn chế sử dụng. Tuy vậy, ở Việt Nam, mới chỉ dăm năm trước, túi silicone nhám to và xốp vẫn được quảng bá là "tốt nhất thế giới" để nâng ngực với những lý do như giảm biến chứng sau mổ, giảm nguy cơ chảy máu... Các "hãng" sản xuất túi này đã quảng cáo thành công để nhồi vào đầu người nâng ngực và người tư vấn chuyên môn thấp rằng những loại túi đó ít gây bao xơ hơn.
Ít ai biết túi nhám như tờ giấy ráp cọ vào người, vẫn có khả năng gây ra hiện tượng phản ứng kích thích hình thành bao xơ, vi khuẩn dễ chui vào hốc của túi. Thậm chí, các hãng tin CNN và BBC đã có phóng sự cảnh báo công khai về nguy cơ khi nâng ngực, cơ thể tiết dịch xung quanh vật lạ như tôi đã nói, thậm chí xuất hiện tế bào lạ. Nhưng ở Việt Nam, có lẽ do phong trào làm đẹp quá mạnh, những cảnh báo này rất ít được để tâm trong nhiều năm.
Vấn đề khác ở đây nữa là bệnh nhân quá tin vào người tư vấn phẫu thuật thẩm mỹ. Người tư vấn thì tin vào quảng cáo quá lời của một số người bán hàng. "Hãng" nói gì cũng nghe trong khi họ muốn bán được hàng, đương nhiên chỉ nói về những khía cạnh tốt. Việc thiếu chuyên môn, tin quá nhiều vào quảng cáo đã gây ra nhiều biến chứng đáng tiếc mà nạn nhân là những phụ nữ khát khao làm đẹp.
Việt Nam hiện có khoảng trên dưới 3.000 trung tâm phẫu thuật thẩm mỹ và spa làm đẹp lớn nhỏ. Hàng ngày, phụ nữ nhìn thấy quảng cáo phẫu thuật thẩm mỹ và vô vàn liệu pháp làm đẹp ở khắp nơi. Tin vào những quảng cáo này, họ tìm tới những trung tâm thẩm mỹ. Tại đây, họ được nghe người tư vấn nói về các giải pháp tu chỉnh vẻ ngoài của mình. Không ít người tư vấn vì ăn lương theo hợp đồng ký được, không có chuyên môn cao, chỉ nói dựa trên quảng cáo của các hãng bán "đồ nghề" phục vụ công việc này; hoặc họ cố tình nói cho thật hay miễn là khách hàng bỏ ra hàng chục, hàng trăm triệu để phẫu thuật. Đó là lý do khiến nhiều năm trở lại đây, tôi phải giải quyết không ít ca biến chứng phẫu thuật thẩm mỹ phức tạp, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
Với những ca phẫu thuật thẩm mỹ lớn như làm lại ngực, phụ nữ Việt Nam cần đặc biệt thận trọng. Hiệp hội phẫu thuật tạo hình Hoa Kỳ, châu Âu đều cảnh báo những người đã phẫu thuật dù thấy ngực mềm mại, không u cục thì vẫn nên theo dõi, thăm khám thường xuyên. Khi có bất kỳ triệu chứng nào như sưng to, đau, ban đỏ, u cục, phải đến ngay các trung tâm y khoa có chuyên môn sâu để xử lý. Một ca can thiệp phẫu thuật tạo hình phức tạp phải có hội chẩn liên khoa Tạo hình thẩm mỹ với chẩn đoán hình ảnh, gây mê hồi sức, giải phẫu bệnh và cần được thực hiện bởi những bác sĩ có chuyên môn rất sâu, được đào tạo bài bản và có nhiều năm kinh nghiệm.
Mặc dù chưa có con số thống kê chính xác, mỗi năm Việt Nam ước có 20.000 ca nâng ngực, không hề kém Thái Lan, một "cường quốc" về giải phẫu thẫm mỹ, nơi hút khách khắp thế giới tới tu chỉnh sắc đẹp. Cho dù nhu cầu làm đẹp ở phụ nữ là tự nhiên. Nhưng hãy nhớ, đó không đơn thuần là vấn đề thẩm mỹ mà trước hết, đó là sức khoẻ.
Nguyễn Hồng Hà
