Tăng dần “sức nóng” cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2024

Thế thượng phong của cựu Tổng thống trong đảng Cộng hòa

Cựu Tổng thống Donald Trump đã giành chiến thắng khá thuyết phục, với cách biệt lên tới hơn 20% trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa ở bang South Carolina ngày 24-2 vừa qua, đánh bại cựu Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Nikki Haley tại bang quê hương của bà và củng cố thêm khả năng được đảng này đề cử làm ứng cử viên Tổng thống lần thứ 3 liên tiếp. Trước đó, ông Donald Trump đã giành chiến thắng trong các cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa tại các bang Iowa, New Hampshire, Nevada và quần đảo Virgin.

Chiến thắng mới nhất của ông Donald Trump chắc chắn làm tăng áp lực lên ứng cử viên Nikki Haley, người từng làm Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc dưới chính quyền Tổng thống Donald Trump và là Thống đốc bang South Carolina từ năm 2011 đến năm 2017. Sự vượt trội của ứng cử viên nặng cử ký nhất trong đảng là ông Donald Trump có thể buộc bà Nikki Haley phải sớm rời khỏi cuộc đua giành quyền để cử của đảng Cộng hòa tra tranh cử Tổng thống vào tháng 11 năm nay.

Dù cơ hội tiếp tục cuộc đua đang ngày càng bị thu hẹp, nhưng bà Nikki Haley vẫn tỏ ra kiên cường khi tuyên bố sẽ tiếp tục tham gia cuộc đua cho đến ít nhất là thời điểm diễn ra các cuộc bầu cử sơ bộ vào ngày 5-3 tới (thứ ba). Đó được coi là ngày “siêu thứ ba” khi 12 bang của Mỹ, trong đó có các bang đông dân như California và Texas, sẽ tổ chức bầu cử sơ bộ lựa chọn ứng cử viên của cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ ra tranh cử Tổng thống.

Nữ cựu Thống đốc bang South Carolina luôn cho rằng, nước Mỹ cần có sự chuyển giao thế hệ lãnh đạo chính trị khi cả hai ông Joe Biden (sinh năm 1942) và Donald Trump (sinh năm 1946) đều đã cao tuổi thì bà, người kém trên dưới 30 tuổi, là sự thay thế phù hợp. Trước thềm cuộc bầu cử sơ bộ ở South Carolina, bà Nikki Haley khẳng định, dù kết quả cuộc bầu cử sơ bộ tại bang quê hương ra sao, bà cũng không từ bỏ cuộc đua với ông Donald Trump mà sẽ tiếp tục vận động tranh cử tới khi tất cả các bang đều đã tổ chức bỏ phiếu sơ bộ.

Dư luận Mỹ và quốc tế những ngày qua đã theo dõi sát sao kết quả cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa tại bang South Carolina. Trong 40 năm qua, gần như tất cả ứng cử viên giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ ở South Carolina cuối cùng đều trở thành ứng cử viên đại diện đảng Cộng hòa ra tranh cử Tổng thống Mỹ.

Sau bang South Carolina, nước Mỹ sẽ tiến hành ngày bầu cử “siêu thứ ba” 5-3 khi 12 bang đồng loạt tổ chức bầu cử sơ bộ. Trong những cuộc bầu cử trước, các cuộc đua nội bộ của đảng Cộng hòa cũng như đảng Dân chủ thường ngã ngũ sau ngày “siêu thứ ba” này.

Tuy nhiên, với ưu thế vượt trội hiện nay, khó có ứng cử viên nào trong đảng Cộng hòa có thể đánh bại cựu Tổng thống Donald Trump trong cuộc đấu trong nội bộ đảng này. Viễn cảnh ông Donald Trump giành quyền đề cử của đảng Cộng hòa đang khiến không chỉ nước Mỹ mà cả thế giới đang dõi theo với sự quan tâm sâu sắc.

Khả năng ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng có thể đánh dấu sự thay đổi lớn đối với nhiều chính sách đối nội và đối ngoại của nước Mỹ. Với nước Mỹ, hàng triệu người nhập cư trái phép, bất hợp pháp có nguy cơ đối mặt với nguy cơ bị trục xuất bất cứ lúc nào.

Nhiều đồng minh và cả đối thủ của nước Mỹ cũng phải đối mặt với chính sách đối ngoại đảo ngược nếu như cựu Tổng thống Donald Trump trở lại cầm quyền. Mới đây nhất, trong quá trình vận động tranh cử để trở lại Nhà Trắng, ông Donald Trump với quan điểm nhất quán “nước Mỹ trên hết” đã đặt vấn đề “tại sao phải tiếp tục viện trợ cho Ukraine mà không lo cho biên giới của nước Mỹ?”. Cựu Tổng thống cũng cho biết ông sẽ cân nhắc mức thuế 60% đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc nếu ông trở thành nhà lãnh đạo nước Mỹ nhiệm kỳ tới...

Ưu thế vượt trội của đương kim Tổng thống bên phía đảng Dân chủ

Không quá sôi động, náo nhiệt như cuộc vận động tranh cử của đối thủ tiềm năng hàng đầu trong cuộc bầu cử tháng 11 tới, song đương kim Tổng thống Joe Biden cũng tỏ ra vượt trội trong các cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ dù có bất lợi về vấn đề tuổi tác. Cho đến nay, ông chủ Nhà Trắng đều giành chiến thắng rất thuyết phục trước các ứng cử viên khác trong đảng.

Tại cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ gần nhất diễn ra ngày 7-2 vừa qua, Tổng thống Joe Biden đã dễ dàng giành chiến thắng lớn khi giành được 89% số phiếu ủng hộ, trong khi đó ứng cử viên Marianne Williamson chỉ giành vẻn vẹn 3% số phiếu bầu, còn ứng viên khác là Hạ nghị sĩ Dean Phillips đã rút khỏi cuộc đua tại bang Nevada. Đó là chiến thắng lớn thứ hai của ông Joe Biden chỉ trong 4 vòng ngày.

Trước đó, ngày 3-2, ông Joe Biden cũng đã giành được một chiến thắng lớn khác ở bang South Carolina (bang mà cựu Tổng thống Donald Trump mới đây cũng giành chiến thắng thuyết phục trước bà Nikki Haley) với 96% số phiếu ủng hộ trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ tại đây.

Việc đương kim Tổng thống Joe Biden giành chiến thắng tại tất cả các cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ cho tới nay đã khẳng định vị thế ứng cử viên nặng ký nhất trong cuộc đua giành quyền đề cử của đảng ra tranh cử Tổng thống vào tháng 11 tới với đối thủ của đảng Cộng hòa. Những cuộc bầu cử sơ bộ vừa qua được xem là phép thử quan trọng về sự ủng hộ của các cử tri da màu đối với nỗ lực tái tranh cử của ông Joe Biden. Chính bang miền Nam nước Mỹ này đã mở đường đưa ông Joe Biden tới Nhà Trắng trong cuộc bầu cử năm 2020.

Tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu cũng được giới quan sát theo dõi chặt chẽ. Tỷ lệ tham gia bỏ phiếu của các cử tri da màu được cho là sẽ có vai trò quyết định kết quả cuộc bầu cử sơ bộ lần này của đảng Dân chủ. Trong cuộc bầu cử năm 2020, sự ủng hộ từ nhóm cử tri này đã tạo lực đẩy mạnh mẽ để ông Joe Biden giành chiến thắng trong đảng Dân chủ và sau đó là trước đương kim Tổng thống khi đó là ông Donald Trump. Dù vậy, một số cuộc thăm dò gần đây cho thấy sự ủng hộ dành cho đương kim Tổng thống Joe Biden đang có sự sụt giảm trong nhóm các cử tri da màu, đặc biệt là giới trẻ, do không ủng hộ cách ông tiếp cận giải quyết các ưu tiên của nhóm cử tri này mặc dù họ đã ủng hộ ông 4 năm trước.

Cuộc đua tranh cử tại nước Mỹ đang nóng lên từng ngày và kết quả bầu cử sơ bộ của cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa phần nào sẽ ngã ngũ vào ngày “siêu thứ ba” 5-3 tới. Cho đến nay, theo giới quan sát, nhiều khả năng đương kim Tổng thống Joe Biden và cựu Tổng thống Donald Trump sẽ giành chiến thắng trong “cuộc chạy đua nội bộ” để giành quyền để cử của hai đảng Dân chủ và Cộng hòa, qua đó tái hiện cuộc quyết đấu kịch tính - bầu cử Tổng thống Mỹ diễn ra vào ngày 5-11 năm nay.