Bàn cờ trở thành niềm cảm hứng cho chàng trai nhỏ bé Tanitoluwa Adewumi giữa bộn bề cuộc sống khó khăn ở New York (Mỹ).
Trong một khu nhà tạm cho người vô gia cư ở Manhattan, một cậu bé 8 tuổi trở về phòng, ôm những thứ lỉnh kỉnh trên tay. Quanh cậu bé là những tiếng kêu than từ người vô gia cư khác. Cậu là người tị nạn đến từ Nigeria với tương lai mờ mịt. Nhưng cậu vẫn rạng rỡ. Cậu không ngừng mỉm cười bởi đống danh hiệu trên tay gần to bằng người cậu.
Mọi người gọi cậu là Tani. Tani đang học lớp ba ở một trường công, và vừa vô địch giải cờ vua tiểu học bang New York.
Tani vô địch ở giải đấu quy tụ những kỳ thủ lớn hơn cậu bé hai, ba tuổi. Ảnh: NYT. |
73 kỳ thủ nhí tranh tài cùng Tani ở giải có bề dày 52 năm, khởi tranh cuối tuần trước. Tani thắng cả năm ván đầu, trước khi hòa ván cuối và độc chiếm đỉnh bảng với 5,5 điểm. Đối thủ của Tani có những cậu bé đã học cờ nhiều năm ở các trường tư thục danh giá, với gia sư riêng. Oliver Boydell từng vô địch U8 Greater New York, và đứng thứ 44 ở giải U8 thế giới 2017. Còn Avaan Chamadia có Elo 1.362 - cao nhất nhóm. So với họ, Tani gần như vô danh.
Điều kỳ diệu hơn là Tani mới học chơi cờ hơn một năm trước. Trình độ của cậu tăng đột biến theo từng tháng. Cậu đã có bảy danh hiệu lớn nhỏ. "Cháu muốn trở thành Đại kiện tướng trẻ nhất lịch sử", Tani nói.
Tani cần vượt qua Sergey Karjakin - kỳ thủ trở thành Đại kiện tướng khi mới 12 tuổi và 7 tháng. Karjakin chơi cờ từ khi lên 5 tuổi, học ở một CLB từ năm 6 tuổi và một năm sau đã thắng HLV. Từ nhỏ, anh đã được học từ nhiều HLV và hiếm khi phải đến trường. Gukesh Dommaraju - Đại kiện tướng trẻ thứ hai lịch sử khi 12 tuổi, 7 tháng, 17 ngày - cũng theo hướng kỳ thủ chuyên nghiệp khi còn học tiểu học. So với họ, điều kiện ngoại cảnh để phát triển với Tani còn hạn chế.
Gia đình Tani chạy khỏi Nigeria năm 2017, để tránh cuộc khủng bố người Công giáo do Boko Haram khởi xướng. "Tôi không muốn mất đi bất cứ người nào tôi yêu thương", cha của Tani - ông Kayode Adewumi - nói. Tani cùng bố, mẹ và anh trai đến thành phố New York hơn một năm trước, nhờ giúp đỡ từ một nhà thờ. Họ được một mục sư dẫn đến khu nhà cho người vô gia cư. Còn Tani bắt đầu học tiểu học ở trường công số hiệu P.S.116. Tại đó, một giáo viên bán thời gian dạy cờ vua ở lớp của Tani.
Tani bên cạnh chiếc cup vô địch giải cờ vua tiểu học New York 2019. Ảnh: RM. |
Tani hứng thú với thể thao trí tuệ và xin phép mẹ - bà Oluwatoyin Adewumi - cho cậu đến học cờ ở CLB của trường. Bà Adewumi - khi đó vẫn đang hoàn thiện kỹ năng Anh ngữ - gửi thư cho CLB. Bà giải thích rằng bà không thể trả học phí, do gia đình đang sống ở khu nhà tạm. Đề nghị của bà được Russell Makofsky - quản lý CLB cờ của trường - duyệt. Ông miễn các khoản phí, có thể lên tới hàng nghìn đôla, cho cậu bé. Một năm trước, Tani được đánh giải đầu tiên, với hệ số USCF thấp nhất: 105. Hệ số của cậu lúc này là 1.587, và vẫn đang tăng.
Tani có lối đánh tấn công. Trong một ván đấu tại giải, các HLV ngỡ ngàng khi thấy Tani đổi tượng lấy tốt. Họ đưa thế cờ vào máy tính và phát hiện ra đó là nước cờ tốt nhất. Với nước thí quân, thế cờ của Tani sẽ mạnh hơn trong vài nước tiếp theo.
"Trường hợp của Tani là ví dụ điển hình cho thấy không thể đánh giá con người qua hoàn cảnh sống của họ", hiệu trưởng trường P.S.116 - Jane Hsu - nói trong buổi tiệc nhỏ mừng chiến thắng của Tani. "Tani có thể không có nhà, nhưng lại được bố mẹ ủng hộ tuyệt đối và làm mọi thứ để cậu bé thành công".
Bà Adewumi không biết chơi cờ, nhưng mỗi thứ Bảy vẫn đưa Tani đến học cờ ở phố Harlem. Bà cũng chưa từng bỏ lỡ giải đấu nào của Tani. Cậu bé được bố cho dùng laptop vào buổi tối để tập luyện. Tôn giáo rất quan trọng với gia đình Tani, nhưng ông Adewumi vẫn cho phép cậu bé không đến nhà thờ nếu trùng lịch đấu cờ. "Tani khao khát thành công. Cậu ấy làm giải thế cờ nhiều gấp 10 lần các cậu bé khác, vì Tani muốn tiến bộ hơn", thầy dạy cờ Shawn Martinez nói.
Thành quả của Tani (giữa) có sự trợ giúp khổng lồ từ bố, mẹ và anh trai. Ảnh: NYT. |
Hành trình của Tani không trải đầy hoa hồng. Ông Adewumi từng thấy cậu bé khóc và chạy về nhà vì bị bạn cùng lớp trêu là kẻ vô gia cư. Trong một phiên điều trần những người vô gia cư mùa thu năm ngoái, ông Adewumi bật khóc khi hiểu nhầm thẩm phán rằng gia đình ông sẽ bị trục xuất. "Tôi cảm thấy bản thân là người Mỹ", ông giải thích. Gia đình của Tani sẽ tiếp tục được tị nạn, cho đến phiên điều trần tiếp theo, tháng 8/2019.
Ông Adewumi làm hai công việc. Ông thuê xe để chạy Uber và làm nhân viên kinh doanh bất động sản có chứng chỉ hành nghề. Bà Adewumi cũng trải qua khóa học để mở phòng chăm sóc sức khỏe tại gia. Sự siêng năng từ cha mẹ giúp Tani đủ kiên nhẫn ngồi đấu trí trên bàn cờ hàng tiếng đồng hồ.
Hiện Tani bắt đầu chuẩn bị cho giải tiểu học Mỹ vào tháng 5/2019. "Mới một năm mà cậu bé đã đạt đến trình độ này, mà không có nguồn tài chính từ gia đình. Tôi chưa từng thấy trường hợp tương tự", ông Makofsky nói.
Xuân Bình (theo New York Times)
Cậu bé Mỹ 9 tuổi rút hết tiền tiết kiệm giúp người vô gia cư Sau khi được truyền cảm hứng từ Youtube, Nathan quyết định rút hết 150 USD trong tài khoản ngân hàng để chia sẻ cho người ... |
Nhà hàng Việt ở Mỹ chi 2.000 USD tặng quà cho người vô gia cư Vo Hoai Trung muốn cảm ơn cộng đồng vì đã ủng hộ nhà hàng của anh bằng cách tặng thực phẩm và đồ dùng mùa ... |